Antybiotyki polipeptydowe

• Do antybiotyków polipeptydowych zaliczamy:

- polimyksyny

- bacytracynę

- gramicydynę

POLIMYKSYNY

Ogólna charakterystyka:

• Peptydy uzyskiwane z drobnoustroju bacillus polymyxa

• Dotychczas wykryto 5 polimyksyn (A, B, C, D, E) – praktyczne zastosowanie znalazły polimyksyna B i E ze względu na najmniejszą toksyczność

• Nie wchłaniają się do z przewodu pokarmowego

• podane pozajelitowo słabo przenikają się do krwi

• Wydalają się bardzo powoli z moczem i żółcią

• Działają bakteriobójczo

• Mechanizm działania polega na uszkodzeniu błony cytoplazmatycznej bakterii

• Działają na drobnoustroje gram(-), słabiej na Gram (+)

Zastosowanie:

• W zakażeniach pałeczką okrężnicy

• W zakażeniach gronkowcem złocistym

• W zakażeniach przewodu pokarmowego (doustnie)

Miejscowo w postaci maści i aerozolu

Działanie niepożądane

• Polimyksyny należą do toksycznych antybiotyków

• Powodują uszkodzenie nerek (działanie nefrotoksyczne)

• Uszkodzenie układu nerwowego (działanie neurotoksyczne)

• Zaburzenia czynności układu krążenia

Preparaty

• Colistin, Colomycin – siarczan polimyksyny E

- kapsułki 500tys. j.m.

- tabletki 1,5 mln j.m.

- fiolki 500 tys., 1 mln j.m., 2 mln j.m.

Bacytracyna

• Antybiotyk polipeptydowy

• Działa bakteriobójczo na bakterie Gram-dodatnie oporne na penicylinę

• Mechanizm działania – hamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii

• Silnie nefrotoksyczna

• Stosowana tylko miejscowo (ropnie, czyraki)

• Bivacyn (Baneocin) – bacytracyna + neomycyna, aerozol, krople, maść do oczu, puder

Antybiotyki – Glikopeptydy

• Przedstawiciele glikopeptydów mające zastosowanie w lecznictwie:

- wankomycyna

- teikoplanina

WANKOMYCYNA

Ogólna charakterystyka

• Antybiotyk glikopeptydowy

• Mechanizm działania – hamowanie syntezy głównego składnika ściany komórkowej bakterii (hamowanie końcowych cząsteczek peptydu będącego prekursorem peptydoglikanu

• Wywiera działanie bakteriobójcze wobec bakterii Gram-dodatnich

• Aktywna wobec szczepów gronkowców i enterokoków opornych na inne antybiotyki

• Oporność występuje rzadko

• Antybiotyk względnie toksyczny

Zastosowanie:

• Zakażenia wywołane przez gronkowce oporne na inne antybiotyki

• Zapalenie kości i szpiku, wsierdzia, otrzewnej, opon mózgowo-rdzeniowych

• W rzekomobłoniastym zapaleniu jelit

• Profilaktyka w ortopedii i kardiochirurgii

Przeciwskazania:

• Uczulenie na wankomycynę

• Ciąża

• Ostra niewydolność nerek

• Uszkodzenie słuchu

Działania niepożądane:

• Zaburzenia gastryczne

• Reakcje alergiczne

• Nefrotoksyczność

• Ototoksyczność

• Kardiotoksyczność

• Zapalenie żył

Preparaty

• Vancocin (Vancotex, Vancocin CP, Vancomycin MIP 500,

Vancomycin MIP 1000, Edicin) – wankomycyna

- fiolki 0,5g, 1,0g

TEIKOPLANINA

Ogólna charakterystyka

• Antybiotyk glikopeptydowy

• Wywiera działanie bakteriobójcze na drobnoustroje Gram-dodatnie, tlenowe i beztlenowe

• Nie daje oporności krzyżowej

• Działa synergicznie z chinolonami w stosunku do gronkowców

Zastosowanie:

• Zakażenia wywołane przez gronkowce

• Zapalenie kości i szpiku, wsierdzia, otrzewnej, opon mózgowo-rdzeniowych

• W zakażeniach skóry

• Zakażenia dróg oddechowych

• Profilaktyka w ortopedii i kardiochirurgii

Przeciwskazania:

• Uczulenie na teikoplaninę

• Ciąża i karmienie piersią

• Dzieci do 3-go roku życia

• Ostrożnie u pacjentów z niewydolnością nerek i uszkodzeniem słuchu

Działania niepożądane:

• Reakcje alergiczne

• Wzrost napięcia mięśniowego

• Zapalenie żył

• Neuropenia, trombocytopenia

• Uszkodzenie nerek

• Utrata słuchu

Dawkowanie:

• Targocid, fiolki

• Domięśniowo

• Dożylnie