Górnictwo - gałąź przemysłu obejmująca ogół procesów związanych z wydobywaniem kopalin użytecznych i ich przeróbki

Podział górnictwa :
a) sposób wydobywania kopalin :
- naziemne - odkrywkowe - niewiele pod powierzchnią ziemi lub na jej powierzchni
*kopalnia odkrywkowa - jest to zespół wyrobisk gór. naziemn.
-podziemne - wydobywanie kopalin na dużej głębokości
*kopalnia podziemna - zespół wyrobisk górniczych podziemnych
- górnictwo wiertnicze - przez otwory górniczo-wiertnicze
*kopalnie wiertnicze
- morskie - wydobywanie z dna lub spod dna morskiego/akwenu , może się łączyć z
odkrywkowym lub głębinowym

b) ze względu na rodzaje kopalin
-górnictwo węglowe
-rudne
-solne
-naftowe i in.

Podział surowców mineralnych ze względu na ich wykorzystanie:
-surowce energetyczne : węgiel kamienny i brunatny, torf, ropa naftowa, gaz ziemny
-metaliczne - rudy żelaza, metali szlachetnych, lekkich
-chemiczne - sole, fosforyty, siarka
-skalne - kamienie budowlane, ozdoby, piaski szklarskie, wapno palone
-ozdobne i szlachetne

Oblicza Górnictwa :
a) ODKRYWKOWE
Kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego "Bełchatów"
KWB" Turów" - okolice Bogatyni
b) PODZIEMNE :
Kopalnia Węgla Kamiennego "Piast" Bieruń
KWK "Moszczenica" Jastrzębie-Zdrój
KWK "Bogdanka" - Lubelszczyzna

ZG "Rudna" - dolny śląsk Polkowice - Podziemne
Kopalnia Soli "Kłodawa" - Podziemne
Kopalnia Soli " Solno" Inowrocław - Podziemne

Górnictwo wiertnicze : a) Płynne - w stanie gazowym lub ciekłym b) kopaliny przeprowadzone w stan płynny
Sanockie Zakłady Górnictwa Nafty i Gazu
Góry Świętokrzyskie(krzemionki opatowskie) - krzemienie pasiaste ( podziemne(
Zagłębia węglowe : DZW - Dolnosląskie, GZW - Górnośląskie, LZW - Lubelskie

SUROWCE :
Bełchatów KWB (odkrywkowe)
Turoszów - Bogatynia ( odkrywkowe)
Konin - Adamów - Turek (odkrywkowe)

Ropa naftowa i gaz ziemny :
-Karpaty - Jasło, Krosno, Gorlice
- Obszar przedkarpacki
- Polska zachodnia, Niż Polski
- Pomorze Zachodnie
-Dno Bałtyku

Węgiel Kamienny - 69,18 mln T - 28 kopalni , zatr 120tys os
Węgiel Brunatny - 11 kopalni - , zatr 13300 os, 56mln T
Ropa naftowa i gaz - 59 kopalni - 59 kopalni - 400 os, ropa : 670tys T rocznie, gaz : 5.7mld m3
Rudy miedzy : 3 kopalnie - 22,45mln T rocznie // zatrudnienie 11,5tys
Obszar przedsudecki, monoklina przedsudecka, KGHM-Polska Miedź S.A - kombinat górnicczo-hutniczy miedzi, LGOM - Legnicko-głogowski okręg miedziowy
Największe w Europie : ZG Lubin, ZG Polkowice-Sieraszowice, ZG Rudna

Rudy cynku i ołowiu : 2 kopalnie, wydobycie 2,45mln T, zatrudnienie 1,5 tys
REGION Śląsko-krakowski (podziemne? )

SUROWCE CHEMICZNE :
Siarka rodzima - 1 kopalnia, wyd 0,54 mln T, zatr 380 (tys?)
Grzybów, Staszów, Tarnobrzeg, Jeziórko, Basznia - odkrywkowe

Sól Kamienna - 1 podziemna, zatr 900, wyd 1,1mln T
Kłodawa, Polska środkowa, ZG Polkowice-sieroszowice (podziemne)

