Test odległości końca palca od podłoża

Umożliwia pomiar długości całego kręgosłupa w zgięciu (w cm)

Wykonanie: Pacjent stoi przy wyprostowanych stawach kolanowych,

powinien skłonić się do przodu i wyprostowanymi kończynami

górnymi sięgnąć możliwie do stóp. Mierzy się odległość pomiędzy

końcami palców a podłożem lub podaje się do jakiej wysokości

(kolano środek piszczeli) można sięgnąć palcami.

Interpretacja: Podczas badania tego ruchu oceniamy ruchy w

kręgosłupie oraz w stawach biodrowych. Oprócz pomiarów powinniśmy

określić profil zgiętego do przodu kręgosłupa (harmoniczna

kifotyzacja, utrwalona kifoza)

Odległość końców palców od podłoża jest niespecyficznym objawem

i zależy od:

1)Ruchomości lędźwiowego odcinka kręgosłupa

2)Skrócenia mięśni kulszowo-udowych

3)Obecności objawu Lasegue'a

4)Funkcji stawu biodrowego

Test Patricka

Różnicowanie chorób stawu biodrowego i krzyżowo-biodrowego (ocena napięcia mięśni

przywodzicieli)

Wykonanie: Pacjent w pozycji leżącej, jedna jego kończyna dolna jest wyprostowana, a druga

zgięta w stawie kolanowym. Kostka boczna zgiętej kończyny leży powyżej rzepki drugiej

Kończyny.

Test można także wykonać w taki sposób, że stopę zgiętej kończyny podkładamy pod kolano

drugiej kończyny. Następnie zgiętą kończynę pozostawia się wolno i pozwala się jej opaść lub

wywiera się na nią nacisk. Wyprostowaną kończynę musimy ufiksować nad miednicą, aby

zapobiec współruchom.

Interpretacja: W warunkach fizjologicznych staw kolanowy wyprostowanej kończyny prawie

sięga podłoża. Następnie porównuje się obustronnie odległość obu kolan od podłoża. Jeżeli

po jednej stronie test hiperabdukcyjny jest dodatni świadczy to o ograniczeniu ruchomości

lub wzroście napięcia przywodzicieli; pacjent odczuwa dolegliwości bólowe w przypadku, gdy

przy ograniczonym odwodzeniu próbujemy je nadal pogłębiać.

Objaw Derbolowskyego

Ocena zmieniającej się różnicy długości kończyn dolnych - objaw wyprzedzania w pozycji leżącej

Wykonanie: Pacjent leży na plecach. Badający obejmuje dalsze końce obu podudzi wyczuwając kciukami kostki przyśrodkowe oraz ocenia na podstawie pozycji kciuka wzajemną wysokość i rotacje kostek przyśrodkowych.

Pacjenta prosi się o przyjęcie pozycji siedzącej, przy czym badający pomaga przy wykonaniu tego ruchu lub pacjent podpiera się rękami przy podnoszeniu.

Interpretacja: Jeżeli występuje zablokowanie stawu krzyżowo-biodrowego oraz zaburzenie ruchu między kością krzyżową i biodrową, kończyna dolna po tej stronie przy podnoszeniu staje się pozornie dłuższa; w pozycji leżącej pozornie krótsza lub długości obu kończyn ulegają wyrównaniu.

Stwierdzane różnice można zmierzyć na tej samej wysokości na kostkach. Różnice mniejsze od 2 cm nie są brane pod uwagę. Należy ustalić czy różnice długości kończyn nie są spowodowane poza zablokowaniem stawu krzyżowo-biodrowego innymi przyczynami jak przykurczem mięśni kulszowo-udowych albo anatomicznym skróceniem czy wydłużeniem.

Objaw Laseguea

Wskazuje na podrażnienie korzenia nerwowego

Wykonanie: Badający wolno unosi wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę dolną pacjenta do momentu aż pojawią się dolegliwości bólowe.

