24,09,2009

1 Podaj schemat postępowania krok po kroku próchnica głęboka w siekaczu pierwszym górnym, ubytek klasy III wg Blacka (wizyty, instrumenty, czynności , materiały i leki)

-badanie podmiotowe i przedmiotowe

- analiza warunków zgryzowych

- wybór materiału (kompozyt) i metody rekonstrukcji tkanek

- usunięcie złogów nazębnych

- dobór koloru – w świetle naturalnym i sztucznym, wilgotny ząb

- badanie żywotności zęba

- jeśli żywy, znieczulenie jest wymagane

- otwarcie ubytku – takie usunięcie twardych tkanek zęba umożliwiające dotarcie do ogniska próchnocowego w zębinie (stworzenie dobrej widoczności wnętrza ubytku oraz łatwe manewrowanie narzędziami), otwarcie od strony językowej

• Z użyciem wiertarki turbinowej z chłodzeniem wodno-powietrznym, wiertło w kształcie walca, płomyka, kuleczki z nasypem diamentowym lub z węglików spiekanych

• Ocena stanu brodawki zębowej zawartej w przestrzeni międzyzębowej

• Otwarcie od powierzchni językowej (ze względów estetycznych)

• Aby nie uszkodzić powierzchni stycznej sęba sąsiedniego można wprowadzić metalowy pasek do przestrzeni międzyzębowej i ucisnąć go klinem wsuniętym od strony leczonego zęba

- nadanie zarysu ubytkowi – linia zamknieta, ograniczająca wejście do ubytku (linia styku materiału wypełniającego ze szkliwem)

• Z użyciem wiertarki turbinowej z chłodzeniem wodno-powietrznym, wiertło w kształcie walca, plomyka, kuleczki z nasypem diamentowym lub węglików spiekanych

• Zarys ubytku na powierzchni stycznej powinien mieć kształt trójkąta, podstawą zwrócony do brodawki międzyzębowej

• Narożnik sieczny nie może być zlokalizowany w miejscu punktu stycznego! (utrudnia to oczyszczanie)

• Obowiązuje oszczędne opracowanie tkanek

- usunięcie próchnicowo zmienionej zębiny

• Ręcznie – ekskawatorem ostrym lub podostrzonym

• Maszynowo – wiertarka kątnicowa, 30000 obr/min. W PRAWO!, chlodzenie wodno powietrzne, bez nacisku, z przerwami, maksymalnie krótki czas zabiegu

• Wiertła ostre, o odpowiedniej wielkości (mniejsze od średnicy ubytku), różyczkowe

• Najpierw usuwamy zębinę próchnicową ze ściany dodziąłowej

• Następnie ze ścian bocznych

• Na końcu ze ściany dokomorowej (po zmianie wierteł na jałowe)

- nadanie kształtu oporowego – nadanie takiego kształtu ubytkowi, aby ściany zeba wraz z wypełnieniem mogły skutecznie przeciwdziałać silom żucia. Zapewnia odporność na zgniatanie i równoważenie powstających podczas żucia naprężen.

• Łagodne przejście ścian

• Możliwe jest pozostawienie szkliwa niepodpartego zebiną (tylko od strony wargowej)

• Należy brać pod uwagę względy estetyczne

• Należy usunąć nawisy szkliwa w miejscach obciążenia zgryzowego! (kąt sieczny)

- wyrównanie brzegów ubytku

• Kompozyty nie wymagają gładzenia brzegów szkliwa

- nadanie kształtu retencyjnego – sposób uformowania ścian oraz brzegów ubytku, aby zapewnić wypełnieniu odporność na siły wyważania (przeciwdziałanie wypadaniu wypełnienia)

• Zukośnienie brzegu ubytku (zwiększenie efektywności wytrawiania, korzystny jest kierunek działania kwasu w stosunku do ułożenia pryzmatów, usuwa się powierzchowną warstwę szkliwa bezpryzmatycznego i szkliwa bogatego we fluoroapatyty, zwiększenie powierzchni przylegania wypełnienia do tkanek zeba, poprawa efektu kosmetycznego – łagodne przejście wypełnienia w tkanki zeba)

• Nacięcia retencyjne, jaskółczy ogon, ćwieki okołomiazgowe - rzadko

- przemycie i osuszenie ubytku – celem jest usunięcie nieczystości i resztek, wiórów zębinowych, śliny lub krwi z ubytku

• Odizolowanie zęba od dostępu śliny (ślinociąg, lignina, koferdam)

• Przemycie płynem z użyciem jałowej kuleczki z waty (0,9%NaCl, woda destylowana w temperaturze 37 stopni, 0,2% roztwór glukonianu chlorheksydyny)

• Osuszenie ubytku (dmuchawka ręczna, dmuchawka w unicie z ciepłym powietrzem, jałowa watka)

• Zakaz suszenia głębokim, silnym strumieniem sprężonego powietrza – powoduje przemieszczenie jąder odontoblastów do kanalików zębinowych, obumarcie miazgi i ból

- wypełnienie ubytku

Podkład leczniczy, a następnie izolacyjny.

