Polityka-sztuka rządzenia państwem oraz utrzymania i rozwijania stosunków
międzynarodowych.
Polityk-osoba uczestnicząca w działaniach państwa.
RODZAJE DOKTRYN POLITYCZNYCH
a)Doktryna rewolucyjna-zmiany w wyniku rewolucji
b)konserwatywna-niechęć do zmian społeczno-politycznych
c)reformistyczna-zmiany w wyniku ewolucji (reformizm-podstawa
wspołczesnej socjalizacji, rewizjonizm)
d)reakcyjna-chęć powrotu do porzadku sprzed rewolucji
WSPOŁCZESNE
e)Lewicowe-zniesienie przejawów dyskryminacji i różnic majątkowych
f)Centrowe-różnice społeczne niwelowane przez społeczeństwo.Opowiadają
się za utrzymaniem równowagi pomiędzy interesami różnych warstw i grup
społecznych.
g) Prawicowe-utrzymanie nierówności społecznych i majątkowych (konserwatyzm)
DEMOKRACJA-ustrój państwa w ktorej obywatele tego państwa sprawują rządy
bezposrednio lub za posrednictwem wybranych przedstawicieli.
Ustrój demokratyczny-rządy ludu wypowiadają się w Zgromadzeniu Ludowym
Ustrój Republiki rzymskiej-urzedy państwowe w rękach arystorkacji
Trójpodział władz-Monteskiusz
Karta praw Wirgini-1776
Konst.St.Zjedn.Ameryki-1787
Konst. rewolucyjnej Francji-1791-93-95
RODZAJE DEMOKRACJI
-Plemienna-Wiec podstawą demokracji
-Szlachecka-wyłącznie prawo szlachty do sprawowania władzy
-Burżuazyjna-konstytucja podstawą politycznego porządku państwa i gwarancją
obywatelskich wolności.
ZASADY DEMOKRACJI
a)Suwerennośc ludu (Jean Jacques Rousseau)-rządy ludu podstawą suwerenności
narodu.
b)Zachowanie praw mniejszości-niejednomyślność obywateli-decyzje w rękach
większości (prawo do zachowania odrębności kulturowej,religijnej oraz prawo
do uczestniczenia w zyciu publicznym)
c)podział i równowaga władz-podział władzy na prawodawczą,wykonawczą i
sądowniczą oraz zapewnienie niezaleznej działalności mediom i opozycji.
d)konstytucjonizm i praworządność-oparcie ustroju na konstytucji i rządy
zgodne z obowiazującym prawem.
e)pluralizm-zasada poszanowania odrębnośco poglądów społecznych,polity.,
i gospodarczych róznych grup społecznych oraz prawo do ich swobodnego
działania.
FORMY UCZESTNICTWA OBYWATELI W ZYCIU PUBLICZNYM
a)bezposrednie formy demokracji
-referendum-powszechne głosowanie obywateli
-inicjatywa ludowa-przyznanie okreslonej liczbie obywateli inicjatywy
ustawodawczej
-samorządność-samodzielność i niezależność w zarządzaniu
NP.kodeksy grup zawodowych-Kodeks Etyki Lekarskiej,Kodeks Etyki
Dziennikarskiej,Kodeks Etyki Służby Cywilnej.
b)pośrednie formy demokracji
-system przedstawicielski-wpływa obywateli na funkcj.władzy poprzez
powoływaniu sejmu i senatu w wyborach
c)organizacja społeczna i polityczna-kraju
-partia polityczna
-stowarzyszenie
d)inicjatywy obywatelskie
-komitety rocznicowe lub wyborcze
e)Bezposrednie formy wyrazenia poparcia lub sprzeciwu(zgromadzenia)
f)posrednie formy wyrazania poparcia lub sprzeciwu np.
listy otwarte-kierowane do opini publicznej, prasa
petycje-pisemne prosby lub żadania do instytucji panstwowych lub
samorządowych
FORMY I SPOSOBY OGRANICZANIA SWOBOD OBYWATELSKICH
-likwidacja badz ograniczenie praw politycznych
-represjonowanie i zabijanie przeciwników politycznych
-torturowanie i zastraszanie
-kontrolowanie zycia obywateli
-ograniczenie roli parlamentu lub jego fikcyjne funkcjonowanie
-całkowite lub czesciowe kontrolowanie mass mediów
-dominacja systemu jednopartyjnego
--
panstwo totalitarne-ingeracja we wszystkie sfery zycia społecznego,
a takze sfery zycia jednostki
autorytarne (autokratyczne)-włądza w rekach jednostki lub wąskiej
grupy osob.
PRAWA CZŁOWIEKA
-wolności i prawa osobiste (prawo zycia,ochrony osobistej,religii, wypowiedzi)
-polityczne (wolnosc odbywania zgromadzen,wolnosc zrzeszenia się,p.wyborcze)
-ekonomiczne,socjalne,kulturalne (ochrona prawa własności i innych praw
majątkowych,edukacji,korzystania z dóbr kultury)
OBOWIĄZKI OBYWATELA
-koniecznośc płacenia podatków
-wierność RP oraz obrona kraju
-poszanowanie praw innych osób
-przestrzeganie praw
-
perfekcjonizm-dążenie do osiągnięcia doskonałości
WZORY OBYWATELSKIEGO DZIAŁANIA (cnoty obywatelskie)
a)dyscyplina wew.-uporządkowanie i determinacja w realizacji planów
b)tolerancja-poszanowanie potrzeb i poglądaów innych ludzi
c)krytycyzm-umiejętnośc dokonywania rozsądnych ocen rzeczy zjawisk
d)odpowiedzialnośc za słowa-swiadomośc konsekwencji swoich wypowiedzi
e)uspołecznienie-zainteresowanie problemami spolecznymi i podejmowanie
działa w celu ich przezwycięzenia.