Sól w Solance - 2 otworowe
Mogilno, Góra

Pojęcia:
-Kopalina - surowiec mineralny, minerały skały i substancje mineralne, służące człowiekowi
- Ruda - skała która jest żródłem metali
- Kopalina główna - np. węgiel brunatny
- Kopalina Towarzysząca - np glinki przy węglu
-Złoże kopaliny - naturalne nagromadzenie kopaliny na skorupie ziemskiej lub wewnątrz jej, nadające się do eksploatacji i opłacające się
- Kopalnia - miejsce wydobywania kopalin
-Skała płonna - skałą nieużyteczna
-Dane Geologiczne - są wynikiem bezpośrednich obserwacji i pomiarów uzyskanych w toku prowadzenia prac geologicznych
- Obszar Geologiczny - Jest to przestrzeń, w granicach której przedsiębiorca jest uprawiony do wydobywania kopaliny, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów oraz prowadzenia robót górniczych niezbędnych do wykonywania koncesji
-Teren Górniczy - jest to przestrzeń objęta przewidywanymi szkodliwymi wpływami robót górniczych zakładu górniczego
-Współczynnik nakładu - stosunek objętości skał nad kopaliną do objętości kopaliny
-Szyb - wyrobisko udostępniające korytarzowe najczęściej pionowe, czasem pochyłe - nachylone od 45*-90*, o przekroju poprzecznym powyżej 15m2, znacznej długości, łączące powierzchnie ze złożem.

Rodzaje szybów :
-pionowe,poziome
-przekrój szybu-kołowe
-Srednice szybów - w świetle otworu - od 3,5 do 9,5m
Funkcje szybów - wydobywcze, zjazdowe, wentylacyjne, materiałowe, podsadzkowe
Budowa Szybu - Głowica Szybu , Zrąb Szybu, Rura Szybowa, Wloty, Obudowa Szybu, Stopa Szybowa wieniec obudowy szybu, Rząp, ..., Nadszybie, Wieża Szybowa, Podszyb.
-Skip - metalowy pojemnik do transportu urobku
-Podszybie - zespół wyrobisk na danym poziomie kopalni w bezpośrednim sąsiedztwie szybu i wlotu do szybu, komora przyszybowa, wyrobiska pozostałe
-Nadszybie - budowla postawiona obok lub nad szybem.
-Przecznica - to wyrobisko korytarzowe udostępniające, poziome, poprowadzone w skałach płonnych od szybu do złoża, prostopadle do rozciągłości złoża
-Przekop - Poziome wyrobisko korytarzowe przygotowawcze drążone w skałach płonnych
-Poziom wydobywczy - część złoża w granicach obszaru górniczego wydzielona płaszczyznami poziomymi przechodzącymi przez główne punkty udostępniające
- Wyrobiska wykonane w górnej części poziomu stanowią tzw poziom wentylacyjny, w dolnej - transportowy
-Wyrobisko korytarzowe - o małym przekroju poprzecznym, ale dużej długości. Przekrój poprzeczny na całej długości jest jednakowy, ma szerokośc 3-6m, a wys 2,5-3m
-Chodnik - poziome wyrobisko korytarzowe drążone w złożu(przewozowe, dojazdowe, wentylacyjne)
-Przecinka - krótkie poziome wyrobisko korytarzowe łączące dwa równoległe wyrobiska
-Dowierzchnia - pochyłe wyrobisko korytarzowe łączące pkty na różnych głębokościach drążone mniej więcej prostopadle do rozciągłości warstw/pokładu.
-Struktura kopalni - układ przestrzenny wyrobisk udostępniających i przygotowawczych dzielących złoże na poziomy wydobywcze , piętra i pola wybierania
- Wyposażenie wyrobiska ścianowego - kombajn ścianowy, przenośnik zgrzebłowy ścianowy, przenośnik taśmowy, przenośnik podścianowy
- System ścianowy - długość frontu eksploatacji 50-300m, wybieg od klikuset do 2000m, szerokość przodków 2-6m, wysokość ścian 1-4m
-Charakterystyka wyrobiska ubierkowego - front eksploatacji obejmuje całą szerokość przygotowanej do eksploatacji części złoża, w ślad za postępem przodka następuje likwidacja zrobów, skutkiem tego odstęp między frontem eksploatacji i linią likwidacji jest mały - szerokość przestrzeni roboczej jest równa 2-6m ( rych maszyn i urządzen, bezpieczeństwo, przejścia dla ludzi)