-Twierdzenie o próbkowaniu (Twierdzenie Kotielnikowa-Shannona) – jeśli sygnał ciągły nie posiada składowych widma o częstotliwości równej lub większej B, to może on zostać wiernie odtworzony z ciągu jego próbek tworzących sygnał dyskretny, o ile próbki te zostały pobrane w odstępach czasowych nie większych niż 1/(2B).
Oznacza to, że aliasing nie wystąpi jeżeli spełnione będą dwa warunki:
sygnał analogowy jest sygnałem o skończonym widmie,
częstotliwość próbkowania jest co najmniej dwukrotnie większa niż najwyższa częstotliwość występująca w sygnale.
Częstotliwość próbkowania
Zgodnie z twierdzeniem Kotielnikowa-Shannona, przy próbkowaniu równomiernym z odstępem próbkowania , warunkiem odtworzenia sygnału jest aby jego szerokość pasma
była ściśle ograniczona
, lub aby maksymalna częstotliwość sygnału nie przekraczała połowy częstotliwości próbkowania,
, lub
.
Zapewnienie spełnienia powyższych warunków osiąga się w torze przetwarzania analogowo-cyfrowego poprzez wstawienie przed przetwornikiem ADC filtru antyaliasingowego, który ogranicza pasmo sygnału wejściowego przetwornika do częstotliwości fs/2.
-Próbkowanie
W przypadku modulacji amplitudy (AM) zmiana wartości chwilowej amplitudy sygnału nośnego jest proporcjonalna do chwilowej wartości sygnału modulującego. Jako sygnał nośny stosowany jest najczęściej sygnał (ko)sinusoidalny o prążkowym widmie:
fn(t) = Uncos(ωnt+θ).
Załóżmy, że mamy sygnał modulujący (użytkowy) opisany wzorem ogólnym:
fm(t) = x(t) ← x(t) to przesylana informacja.
Sygnał zmodulowany ma więc przebieg:
s(t)=(Un + x(t))cos(ωnt+θ).
-Parametrem modulacji AM jest współczynnik głębokości modulacji m określony jako stosunek wartości amplitudy sygnału modulującego do amplitudy sygnału nośnego:
$$\mathbf{m =}\frac{\mathbf{U}_{\mathbf{m}}}{\mathbf{U}_{\mathbf{n}}}.$$
Zakładając dla uproszczenia zerową fazę początkową sygnału nośnego oraz podstawiając współczynnik głębokości modulacji do wzoru na sygnał zmodulowany otrzymujemy: wstęgi boczne
s(t)=Un(1+mx(t))cos(ωnt)
s(t)=Uncos(ωnt) + Umx(t)cos(ωnt).
Niech sygnał modulujący x(t) będzie sygnałem okresowym (ko)sinusoidalnym:
x(t) = cos(Ωmt),
wtedy sygnał zmodulowany będzie wyglądał następująco:
$$s(t) = U_{n}\cos\left( \omega_{n}t \right) + U_{m}\cos\left( \Omega_{m}t \right)\cos\left( \omega_{n}t \right) = = U_{n}\cos\left( \omega_{n}t \right) + \frac{1}{2}\left( U_{m}\cos{\left( \Omega_{m}t - \omega_{n}t \right) +}U_{m}\cos\left( \Omega_{m}t + \omega_{n}t \right) \right)$$
Polega na zmianie częstotliwości sygnału nośnego proporcjonalnej do chwilowej wartości sygnału modulującego (użytkowego). Jeżeli sygnał użyteczny jest sygnałem sinusoidalnym, to wartość chwilowa częstotliwości opisana jest zależnością:
f(t) = f0 + ΔFsinωmt
gdzie:
f(t) – częstotliwość chwilowa sygnału zmodulowanego,
f0 – częstotliwość sygnału nośnego,
ΔF – dewiacja częstotliwości,
ωm – pulsacja sygnału modulującego.
Dewiacja częstotliwości jest to maksymalna zmiana częstotliwości sygnału modulowanego sygnału nośnego. Jest ona proporcjonalna do amplitudy sygnału użytecznego (modulującego). Widmo częstotliwościowe takiego sygnału jest znacznie bardziej skomplikowane niż w przypadku modulacji AM. Rysunek 2.3 przedstawia przykładowe widmo sygnału zmodulowanego przez sinusoidę.
- Dewiacja częstotliwości – parametr sygnału zmodulowanego częstotliwościowo (lub fazowo), określający maksymalny odchył od częstotliwości nośnej przy danym sygnale modulującym.
Podstawowym czynnikiem, od którego zależy dewiacja częstotliwości, jest amplituda przebiegu modulującego i stała charakteryzująca dany modulator. Wartość dewiacji ma bezpośredni wpływ na szerokość pasma zajmowanego przez sygnał zmodulowany oraz indeks modulacji.