Interpretacja: Ostry ból w krzyżu i kończynie świadczy o podrażnieniu korzenia nerwowego (wypadnięcie jądra miażdżystego, guz). Rzeczywiście dodatni objaw Laseguea występuje jedynie wtedy, kiedy opisany ból prawie błyskawicznie przenosi się do kończyny dolnej, a objęty w niej obszar zaburzeń ruchowo-czuciowych odpowiada zajętemu korzeniowi nerwowemu. Pacjent często stara się zmniejszyć ból przez uniesienie po stronie badanej miednicy. Należy zmierzyć kąt do jakiego można unieść kończynę, a jego wielkość wskazuje na stopień podrażnienia korzeni nerwowych. Ból kulszowy można wywołać po przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej zgiętej w stawie kolanowym kończyny dolnej. Ten test jest opisywany jako objaw Bonneta lub mięśnia gruszkowatego (przy przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej kończyny dochodzi do naciągnięcia nerwu wokół mięśnia gruszkowatego) eżeli przy unoszeniu kończyny w okolicy krzyżowej i lędźwiowym odcinku kręgosłupa bóle narastają wolno lub promieniują do tylnej powierzchni uda to są zwykle spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi stawów kręgosłupa, zapaleniami więzadeł miednicy albo znacznym wzrostem napięcia mięśnia kulszowo-udowego („miękki stop"; w większości przypadków pojawia się również po drugiej stronie). Należy odróżnić bóle rzekomo korzeniowe (rzekomy objaw Lasegue'a) od rzeczywistej rwy kulszowej (objaw Lasegue'a)

Objaw Thomsena

Wskazuje na podrażnienie korzeni nerwowych.

Wykonanie: Pacjent leży na brzuchu. Badający zgina staw kolanowy od kąta 90° do 120° przy zgiętej grzbietowo stopie.

Interpretacja: Jeżeli w tym czasie można wymacać bolesny nerw kulszowy powyżej dołu podkolanowego, świadczy to o podrażnieniu korzeni nerwowych i zwykle jest spowodowane wypadnięciem jądra miażdżystego lub guzem.

Test ciasnoty Neera

Wykonanie: Jedną ręką badający stabilizuje łopatkę,

podczas gdy drugą nagle unosi kończynę górną pacjenta

do przodu i przyśrodkowo (przywodzi ją) powyżej

płaszczyzny poziomej.

Interpretacja: Przy dodatnim objawie ciasnoty dochodzi

do zwężenia przestrzeni podbarkowej albo uderzenia

chorej strefy o przednio-dolny brzeg wyrostka barkowego

co wywołuje bóle w czasie ruchu.

Objaw Huetera

Wykonanie: Pacjent siedzi trzymając kończynę górną wyprostowaną w stawie łokciowym
z odwróconym przedramieniem. Badający chwyta jedną ręką za przyśrodkową stronę przedramienia chorego. Pacjent powinien wbrew oporowi ręki badającego zgiąć staw łokciowy.
Interpretacja: Przy przerwaniu ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego dochodzi do obwodowego powiększenia obrysu mięśnia przy skurczu mięśni ramienia; można je zaobserwować tuż nad stawem łokciowym w postaci „piłki"

Test Thomsona (objaw łokcia tenisisty)

Wskazuje na obecność zespołu bolesności bocznego

przedziału stawu łokciowego

Wykonanie: Pacjent proszony o nieznaczne wyprostowanie nadgarstka,

zgięcie palców w pięść oraz wyprostowanie stawu łokciowego.

Jedna ręka badającego fiksuje nadgarstek od strony dłoniowej,

podczas gdy druga obejmuje pięść chorego. Następnie chory powinien

prostować pięść wbrew oporowi badającego lub badający powinien

starać się zgiąć dłoniowo wyprostowany nadgarstek wbrew oporowi

stawianemu przez chorego.

Interpretacja: Znaczny ból nad bocznym nadkłykciem i po stronie

promieniowej loży mięśni prostowników skłania do podejrzenia

obecności zespołu bolesności bocznego przedziału stawu łokciowego.

