Temat: Kampania wrześniowa
Agresywna polityka Adolfa Hitlera doprowadziła do wybuchu konfliktu zbrojnego między Polską a Niemcami . O świcie czyli o godzinie 4. 45 Niemiecki pancernik Szlezwik Holsztejn rozpoczął atak Westerpalatte 1 września 1939 roku wojska III Rzeszy zaatakowały Rzeczpospolitą. W ten sposób rozpoczęła się II wojna światowa. Osamotnieni w walce Polacy liczyli na pomoc sojuszników: Francji i Wielkiej Brytanii. Z tym właśnie państwami Polska wcześniej nawiązała sojusz między innymi polegał on nadymże w razie ataku na Polskę państwa te miały pomóc w wojnie. Państwa te co prawda wypowiedziały wojnę Niemcom, ale nie przyszły Polsce z pomocą.
Ku całkowitemu zniszczeniu
W wyniku napaści hitlerowskich Niemiec Polska ogromne straty. W dużym stopniu dotknęły one ludność cywilną. Niemcy zniszczyli nie tylko obiekty wojskowe , lecz także szpitale, domy i drogi. W Trakcie bombardowań zginęło wielu cywilów. Z rozmysłem zrujnowano także wiele zabytków w tym Zamek Królewski w Warszawie. Działania Niemców miały charakter wojny totalnej, której celem oprócz pokonania armii przeciwnika – było również wyniszczenie narodu.
Ikonografika DALEJ
Ciosy ze wschodu
17 września 1939 roku gdy Polacy walczyli jeszcze w zachodniej części kraju wojska ZSRR zaatakowały Rzeczpospolitą od wschodu. Ostatecznie przesądziło to o klęsce Polski w wojnie obronnej, która przeszła do historii jako kampania wrześniowa.
Pod koniec września 1939 roku Niemcy i Związek Radziecki dokonały ostatecznego podziału ziem polskich. W Rzeczypospolitej nie było już wówczas przedstawicieli władz. Wkrótce po wkroczeniu Armii Czerwonej opuścili oni kraj i udali się do Rumunii. Zostali tam jednak internowani czyli przymusowo osadzeni w miejscu odosobnienia. W ten sposób we Francji powołano Rząd emigracyjny, który z czasem przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Urząd prezydenta objął Władysław Raczkiewicz. Premierem i naczelny, wodzem został natomiast generał Władysław Sikorski. Nowe władze niezwłocznie przystąpiły do odbudowy polskiej armii w Europie Zachodniej. Do tworzonych oddziałów wstępowali Polacy przebywający na emigracji oraz uciekinierzy z okupowanego kraju.
Obrona kraju przez ludność cywilną
Podczas kampanii wrześniowej do walki z wrogiem licznie stanęli cywile. W Gdańsku pracownicy Poczty Polskiej stoczyli całodniowy bój z Niemcami. Po kapitulacji placówki większość pocztowców została rozstrzelana. W trakcie obrony Gdyni powołano natomiast ochotniczy oddział Czerwonych Kosynierów, uzbrojonych w kosy osadzone na sztorc.
Na górnym Śląsku ataki nieprzyjaciela odpierali między innymi uczestnicy powstań śląskich z lat 1919 – 1921. Za broń chwycili też mieszkańcy Warszawy, wezwani do działania przez prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego . Dzięki swojej patriotycznej postawie stał się on symbolem oporu wobec agresji wroga.
W obronie kraju licznie brali udział młodzi ludzie, głównie harcerze. Zajmowali się oni utrzymaniem łączności, pomagali w szpitalach oraz tworzyli punkty opieki nad ludnością cywilną uciekającą z terenów objętych walkami.
Pamięć o 1939 roku.
Tragiczne wydarzenia kampanii wrześniowej upamiętnia się dzisiaj na różne sposoby. Co roku 1 września w Polsce organizowane są oficjalne uroczystości państwowe mające na celu uczczenie rocznicy Wybuchy II wojny światowej . Nawiązania do bitew z 1939 roku pojawiły się w twórczości wielu różnych zespołów muzycznych oraz komiksach. Kampania wrześniowa jest także tematem filmów fabularnych, na przykład powstałej w 2013 roku produkcji „Tajemnica Westerplatte”. Bohaterstwo Polaków walczących z nieprzyjacielem często przedstawiane są również murale, czyli wielkie malowidła tworzone na ścianach budynków. Jedno z takich dzieł, wykonane przez studentów i absolwentów Akademii Sztuk Pięknych W Gdańsku, znajduje się w Wiźnie.
IKONOGRAFIKA Obrona kraju w 1939 roku
Wojsko Polskie gorzej uzbrojone i mniej liczne od armii nieprzyjacielskich, stawiło we wrześnio 1939 roku bohaterski opór najźdżcom. Przewaga w wyposażeniu była szczególnie widoczna w przypadku Niemców, którzy dysponowali wieloma jednostkami pancernymi i nowoczesnym lotnictwem.