CECHY WOLONTARIUSZA
-swiadoma bezinteresownośc
-dobrowolnosc
-bezposredniosc
-ciągłośc i systematyczność
--
kultura polityczna-ogol postaw i pogladaów spoleczenstwa,grup,jednostek wobec
polityki,charakterystycznych dla danego okresu i ukształtowanych pod wpływem
tradycji historycznych.
RODZAJE KULTURY POLITYCZNEJ
a)zasciankowa-nikła świadomośc polity.wsród człownków społecznośći
b)podporządkowana-zainteresowanie człownków społe.sfera polityczną z
jednoczesnym podporządkowaniem sie włądzy.
c)uczestnictwa-aktywne uczestnictwo wiekszosci obywateli w zyciu publicznym
d)obywatelską-szerokie mozliwości uczestnictwa obywateli w zyciu publicznym
PAŃSTWO-trwała wspolnota ludzi,zajmująca okreslone terytorium,poddana
zwierzchniej władzy, a takze jest polityczną,suwerenną,terytorialną i przymusową
organizacją społeczenstwa.
CZYM JEST PANSTWO
-organizacja polityczna-włądza panstwowa podmiotem zarzadzającym grupami społe.
-org. suwerenna-panstwo podmiotem prawa miedzynarodowego
*suwerennosc wew-władza zwierzchnia,decyduje sama o swoim zakrecsie
*suwerennosc zew
-org.terytorialna
-org. przymusowa
KONCEPCJE PAŃSTWA
-teoria umowy spolecznej-umowa miedzy członkami społecz. zaczątkiem państwa
-teoria podboju i przemocy-powstanie panstwa w wyniku podboju plemion słaprzych
przes silniejsze
-teistyczne-boskie pochodzenie władzy państwowej
-marksistowskiej-powstanie państwa wynikiem rozpadu wsplnoty pierwotnej i
wytworzenia się klas społecznych
WŁADZA
Legitymizacja-uznanie przez jakies spoleczenstwo okreslonego systemu polit. za
najbardziej odpowiedni dla niego. (autor-Max Weber)
--
-władza legalna-sprawowanie władzy z mocy obowiązujacego prawa
-władza tradycyjna-oparcie włądzy na prawie do jej dziedziczenia
-włądza charyzmatyczna-oparcie władzy na przeswiadczeniu o wyjątkowośco
osoby sprawujacej władze
PATOLOGIE WŁADZY
-alienacja-izolowanie się władzy od społeczenstwa
-centralizacja uprawnien-skupienie uprawnien decyzyjnych w rekach władzy i
ograniczenie kompetencji władzy lokalnej
*centralizacja biurokratyczna,technokrytyczna,militarystyczna,plutokratyczna
-oligarchizacja grup rządzacych-niewielkie grupy stojących rządzacych ponad prawem
-biurokratyzacja władzy-bezduszne przestrzeganie przepisów i ich niepotrzebne
mnożenie
-korupcja-przyjmowanie korzysci majatkowych przez osoby sprawujace władze w
zamian za okreslone decyzje
-partykularyzm-dbanie o własne interesy z pominięciem interesu ogołu
-nepotyzm-obsadzanie wysokich stanowisk krewnymi (poplecznictwo)
-klientyzm-oparcie władzy na układach i wzajemnych zaleznosciach politycznych
-brutalizacja polityki-wymuszanie posłuszeństwa obywateli przez przemoc
FUNKCJE WPOŁCZESNE PANSTWA
a)zew-działalnosc panstwa na arenie miedzynarodowej
b)wew-zapewnienie porzadku i bezpieczenstwa w panstwie
*prawodawcza-wyznaczanie norm spolecznego zachowania
*porzadkowa-działania mające na celu zapewnienie ładu i porządku publicznego
oraz wymuszenie przestrzegania przepisow prawa.
*administracyjna-zarzadzanie okresolonymi dziedzinami zycia publicznego
*gospodarczo-organizatorska-organizowanie gospodarki i oddziaływaniu na nią przez
państwo
*socjalna-wyraza sie w dazeniu do zapewnienia obywatelom minimum egzystencji,
zwalczaniu bezrobocia,polepszeniu warunkow pracy,dbałości o osrodowisko itd.
*kulturalna-działalnosc w zakresie budowy i koordynacji systemu oswiaty,swpierania
badan naukowych,ochrony zabytkow i miejsc pamieci narodowej itd.
FORMY PANSTWA
a) Forma rządów
-Monarchia-władza w rekach monarchy sprawujacego ja dozywotnio
-republika-organy władzy wybierane przez ogol lub grupy obywateli w wyborach
b)Reżim polityczny
-panstwo demokratyczne-władza oparta na trzech konstytucyjnych zasadach
-liberalne-czołowa pozycja parlamentu wsrod organow panstwowych
-socjalne-duza aktywnosc panstwa w sferze gospodarczej i polityce socjalnej
-autorytarne-silna władza wykonawcza w rekach jednostki
-totalitarne-bezwzgledna włądza w rekach jednej partii
c)ustroj terytorialny
-panstwo unitarne-jednolity porzadek prawny,spoleczny i administracyjny
-złożone-prawie zupełna samodzielnośc czesci skłądowych panstwa
*federacja-samodzielnosc czesci skladowych panstwa ale bez mozliwosci ich
odlaczenia
*konfederacja-suwerennosc panstw połączonych w zwiazek dla realizowania
celów politycznych