Interpretacja: Siła uderzenia przenosi się na staw biodrowy. Bóle w pachwinie lub w udzie
w pobliżu stawu świadczą o chorobie stawu biodrowego (zmiany zwyrodnieniowe, zapalenie) natomiast u pacjentów z endoprotezami o ich obluzowaniu (bóle w okolicy pachwiny przemawiają za obluzowaniem panewki)

Odmiana testu Anvila wskazująca na schorzenie stawu biodrowego

Wykonanie: Pacjent w pozycji leżącej na plecach, jedna kończyna dolna jest wyprostowana,
a druga zgięta w stawie kolanowym i rotowana na zewnątrz w stawie biodrowym. Kostka boczna zgiętej kończyny dolnej leży ponad rzepką drugiej kończyny. Badający obejmuje obiema rękami dystalną część uda i popycha ją w kierunku osiowym.

Interpretacja: Ruch ten zwiększa nacisk w stawie biodrowym i w chorej stronie miednicy.

Bóle w pachwinie świadczą o schorzeniu stawu biodrowego np. zmianach zwyrodnieniowych; bóle u chorych z endoprotezami przemawiają za ich obluzowaniem.

Objaw Trendelenburga-Duchenne'a

Wykonanie: Badający znajduje się za stojącym chorym. Pacjentowi poleca się unieść jedną kończynę oraz zgiąć ją w stawie biodrowym i kolanowym.

Interpretacja: W czasie stania na jednej kończynie dolnej mięśnie miedniczo-krętarzowe (mięsień pośladkowy średni i mały) tej strony kurczą się, w wyniku czego po stronie zgiętej kończyny miednica zostaje uniesiona lub jest utrzymywana w pozycji zbliżonej do horyzontalnej.

Zapewnia to harmoniczny chód. Jeżeli mięśnie pośladkowe są uszkodzone lub ich funkcja jest upośledzona nie są w stanie utrzymać miednicy po stronie stojącej kończyny. Ulega ona pochyleniu w kierunku zdrowej nieobciążanej strony (dodatni objaw Trendelenburga). W czasie poruszania się można obserwować typowy chód kaczkowaty szczególnie przy zajęciu obu stron (obustronne zwichnięcie stawów biodrowych).
Pochylenie miednicy na zdrową stronę powoduje konieczność kompensacji przemieszczonego punktu ciężkości ciała, która następuje przez pochylenie górnej części tułowia
w kierunku stojącej kończyny (objaw Duchenne'a).

Objaw Steinmanna I
Wykonanie: Pacjent leży na plecach. Badający fiksuje lewą

ręką zgięty staw kolanowy, a drugą obejmuje podudzie i

wykonuje szybkie, forsowne rotacje podudzia na zewnątrz

i do wewnątrz.

Interpretacja: Bóle w przyśrodkowej szparze stawowej przy

nagłej rotacji zewnętrznej świadczą o uszkodzeniu łąkotki

przyśrodkowej, a w szparze bocznej przy rotacji

wewnętrznej – o uszkodzeniu łąkotki bocznej.

Objaw Steinmanna II
Wykonanie: Pacjent leży na plecach. Badający chwyta lewą ręką staw kolanowy
i jednocześnie obmacuje szparę stawową. Prawą ręką chwyta podudzie nieco powyżej stawu skokowego. Podudzie przy ufiksowanym udzie jest rotowane na zewnątrz lub do wewnątrz,
a przy niewielkim osiowym ucisku jest zginane i prostowane.

Interpretacja: Bóle w przyśrodkowej albo bocznej szparze stawowej świadcząo uszkodzeniu łąkotki. Przy rotacji wewnętrznej podudzia i podejrzeniu uszkodzenia łąkotki bocznej ból uciskowy wędruje przy wyproście stawu kolanowego do przodu a przy zgięciu - do tyłu.