• Trawienie szkliwa – kwas ortofosforowy 37%, 15-40s

• Trawienie zębiny – kwas ortofosforowy 37%, 15-20s

• Obfite płukanie wytrawiacza (ok. 1 min.)

• Suszenie

• Nałożenie bondu

• Rozdmuchanie resztek bondu

• Naświetlanie 20s

• Nałożenie paska celuloidowego + klin

• Przyłożenie do odbudowywanej powierzchni

• polimeryzacja

- opracowanie wypełnienia

• narzędzia ręczne

• finiry o gładkim, nietnącym końcu

• diamenty o drobnym nasypie

• krążki ścierne

• paski ścierne

2 jak wyżej 1 trzonowiec dolny, ubytek II klasy wg Blacka

- badanie przedmiotowe i podmiotowe, wywiad ogólny

- analiza warunków zgryzowych

- wybór materiału (amalgamat) i metody rekonstrukcji tkanek

- usunięcie złogów nazębnych

- badanie żywotności zęba + zdjęcie rtg

- jeśli żywy, znieczulenie jest wymagane

- otwarcie ubytku – takie usunięcie twardych tkanek zęba umozliwiające dotarcie do ogniska próchnocowego w zębinie (stworzenie dobrej widoczności wnętrza ubytku oraz łatwe manewrowanie narzędziami)

* Z użyciem wiertarki turbinowej z chłodzeniem wodno-powietrznym, wiertło w kształcie walca, płomyka, kuleczki z nasypem diamentowym lub z węglików spiekanych

* Ocena stanu brodawki zębowej zawartej w przestrzeni międzyzębowej

* Otwarcie od powierzchni żującej

* Aby nie uszkodzić powierzchni stycznej zęba sąsiedniego można wprowadzić metalowy pasek do przestrzeni międzyzębowej i ucisnąć go klinem wsuniętym od strony leczonego zęba

- nadanie zarysu ubytkowi – linia zamknieta, ograniczająca wejście do ubytku (linia styku materiału wypełniającego ze szkliwem)

* Z użyciem wiertarki turbinowej z chłodzeniem wodno-powietrznym, wiertło w kształcie walca, plomyka, kuleczki z nasypem diamentowym lub węglików spiekanych

* Zarys ubytku na powierzchni żującej wymuszony jest przez przebieg bruzd i zagłębień

* Zarys ubytku na powierzchni stycznej powinien mieć kształt trapezoidalny, romboidalny, podstawą zwrócony do brodawki międzyzębowej

* Zarys ubytku powinien na każdej powierzchni być dostępny dla zabiegów higienicznych, by nie dopuścić do odkładania się w tych miejscach płytki nazębnej

* Konieczne jest wyprowadzenie zarysu ubytku z przestrzeni międzyzębowych do nisz międzyzębowych

* Ściana dodziąsłowa powinna znajdować się poniżej punktu stycznego

- usunięcie próchnicowo zmienionej zębiny

* Ręcznie – ekskawatorem ostrym lub podostrzonym

* Maszynowo – wiertarka kątnicowa, 30000 obr/min. W PRAWO!, chlodzenie wodno powietrzne, bez nacisku, z przerwami, maksymalnie krótki czas zabiegu

* Wiertła ostre, o odpowiedniej wielkości, różyczkowe

* Najpierw usuwamy zębinę próchnicową ze ściany dodziąslowej

* Następnie ze ścian bocznych

* Na końcu ze ściany dokomorowej (po zmianie wierteł na jałowe)

- nadanie kształtu oporowego – nadanie takiego kształtu ubytkowi, aby ściany zeba wraz z wypełnieniem mogły skutecznie przeciwdzialać silom żucia. Zapewnia odporność na zgniatanie i równoważenie powstających podczas żucia naprężen.

