ANATOMIA I FIZJOLOGIA ZWIERZĄT 16.05.2010 Cd. Fizjologia mięśni szkieletowych.
Do skurczy sarkomeru, potrzebna jest odpowiednia ilość ATP (które rozkłada się na ADP+ i P (resztę fosforanową). Gdy nie ma wystarczająco ATP, organizm wykorzystuje glukozę. Przy wykonywaniu cięższej pracy i braku tlenu, powstaje kwas mlekowym który zakwasza mięśnie. W sytuacji gdy mięśnie są zakwaszone, powstaje tzw. dług tlenowy - ilość tlenu pobrana po wysiłku celem neutralizacji nagromadzonego kwasu mlekowego.
SUBSTANCJE ENERGETYCZNE DLA MIĘŚNIA - ATP:
*fosfokreatyna,
*glukoza,
*kwasy tłuszczowe.
REAKCJE ODNOWY ATP:
*ATP + H2O-> ADP + H3PO4 i energia,
*fosfokreatyna + ADP -> kreatyna + ATP,
*glukoza + 2ATP (warunki beztlenowe) -> 2 mole kwasu mlekowego + 4ATP,
*glukoza + 2ATP (warunki tlenowe) -> 6CO2 + 6H2O + 40ATP,
*kwasy tłuszczowe (warunki tlenowe) -> CO2 + H2O + ATP.
Mechanizm odciąganie Ca2+, powoduje rozkurcz mięśnia.
W czasie pracy mięśnia, powstaje:
*energia mechaniczna 30%,
*cieplna 70%.
RODZAJE CIEPŁA:
*spoczynkowe,
*początkowe,
*odnowy (występuje w 30 min. Po zakończeniu pracy),
*rozciągania (gdy mięsień powraca do swojej poprzedniej postaci).
BIAŁKA MIĘŚNI (tk. poprzecznie prążkowana):
*miozyna (ciężka i lekka),
*aktyna (fibrylarna F, globularna G),
*troponina ( ICT, TnI - [inhibitorowa] zablokowuje centra aktywne na aktynie, T, TnT - łączy tropinę z tropomiozyną, C, TnC - przyłączającą wapń podczas skurczu mięśnia),
*tropomiozyna.
BIAŁKA MIĘŚNI GŁADKICH (tk. gładka):
*miozyna,
*aktyna,
*tropomiozyna,
*kalmodulina.
SKŁAD CHEMICZNY MIĘŚNIA - 75% H2O, 20% białko, 5% inne substancje (subst. Energetyczne jw., mioglobina, sole mineralne, kwas mlekowy 0,015%).
SKURCZE MIĘŚNI:
*izotoniczny - w, którym mięsień zmniejsza swoją dł., zwiększa grubość, zaś napięcie jest stale,
*izometryczny - przy nie zmienionej dł. i grubości mięśnia, następuje w nim wzrost napięcia czyli siły. Cała energia tego skurczu przejawia się w postaci ciepła,
*auksotoniczny - w, którym następuje jednoczesna zmiana napięcia i długości,
*tężcowy - zupełny ( gdy kolejne bodźce podrażniają mięsień, przed jego rozkurczem [czyli jest w skurczu]), - niezupełny ( gdy kolejne bodźce podrażniają mięsień podczas jego rozkurczania się).
UKŁAD MIĘŚNOWY PTAKA - mięśnie ptaka - mają mało elementów łącznotkankowych, omięsna jest rozwinięta bardzo słabo. Ścięgna niektórych mięśni kostnieją (szyi, grzbietu, odnóży).
MIĘŚNIE SKÓRY:
*rzekome - które układają pióra,
*właściwe - odpowiedzialne za stroszenie, obracanie i opuszczanie piór.
M. GŁOWY - brak mięśni mimicznych, dobrze rozwinięte mięśnie:
*żuciowe:
-m. dwubrzuszny żuchwy,
-m. skroniowy,
-m. skrzydłowaty (wewnętrzny i zewnętrzny),
*dnia dzioba i kości gnykowej,
*powieki i gałki ocznej.
M. TUŁOWIA I SZYI - najlepiej rozwinięte m. szyi, zaś m. grzbietu nie rozwinęły się z powodu usztywnienia kręgosłupa.
M. BRZUCHA:
-skośny brzucha wewnętrzny,
-skośny brzucha zewnętrzny,
-poprzeczny brzucha,
-prosty.
PRZEPONA - nie pełni tak ważnej roli jak u ssaków, budowa jest skromniejsza. U ptaków ma postać ścięgnowej błony z nielicznymi wiązkami mięśniowymi. Rozpoczyna się na kręgosłupie i żebrach. Nie oddziela jamy brzusznej od jamy piersiowej. Wyróżnia się 2 części:
*płucna - pokrywającą dobrzuszną powierzchnie płuc,
*brzuszna - zrasta się z otrzewną ścienną i ze ścianami worków powietrznych.
M. PORUSZAJĄCE OGONEM:
-nosiciel ogona,
-obniżacz ogona,
-łonowo-ogonowe,
-biodrowo-ogonowe.
M. KOŃCZYNY PRZEDNIEJ:
*m. piersiowe (górne i dolne):
-równoległoboczny (powierzchniowy i głęboki),
-zębaty powierzchniowy,
-zębaty głęboki,
-mostkowo-kruczy.
*m. piersiowe (ramieniowe górne) - ułożone na dogrzbietowej stronie klatki piersiowej przy podstawie skrzydła:
-dogłowowe,
-doogonowy,
-błony lotnej,
-grzbietowo-skórny,
-naramienne (większy i mniejszy),
-łopatkowo-ramienne (dogłowowy i doogonowy),
-podkruczo - łopatkowy.
*m. piersiowe (ramieniowe doogonowe) - odchodzą od mostka, kończą się na kości ramieniowej:
-piersiowy największy - uchodzi od mostka, kończy się ścięgnem na dobrzusznej powierzchni kości ramieniowej,
-piersiowy błony lotnej,
-piersiowy dobrzuszny,
-nadkruczy,
-ramieniowo-krucze (dogłowowy i doogonowy).
M. KOŃCZYNY MIEDNICZNEJ:
-biodrowo - podudziowy - dogłowowy (obejmuje mięśnie zginające staw biodrowy), doogonowy (obejmuje mięśnie leżące, po przeciwnej stronie kości udowej),
-biodrowo-udowe - rozpięte między kością miednicy a kością udową. Leżą przed i za kością udową,
-udowo-piszczelowe - otaczają kość udową od strony grzbietowej bocznej i dośrodkowej. Rozpoczynają się na kości udowej, kończą na kościach podudzia,
-podudzia przednie - ułożone na grzbietowej stronie podudzia. Obejmuje prostowniki palców i zginacze stawu skokowego,
-podudzia tylne - ułożone na podeszwowej stronie podudzia i śródstopia,
-śródstopia - rozpościerają się między śródstopiem a bliższymi członami palców.