Unia celna i wolny rynek- pierwszy etap integracji- przynosi wiele korzyści ekonomicznych. Po kryzysie naftowym w 1973 roku- spada tempo wzrostu gospodarczego i obrotów handlowych, odczuwano problemy ekonomiczne, zahamowanie działań integracyjnych.

Przyczyn szukano w barierach, zlikwidowane były tylko cła i kwoty importowe. Najbardziej odczuli to przemysłowcy krajowi, którzy musieli sprostać konkurencji międzynarodowej na rynkach światowych. Bariery te: zmniejszały elastyczność rynków . nastą piło pogorszenie sytuacji państw Wspólnoty względem USA w dziedzinach, które charakteryzowały się dużą dynamiką wzrostu produkcji i popytu.

Rozwiązanie problemów dostrzeżono w reformie strukturalnej- która zwiększając elastyczność rynków i mobilność czynników produkcji- ponowny wzrost. Przyczyna kryzysu: wolniejszy postęp prac naukowo- badawczych. Przyczyny opóźnień technologicznych: małe rozmiary rynków krajowych w stosunku do USA. Najlepszy sposób na problemy: dalsza liberalizacja.

W. Dekker prezes koncernu Philips w 1984r zainspirował KE do opracowania „Białej Księgi”- program pełnej integracji rynków krajów, szczegółowy harmonogram działań, omówienie istniejących barier, wykaz 285 projektów ustaw niezbędnych do ich pokonania. w latach 1988-1992.

Arthur Cockfield- komisarz Anglii, zwolennik wprowadzenia wzajemnego uznania standardów narodowych.

1986/87- JAE zmieniał zapisy traktatów rzymskich, data 31 grudnia 1992 to cel polityczny, jednolity rynek europejski- obszar bez granic wewnętrznych, a w swoich ramach zapewniał swobodny przepływ ludzi, towarów, usług i kapitałów.

Cel: doprowadzenie do takich zmian strukturalnych w gospodarkach krajów, aby została przywrócona zdolność do rozwoju ekonomicznego i wzrostu zatrudnienia.

- Zmieniono procedurę stanowienia prawa dotyczącego rynku wewnętrznego- reguła kwalifikowanej większości (bez kwestii podatkowych, przepływu osób ani przepisów o prawach i obowiązkach pracowników)

- w procesie tworzenia JAE powinien brać udział PE- procedura współpracy.

Unia celna- 1 lipiec 1968.

Swoboda przepływu towarów wymagała przekształcenia monopoli państwowych o charakterze handlowym (długa procedura, konieczność poddawania swoich produktów wielokrotnym badaniom laboratoryjnym i uzyskiwanie zaświadczeń jakościowych).

Wolność przepływu osób- gwarancja swobody osiedlania się i podejmowania pracy w innych państwach na zasadzie niedyskryminacji. Pełna swoboda migracji- 1968- bez stanowisk w sektorze publicznym, bez emigrujących obywateli krajów partnerskich.

Zapisy mówiły także o ustanowieniu wspólnego rynku w dziedzinie usług- opóźniona była przez trudność zdefiniowania równoważności kwalifikacji usługodawców oraz ograniczony dostęp do niektórych rynków. Po wprowadzeniu dalej utrzymywały się bariery bankowe, ubezpieczeniowe i transportowe.

Swoboda przepływu kapitału- lokowanie kapitału w innym państwie WE na warunkach obowiązujących jego rodzimych mieszkańców, tylko w zakresie niezbędnym do sprawnego funkcjonowania zasad wspólnego rynku. Cztery swobody miały wejść po 1992, po zniesieniu barier:

- administracyjne: wyeliminowano kontrolę graniczną

- techniczne: wynikały z różnic w rozwiązaniach prawnych (w narodowych standardach i normach technicznych

- fiskalne: zróżnicowanie dotyczące różnego poziomu stawek podatku od wartości dodanej i podatków akcyzowych.

Znoszenie barier administracyjnych:

Wolność przepływu osób: dlaczego były kontrole graniczne? Regulacja przepływu emigrantów i podatki.

Aby skorzystać z tego prawa obywatel WE musiał pokazać ważny dowód tożsamości lub paszport. Komisja WE zamierzała do 1992 wyeliminować kontrole bez względu na środek transportu. Wprowadzono specjalne przejścia drogowe oraz punkty odpraw dla obywateli.

Aby całkowicie zlikwidować kontrolę KE zaproponowała:

- zbliżenie przepisów prawnych dotyczących posiadania broni

- zbliżenie przepisów prawnych odnośnie środków odurzających

- koordynacja polityki dotyczącej obywateli państw trzecich

- pogłębienie współpracy między policją i innymi organami bezpieczeństwa, wzmocnienie kontrlo na zewnętrznych granicach WE

Układ z Schengen przewidywał całkowite zniesienie kontroli osób, istotne zredukowanie kontroli towarów oraz intensywną współpracę w zakresie spraw wewnętrznych. Schengen I- stopniowa likwidacja kontroli osób i towarów na wspólnych granicach. Schengen II- traktat wykonawczy. Wprowadzono wspólny system wydawania wiz, oparta na jednolitych zasadach kontrola migracji na granicach zewnętrznych UE. Przepisy dotyczące swobody przepływu osób zaczęły obowiązywać 1 lutego 1994 roku i praktycznie zniosły granice wewnętrzne między krajami członkowskimi. Policja została zobowiązana do udzielania pomocy służbom innych sygnatariuszy układu w ściganiu przestępstw.

Układ z Schengen został włączony w ramy WE 2.10.1997. Od 1985 roku wszystkie kraje wydają standardowy paszport europejski, a prawo jazdy jest respektowane we wszystkich państwach UE.

Wprowadzono: możliwość głosowania przez emigrantów z państw trzecich- dyrektywa, dyrektywa- przyznanie prawa głosu i kandydowania w wyborach samorządowych, wyjątek Francja. , możliwość składania petycji do PE oraz zwracania się do RPO.

Transport towarowy:

Od 1967r., ciagle podlegał kontrolom, wprowadzono jeden dokument SAD jednolity dokument administracyjny, który zastąpił siedemdziesiąt innych. Kolejny etap: 1 styczeń 1993- zniesienie urzędów celnych na granicach, wyeliminowano wszystkie dokumenty celne, w tym SAD, opracowano Wspólnotowy Kodeks Celny- od 1 stycznia 1994. Obecnie nadal deklaracje podatkowe stanowią spore obciążenie dla transakcji zagranicznych.

Po roku 1993 skoordynowano ustawodawstwo dotyczące transportu:

- konieczne było uiszczanie opłat wyrównawczych w obrocie artykułami rolnymi, ujednolicenie norm sanitarnych dla przewożonych zwierząt i roślin, norm bezpieczeństwa pojazdów, liberalizacji systemu kontyngentów transportowych.

W praktyce pełna liberalizacja nastąpiła po roku 2004. (wyłączono kilka dziedzin transportu lotniczego, samochodowego i morskiego).

Kabotaż- przewozy wewnętrzne w jednym kraju przez kogoś spoza kraju.

Trzy kryteria dla operatora, jeśli chce świadczyć usługi samochodowe:

Dobra reputacja, odpowiednia sytuacja finansowa, kompetencje zawodowe.