Obrona półwyspu Westerplatte, na którym znajdowała się Polska placówka wojskowa, trwała siedem dni. Około 200 żołnierzy skutecznie odpierało niemieckie ataki przy ciągłym ostrzale prowadzonym przy użyciu niemieckiego pancernika Schleswig- Holstein czyt. Szlezwik Holsztajn. 7 września 1939 roku polskie dowództwo podjęło decyzję o poddaniu się.
Bunkry w okolicach Wizny w Województwie podlaskim są pozostałością po bitwie nazywanej „Polskimi Termopilami”, w jej trakcie około 800 żołnierzy przez dwie doby odpierało atak 40 tysięcznego oddziału niemieckich wojsk pancernych, wyposażonego w kilkaset dział, czołgów i samolotów.
Bitwa nad Bzurą często odtwarzana przez grupy rekonstrukcyjne, była największym starciem polsko- niemieckim w 1939 roku. Początkowo wojsko Polskie odniosło w niej sukcesy, ale ostatecznie zostało rozbite. Nasza kawaleria nie miała bowiem szans w walce z niemieckimi jednostkami pancernymi.
Korpus Ochrony Pogranicza
Został utworzony w celu zabezpieczenia wschodniej granicy polski. W czasie kampanii wrześniowej żołnierze z tej formacji stawili zacięty opór Niemcom i Armii Czerwonej.
Bitwa pod Kockiem
Generał Franciszek Kleeberg dowodził wojskami polskimi w bitwie pod Kockiem , stoczonej w dniach 2-5 października 1939 roku. Było to ostatnie starcie kampanii wrześniowej. Zadanow wówczas Niemcom dotkliwe straty, jednak z powodu braku amunicji podjęto decyzję o poddaniu się nieprzyjacielowi.
Major Henryk Dobrzański
Pseudonim Hubal, był dowódcą jednym z polskich oddziałów, które po klęsce wrześniowej nie złożyli broni i podjęły walkę partyzancką z nieprzyjacielem. Jednostka ta została rozbita przez Niemców dopiero w kwietniu 1940 roku.
Mimo bohaterskiej postawy wojska polskie nie były w stanie zatrzymać liczniejszych i lepiej uzbrojonych oddziałów Niemkach. W ciągu miesiąca armia III Rzeszy zajęła Pomorze Gdańskie, Wielkopolskę, Mazowsze i Małopolskę. Pod koniec września 1939 roku, po długotrwałym bombardowaniu, Niemcy zdobyli również Warszawę.
Ciekawostka
31 sierpnia 1939 roku żołnierze niemieccy przebrani w polskie mundury napadli na radiostację w Gliwicach które lekarzy wówczas na terenie III Rzeszy. Akcja ta miała pokazać, że to Polacy sprowokowali Niemców do rozpoczęcia wojny. Została jednak źle przeprowadzona i ośmieszyła Niemców.
Anastazja Sierant
Konspekt lekcji historii w szkole podstawowej.
Temat lekcji – Kampania wrześniowa.
Cele lekcji
Uczeń:
Omawia daty i wydarzeni: 1 września 1939 agresja zbrojna III Rzeszy na Polskę, 17 września 1939 Związek Radziecki dokonuje ataku na Polskę, 2-5 października 1939- bitwa pod Kockiem, 1939 – bitwa pod Bzurą, bitwa pod Wizną, Westerplatte.
Wymienia wydarzenia związane z atakiem zbrojnym Niemiec następnie Związku Radzieckieg na Polskę.
Wyjaśnia termin: Kampania wrześniowa, Schleswig- Holstein, Rząd emigracyjny
Zna postaci: Henryk Dobrzański, Franciszek Kleeberg, Władysław Raczkiewicz, Władysław Sikorski.
Mówi o udziale w kampanii wrześniowej ludności cywilnej.
Środki dydaktyczne: podręcznik,
Formy pracy: zbiorowa, indywidualna
Metody i techniki pracy: opowiadanie, elementy wykładu, praca z podręcznikiem, praca z mapą, film-kampania wrześniowa.
Przebieg zajęć
Rekapitulacja wtórna
Krótkie przypomnienie ustaleń z lekcji poprzedniej.
Wprowadzenie do tematu
Nauczyciel mówi iż na dzisiejszej lekcji zajmiemy się kampanią wrześniową omówimy jej znaczenie w II wojnie światowej. Przebieg i zakończenie.
Uczniowie oglądają kilkuminutowy film obrazujący przebieg kampanii wrześniowej.