* Łagodne przejście ścian wewnętrznych ubytku

* Przebieg ściany ubytku w obrębie szkliwa powinien być zgodny z przebiegiem pryzmatów

* Przyleganie amalgamatu i szkliwa zęba musi być w jednej płaszczyźnie pod kątem 180 stopni

* Powierzchnia dodziąsłowa szersza niz wlot ubytku – minimum 2 mm szerokosci

* Płaska ściana dodziąsłowa (możliwość wyrównania podkładem)

* Poprawka Blacka – usunięcie szkliwa niepodpartego zębiną

- wyrównanie brzegów ubytku

* Dokładne wygładzenie brzegów szkliwa (zabezpieczenie przed wystąpieniem szczelin wokół wypełnienia)

* Wiertarka niskoobrotowa, ale można też turbiną

* Wiertła – stożki, płomyki diamentowe czy karborundowe, białe kamienie Arkansas, dyski ścierne o małej abrazyjności

- nadanie kształtu retencjnego – sposób uformowania ścian oraz brzegów ubytku, aby zapewnić wypelnieniu odporność na siły wyważania (przeciwdziałanie wypadaniu wypełnienia)

* Wiertarka kątnicowa, wiertła różyczkowe, gwiazdkowe, odwrócone stożki

* Powierzchnia zgryzowa: podcięcie ścian tak, aby stworzyć lekko zbieżny ich układ w kierunku wlotu ubytku (ściany boczne przynajmniej prostopadłe do dna), płaskie dno ubytku (można wyrównać podkładem), rowki retencyjne w obrębie zębiny daleko od szkliwa i miazgi, ćwieki okołomiazgowe

* Powierzchnia styczna: preparacja ubytku w kształcie trapezu, podstawa zwrócona w kierunku brodawki zębowej, rowki retencyjne na ścianach bocznych, powierzchnia dodziąsłowa szersza niż wlot do ubytku – minimum 2mm, płaska ściana dodziąsłowa, dozwolone jest wykonanie zukośnienia wewnętrznego lub rowka retencyjnego o,5-0,7 mm od powierzchni zeba, ćwieki okołomiazgowe – obowiązkowo, gdy jest zniszczona w dużej części korona zęba

- przemycie i osuszenie ubytku – celem jest usunięcie nieczystości i resztek, wiórów zebinowych, sliny lub krwi z ubytku ciepłą wodą destylowaną (37 stopni)

* Odizolowanie zeba od dostępu śliny (ślinociąg, lignina, koferdam)

* Przemycie płynem z użyciem jałowej kuleczki z waty (0,9%NaCl, woda destylowana w temperaturze 37 stopni, 0,2% roztwór glukonianu chlorheksydyny)

* Osuszenie ubytku (dmuchawka ręczna, dmuchawka w unicie, jałowa watka)

* Zakaz suszenia głębokim, silnym strumieniem sprężonego powietrza – powoduje przemieszczenie jąder odontoblastów do kanalików zębinowych, obumarcie miazgi i ból

- wypełnienie ubytku

* Poprawne założenie kształtki i klina – zapobiega wtloczeniu materiału podczas kondensacji do przestrzeni międzyzębowej + formówka i pasek metalowy z brzuszkiem

* Pierwsza warstwa materiału podkładowego tylko na część dokomorową (leczniczy – na bazie wodorotlenku wapnia – działanie stymulujące)

* Druga warstwa podkładu na obszar zębiny (izolacyjny, np. polikarboksylowy) – odporny na zgniatanie

* Rozrobienie amalgamatu

* Wypełnianie ubytku – rozpoczęcie kondensacji amalgamatu od części stycznej upychając materiał w kąty i narożniki

* Kondensacja porcjami we wszystkie zachyłki

* Łagodne przejście materialu w sciany ubytku

* Następnie wypełniamy powierzchnię zgryzową

* Modelujemy guzki i bruzdy na powierzchni okluzyjnej

- opracowanie wypełnienia

* Dostosowanie do warunków zgryzowych (amalgamat traci plastyczność po ok. 4min.)

* Użycie kalki zgryzowej

* Nadmiary odcinamy ekskawatorem, nakładaczem płaskim, zgłębnikiem, skalpelem

* Gładzenie powierzchni za pomocą watki

* Polerowanie amalgamatu po 24h (gumki do polerowania 4-6tys. Obr/min)

Pacjent powinien wstrzymać się od jedzenia ok. 2h i koniecznie zgłosić się na polerowanie wypełnienia, by zapobiec korozji (po 24h).

3 antyseptyka - postępowanie odkażające, mające na celu niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, w zakażonych ranach. Nie dotyczy powierzchni i przedmiotów

Odkażanie- postępowanie mające na celu niszczenie drobnoustrojów i ich przetrwalników[. Dezynfekcja niszczy formy wegetatywne mikroorganizmów, ale nie zawsze usuwa formy przetrwalnikowe. Zdezynfekowany materiał nie musi być jałowy. Dezynfekcja, w przeciwieństwie do antyseptyki dotyczy przedmiotów i powierzchni użytkowych.