Test przedniej szufladki w zgięciu stawu kolanowego do 90°

Test przedniej szufladki dla oceny integralności przedniego więzadła krzyżowego

Wykonanie: Pacjent leży na plecach ze zgiętym stawem biodrowym do 45° i kolanowym do 90°. Pośladkiem badający fiksuje stopę chorego w określonej przez siebie rotacji. Obiema rękami obejmuje nasadę kości piszczelowej i przy rozluźnionych mięśniach zginaczach pacjenta pociąga ją do przodu. Test może być wykonany w neutralnej rotacji, w rotacji zewnętrznej stopy do 15° dla oceny niestabilności przednio-przyśrodkowej i rotacji wewnętrznej stopy do 30° dla oceny niestabilności przedniobocznej.

Interpretacja: Przy przewlekłej niewydolności przedniego więzadła krzyżowego można wykonać przednią szufladkę tzn. brzuszne przemieszczenie piszczeli z wyczuwalnym palpacyjnie i dającym się rozpoznać „miękkim" uderzeniem.

Test maksymalnej szufladki Jakoba

Wykonanie: Pacjent leży na plecach. Staw kolanowy zgięty do kąta 50-60°. Ręka obejmuje od przodu drugi staw kolanowy. Drugą ręką badający obejmuje jednocześnie nasadę kości piszczelowej i ocenia palpacyjnie jak daleko do przodu przesuwana jest przyśrodkowa i boczna szczelina stawowa. Podudzie w tym teście nie jest ufiksowane, dlatego nie są ograniczane ruchy rotacyjne; możliwe jest zatem wywołanie znacznego przedniego przemieszczenia piszczeli.

Interpretacja: Przy przewlekłej niewydolności przedniego więzadła krzyżowego można wykonać przednią szufladkę tzn. brzuszne przemieszczenie piszczeli z wyczuwalnym palpacyjnie i dającym się rozpoznać „miękkim" uderzeniem.

Test uciskowy Thompsona

Świadczy o przerwaniu ścięgna piętowego (Achillesa)

Wykonanie: Pacjent leży na brzuchu na stole. Do badania

stopy zwisają poza jego brzegiem. Badający obejmuje

jedną ręką badaną łydkę i wykonuje silny nacisk na mięśnie.

Interpretacja: Przez ściskanie mięśni łydki można wywołać

nagłe bierne zgięcie podeszwowe stopy. Brak zgięcia

podeszwowego świadczy o uszkodzeniu ścięgna piętowego

(Achillesa). Reakcja na test uciskowy przy częściowym uszkodzeniu ścięgna nie zawsze jest wyraźna i zależy od jego stopnia. Po uszkodzeniu ścięgna piętowego stanie na palcach zwłaszcza wyłącznie na uszkodzonej kończynie nie jest możliwe. Odruch ze ścięgna piętowego jest ujemny.

Test szufladki

Badanie stabilności górnego stawu skokowego

Wykonanie: Chory leży na plecach. Badający fiksuje jedną ręką kość piszczelową od strony grzbietowej, a drugą obejmuje śródstopie. Następnie porusza stopę w górnym stawie skokowym

grzbietowo wbrew oporowi stawianemu przez rękę ufiksowaną na kości piszczelowej. W drugim stadium badający obejmuje piszczel od strony brzusznej i chwyta stopę od strony grzbietowej ponad kością piętową. Wbrew ręce fiksującej kość piszczelową stopa jest pociągana w stronę brzuszną.

Interpretacja: Badanie powinno być wykonane porównawczo po obu stronach. Jeżeli mamy do czynienia z uszkodzeniem więzadeł, po stronie bocznej w stawie skokowym pojawia się zwiększona ruchomość stopy w górnym stawie skokowym, przy uszkodzeniu przednich więzadeł – brzusznie. przy uszkodzeniu tylnych więzadeł –grzbietowo

Testy funkcjonalne pozwalają określić czy zaburzenia funkcjonalne organizmu wywodzą się z dysfunkcji układu kostno- mięśniowego, układu nerwowego bądź innych układów.

Bardzo dokładne przetestowanie różnych struktur mogących odpowiadać za ten sam objaw pozwala zaoszczędzić czas i ograniczyć niepotrzebne cierpienia pacjenta.