Wspólnie z uczniami omawiają film
Rozwinięcie
Agresywna polityka Adolfa Hitlera doprowadziła do wybuchu konfliktu zbrojnego między Polską a Niemcami . O świcie czyli o godzinie 4. 45 Niemiecki pancernik Szlezwik Holsztejn rozpoczął atak Westerpalatte 1 września 1939 roku wojska III Rzeszy zaatakowały Rzeczpospolitą. W ten sposób rozpoczęła się II wojna światowa. Osamotnieni w walce Polacy liczyli na pomoc sojuszników: Francji i Wielkiej Brytanii. Z tym właśnie państwami Polska wcześniej nawiązała sojusz między innymi polegał on nadymże w razie ataku na Polskę państwa te miały pomóc w wojnie. Państwa te co prawda wypowiedziały wojnę Niemcom, ale nie przyszły Polsce z pomocą.
Ku całkowitemu zniszczeniu
W wyniku napaści hitlerowskich Niemiec Polska ogromne straty. W dużym stopniu dotknęły one ludność cywilną. Niemcy zniszczyli nie tylko obiekty wojskowe , lecz także szpitale, domy i drogi. W Trakcie bombardowań zginęło wielu cywilów. Z rozmysłem zrujnowano także wiele zabytków w tym Zamek Królewski w Warszawie. Działania Niemców miały charakter wojny totalnej, której celem oprócz pokonania armii przeciwnika – było również wyniszczenie narodu.
Omówienie ikonografiki.
Ciosy ze wschodu
17 września 1939 roku gdy Polacy walczyli jeszcze w zachodniej części kraju wojska ZSRR zaatakowały Rzeczpospolitą od wschodu. Ostatecznie przesądziło to o klęsce Polski w wojnie obronnej, która przeszła do historii jako kampania wrześniowa.
Pod koniec września 1939 roku Niemcy i Związek Radziecki dokonały ostatecznego podziału ziem polskich. W Rzeczypospolitej nie było już wówczas przedstawicieli władz. Wkrótce po wkroczeniu Armii Czerwonej opuścili oni kraj i udali się do Rumunii. Zostali tam jednak internowani czyli przymusowo osadzeni w miejscu odosobnienia. W ten sposób we Francji powołano Rząd emigracyjny, który z czasem przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Urząd prezydenta objął Władysław Raczkiewicz. Premierem i naczelny, wodzem został natomiast generał Władysław Sikorski. Nowe władze niezwłocznie przystąpiły do odbudowy polskiej armii w Europie Zachodniej. Do tworzonych oddziałów wstępowali Polacy przebywający na emigracji oraz uciekinierzy z okupowanego kraju.
Obrona kraju przez ludność cywilną
Podczas kampanii wrześniowej do walki z wrogiem licznie stanęli cywile. W Gdańsku pracownicy Poczty Polskiej stoczyli całodniowy bój z Niemcami. Po kapitulacji placówki większość pocztowców została rozstrzelana. W trakcie obrony Gdyni powołano natomiast ochotniczy oddział Czerwonych Kosynierów, uzbrojonych w kosy osadzone na sztorc.
Na górnym Śląsku ataki nieprzyjaciela odpierali między innymi uczestnicy powstań śląskich z lat 1919 – 1921. Za broń chwycili też mieszkańcy Warszawy, wezwani do działania przez prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego . Dzięki swojej patriotycznej postawie stał się on symbolem oporu wobec agresji wroga.
W obronie kraju licznie brali udział młodzi ludzie, głównie harcerze. Zajmowali się oni utrzymaniem łączności, pomagali w szpitalach oraz tworzyli punkty opieki nad ludnością cywilną uciekającą z terenów objętych walkami.
Pamięć o 1939 roku.
Tragiczne wydarzenia kampanii wrześniowej upamiętnia się dzisiaj na różne sposoby. Co roku 1 września w Polsce organizowane są oficjalne uroczystości państwowe mające na celu uczczenie rocznicy Wybuchy II wojny światowej . Nawiązania do bitew z 1939 roku pojawiły się w twórczości wielu różnych zespołów muzycznych oraz komiksach. Kampania wrześniowa jest także tematem filmów fabularnych, na przykład powstałej w 2013 roku produkcji „Tajemnica Westerplatte”. Bohaterstwo Polaków walczących z nieprzyjacielem często przedstawiane są również murale, czyli wielkie malowidła tworzone na ścianach budynków. Jedno z takich dzieł, wykonane przez studentów i absolwentów Akademii Sztuk Pięknych W Gdańsku, znajduje się w Wiźnie. .
IV. Podsumowanie
W celu podsumowania i przypomnienia najważniejszych wiadomości z lekcji nauczyciel zadaje pytania naprowadzając na najważniejsze kwestie omawianego tematu.
V. Rekapitulacja pierwotna:
Na podstawie wiadomości zdobytych na lekcji uczniowie rozwiązują zadania w podręczniku.
VI. Zalecenie pracy domowej
Zadanie 3 w podręczniku.