UKŁAD NERWOWY: / tkana nerwowa

Funkcje:

- Odbieranie bodźca ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego jak np. dotyk, temp. Światło.
- Przewodzi impulsy z neuronu do efektorów
- Dostarczenie z receptorów do CUN
- Obróbka i przekazanie do narządów efektywnych np.: mięśnie
- Autonomiczny układ nerwowy reguluje czynności narządów wewnętrznych, które nie podlegają naszej woli
- Odpowiada za wyższe czynności nerwowe (pamięć, inteligencja).

Narządami zbudowanymi z tkanki nerwowej są:

-1) ośrodkowy układ nerwowy

-2)mózg (mózgowie)

-3)rdzeń kręgowy

-4)obwodowy układ nerwowy

Ad.1) OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY

jego najważniejszym zadaniem jest zapewnianie nieprzerwanego kontaktu i odpowiednich reakcji organizmu na bodźce ze środowiska zewnętrznego oraz integracja i stała regulacja działania narządów wewnętrznych. Układ nerwowy nie tylko rejestruje ale i analizuje informacje odbierane z zewnątrz . Wywołuje prawidłowe reakcje na bodźce, np. zwężenie oczu przy mocnym swietle.

Mózgowie + rdzeń kręgowy = ośrodkowy układ nerwowy!

Ad.2) MÓZG/MÓZGOWIE

złożony jest z dwóch symetrycznych części - lewej i prawej półkuli mózgowej.

Prawa półkula mózgowa zbiera wszelkie informacje i kieruje ruchami mięśni przeciwległej do niej, lewej strony ciała a lewa półkula kontroluje prawą stroną ciała.

FUNKCJE MÓZGU: odpowiada za wszystkie wyższe czynności psychiczne człowieka- za myślenie abstrakcyjne, pamięć, inteligencję, mowę i świadomość.

Każdą z półkul mózgowych dzieli się zazwyczaj na główne cztery płaty

1. płat czołowy

2. ciemieniowy

3. potyliczny

4. skroniowy

Płat czołowy - odpowiada za czynności ruchowe i psychiczne człowieka min.: planowanie, myślenie, pamięć, wolę działania i podejmowania decyzji, ocenę sytuacji i emocji, przewidywanie konsekwencji działań, wyuczone zachowania np. nawyki.

Płat ciemieniowy - analizuje doznania czuciowe np.: czucie temperatury, dotyku bólu, odpowiada za orientację przestrzenną, rozumienie pojęć abstrakcyjnych.

Płat potyliczny - znajdujące się w nim ośrodki odpowiadają za zmysł wzroku, analizę koloru, głębi, kształtu. Tutaj też jest ośrodek umożliwiający rozpoznawanie znaków-liter..

Płat skroniowy - tutaj znajduje się ośrodek słuchowy, który analizuje doznania słuchowe. Odpowiada również za odczuwanie zapachów, mowę, zapamiętywanie.

KOLEJNE CZĘŚCI MÓZGOWIA/MÓZGU:

ISTOTA SZARA- złożona jest z ogromnej ilości (kilku miliardów) neuronów.

ISTOTA BIAŁA - tworzy wnętrze mózgu. Tworzą ją włókna, które przebiegają od neuronów w korze mózgowej do struktur pnia mózgowego.

MÓŻDZEK kontroluje stopień napięcia mięśni, wpływa przez to na umiejętność utrzymania przez człowieka prawidłowej postawy ciała. Decyduje, które mięśnie mają się kurczyć, a których odruch rozciągania ma być zahamowany itd. Móżdżek także stale kontroluje przebieg ruchu i wprowadza do niego automatyczne poprawki.

RDZEŃ KRĘGOWY- jest on podstawowym organem układu nerwowego, który wraz z mózgowiem tworzy ośrodkowy układ nerwowy. Znajduje się on w kanale rdzeniowym stworzonym przez otaczające go kręgi kręgosłupa.

- Przesyła bodźce do mięśni
- Przewodzi impulsy z i do mózgu
- Unerwia skórę, mięśnie, gruczoły, ukł. Naczyniowy
- Znajdują się w nim ośrodki odruchów bezwarunkowych

-reguluje rytm pracy serca i poziom ciśnienia krwi

-reguluje gęstość i głębokość oddechów

Opony i płyn mózgowo-rdzeniowy

Nadrzędnym celem istnienia opon oraz płynu mózgowo-rdzeniowego jest jak najskuteczniejsza ochrona tkanki mózgu przed wszelkimi wstrząsami oraz urazami mechanicznymi.

PIEŃ MÓZGU:

położony jest poniżej półkul mózgowych, bezpośrednio przed móżdżkiem. Łączy mózg z rdzeniem kręgowym, a także kontroluje podstawowe funkcje życiowe, takie jak oddychanie, trawienie czy też regulacja pracy serca lub ciśnienia tętniczego. Ale także: połykanie, kaszel, wymioty, kontrola pocenia się, temperatury, ogólny stan przytomności oraz sen.

UKŁAD LIMBICZNY:

To własnie układ limbiczny odpowiada za wszelkie nasze zachowania dotyczace pierwotnych instynktów, takich jak ogarniajaca furia czy paralizujacy ciało strach a także za zapamiętywanie oraz proces uczenia się.

Należą do niej min.:

• Wzgórze

Odpowiada za wstępną ocenę bodźców zmysłowych i przesyłanie ich do kory mózgowej (oprócz węchu).

• Podwzgórze

zawiera ważne ośrodki kierujące czynnością autonomicznego układu nerwowego, gospodarką wodną organizmu (regulacją ilości wody i odczuwaniem pragnienia), termoregulacją, czynnością gruczołów wewnątrzwydzielniczych, pobieraniem pokarmu (głód i sytość), przemianą tłuszczów, przemianą węglowodanów (cukrów), snem i czuwaniem, czynnościami seksualnymi (cyklami układu rozrodczego, popędem seksualnym) oraz reakcjami emocjonalnymi. Czynność podwzgórza pozostaje w ścisłym związku z przysadką mózgową.

• hipokamp

stanowi część składową układu limbicznego; jest odpowiedzialna głównie za pamięć świeżą. Hipokamp jest bardzo istotny dla procesów uczenia się, to w nim wspomnienia z pamięci krótkotrwałej przechodzą w pamięć długotrwałą

• Sklepienie

• Ciała suteczkowate

• Jądra migdałowate struktura mózgowa należąca pod względem funkcjonalnym do zespołu ośrodków

• Korę zakrętu obręczy

• Korę śród- i około-węchową