EKONOMIA:

Popyt i podaż, krzywa popytu, krzywa podaży, reakcja popytu na cenę, reakcja popytu na dochód

Popyt: funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra a ilością jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności inych elementów charakteryzujących sytuację rynkową (ceteris Paribus) Wykresem tej funkcji jest tzw. krzywa popytu. Należy zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy ‘popytem’ a ‘wielkością popytu’. Popyt to cała funkcja, natomiast wielkość popytu to ilość dobra, jaką konsumenci chcą nabyć przy zadanej cenie. ‘Wielkość popytu przy cenie p’ jest więc konkretnym elementem funkcji, któremu na krzywej popytu odpowiada jedne punkt.

Ilośc zapotrzebowania przy danej cenie w danym czasie!

Przykład:

Cena batonów w zł/szt	Wielkość popytu na batony w sztukach
6	8
5	11
4	15
3	20
2	26
1	38

Na podstawie danych wykreśl linie popytu

Zależność odwrotna – wzrost ceny danego dobra, Ceteris Paribus, powoduje spadek zapotrzebowania.

Nachylenie ujemne –

Kształtowanie się popytu i wielkości popytu uzależnione jest od pewnych czynników. Podstawowym czynnikiem jest cena dobra. Zależność między ceną a zapotrzebowaniem a ilością zapotrzebowania przedstawia prawo popytu.

Czynniki wpływające na zapotrzebowanie – przy stałej cenie:

* Ceny dóbr substytucyjnych i komplementarnych – np. wzrost cen na dobra substytucyjne mogą spowodować wzrost zapotrzebowania na dane dobro, obniżanie cen na dobra komplementarne może spowodować wzrost zapotrzebowania na dane dobro. Wzrost ceny jednego dobra czyni to dobro relatywnie droższym, składnia to nabywcę do zakupu innego dobra – relatywnie tańszego. Jest to efekt substytucyjny. Wzrost cen powoduje obniżanie się dochodu realnego nabywcy, czyli powoduje, że nabywca może nabyć mniej dóbr. Wywołuje ta sytuacja efekt dochodowy, którego siła zależy od udziału danego dobra w ogólnych wydatkach nabywcy i dostępności tańszych substytutów.

*Dochody nabywców – np. poprzez obniżanie opodatkowania dochodów, wzrost wielkości gotówki pozostającej do dyspozycji nabywców powoduje wzrost zapotrzebowania na dane dobro

* Preferencje nabywców – pozostają pod wpływem wielu czynników np. reklama w telewizji i prasie np. reklama piwa Okocim w 1994 roku spowodowała wzrost sprzedaży tego piwa o 87%, poda po 1995 r spowodowała gwałtowny wzrost zakupów urządzeń do pieczenie mięsa na wolnym powietrzu (grill). W tych latach reklama miała ogromny wpływ na decyzję konsumentów. Obecnie jej siła oddziaływania jest mniejsza.

* przewidywanie zmiany sytuacji rynkowej ( dotyczy to oczekiwań konsumentów co do kształtowania się cen w przyszłości), liczba ludności i jej struktura wg wieku i płci np. starzenie się powoduje większą

Skłonność do oszczędzania czy mniejszy popyt konsumpcyjny

*Czynniki związane z psychologią zachowań konsumpcyjnych(konsumenckich), np. efekt demonstracji – tzw. konsumpcja na pokaz, dotyczy dóbr luksusowych, np. konsumenci bardziej skłonni do takich zachowań zwiększają zapotrzebowania

Zależność między ceną a popytem jest na ogół zależnością odwrotną, wzrost

Zmiany w czynniku cenowym powodują zmiany wielkości popytu co graficznie przedstawiamy jako ruch po krzywej. Zmiany w czynnikach pozacenowych powodują zmiany popytu co graficznie przedstawiamy w postaci przesunięcia krzywej popytu.

Np. jak na stronę popytową rynku samochodowego wpłynie spadek cen?

Spadła cena – wzrasta popyt. Na podstawie prawa popytu wynika że spadek cen samochodów wpłynie na wzrost zapotrzebowania.

Np. Jak na popyt na rynku jabłek wpłynie wzrost dochodu ceteris Paribus ?

Nastąpiła zmiana w czynniku pozacenowym – wzrost dochodów co powoduje wzrost zapotrzebowania na jabłka, co graficznie przedstawiono w postaci przesunięcia krzywej popytu w prawo.