PUWp - oznacza sumę powierzchni zębów z :

P – z jednym lub kilkoma ubytkami próchnicowymi ( pierwotnymi lub wtórnymi ) z miazgą żywą lub martwą, zaliczamy też z. z opatrunkiem czasowym ( ale nie zaliczmy zębów z plamami i przebarwieniami )

U – ząb utracony lub usunięty z powodu próchnicy ( gdy pow. to wliczamy tyle ile ma dany ząb )

W – z jednym lub większą ilością wypełnień, ale bez próchnicy wtórnej , obejmuje też korony założone z powodu próchnicy

Guzek aktywny- w zębach górnych przedtrzonowych i trzonowych są to guzki podniebienne a w dolnych policzkowe, wchodzą one w bruzdę międzyguzkową zębów przeciwstawnych w zgryzie

Punkt styczny- punkt, w którym stykają się powierzchnie 2 sąsiadujących zębów

22 ząb stały, sieczny, drugi lewy

1+ zab stały, sieczny, pierwszy prawy

-8 ząb stał, trzonowy trzeci 3 lewy

Zarys ubytku- linia zamknięta, ograniczająca wejście do ubytku (linia styku materiału wypełniającego ze szkliwem)

MOD- powierzchnia mezjalno- okluzalno- dystalna

Dno ubytku- ściana pozioma która stanowi dolną ścianę ubytku , w klasie 1 stanowi dokomorową.

4 zmiany po zastosowaniu 37% kwasu ortofosforowego- w mojej 2 giełdzie

5 zasady opracowania ubytku niepróchnicowego pochodzenia w korzeniu zęba, uwzględnij materiały stosowane.

- ustalenie głównej przyczyny

- jeśli jest to okres początkowy wystarczy postępowanie zapobiegawcze – eliminacja wad zgryzowych, parafunkcji, zmiana nieprawidłowych nawyków higienicznych, zmiana nieprawidłowych zachowań dietetycznych, aplikacja lakierów fluorkowych

- bardziej zaawansowane zmiany należy opracowywać i wypełniać:

- oczyszczenie powierzchni

- powierzchowne mechaniczne opracowanie – odświeżenie powierzchni

- wypełnienie kompozytem, kompomerem lub glassjonomerem

- wykonać podcięcia retencyjne, gdy wypełnienie nie będzie się trzymac

- opracowanie wypełnienia: diamenty gruboziarniste (płomyki), kamienie Arkanzas, krążki ścierne, paski ścierne

- polerownie wypełnienia (gumki polerskie z pastą polerską)

-instruktaż higieny

-kontrola wypełnienia

6 wymień możliwe powikłania mogące występować w trakcie usuwania próchnicowo zmienionej zębiny.

Skaleczenie dziąsła bądź brodawki zębowej

-obnażenie miazgi przy nieostrożnym opracowaniu maszynowym

-przegrzanie miazgi przy szybkim opracowywaniu maszynowym lub pracy tępymi wiertłami

-zainfekowanie miazgi przy pracowaniu niesterylnymi wiertłami w obrębie ściany dokomorowej

-niecałkowite usunięcie zębiny próchnicowej w wyniku czego po założeniu wypełnienia następuje dalszy proces chorobowy

– próchnica wtórna

-uszkodzenie zęba sąsiedniego

-uszkodzenie tkanek miękkich

-nadwrażliwość pozabiegowa

-pozostawienie próchnicowej zębiny w zachyłkach

7 Wymień powikłania, które mogą wystąpić w trakcie zakładania wypełnienia amalgatowego w I klasie Blacka

Niedokładna kondensacja amalgamatu- wykruszanie się wypełnienia

Za mała warstwa wypełnienia- wypadanie

połknięcie amalgamatu przez pacjenta

niedokładna kondensacja- nieszczelność brzeżna

odłamanie ściany zęba, jeżeli została przyłożona zbyt duża siła, a ściany ubytku były cienkie

8 lakowanie, rebonding i impregnacja zróżnicuj

lakowanie bruzd – profilaktyczne wypełnienie bruzd i zagłębień nie zajętych próchnicą na pow. żujących trzonowców i przedtrzonowców, wcześniej tylko oczyszczenie pow., wytrawienie systemu bruzd i aplikacja laku.

Rebonding- jest to nałożenie żywicy w miejscu styku wypełnienia z tkanką zeba na powierzchni po założeniu wypełnienia. Płynna żywica może wpłynąc w szczelinę spowodowaną przez skurcz polimeryzacyjny i w ten sposób zmniejszyć ryzyko powstawania próchnicy wtórnej. Zabieg ten nie jest potrzebny w małych prawidlowo wykonanych wypełnieniach, natomiast wskazany jest przy wypełnieniach większych. Zalecane są różnie techniki rebondingu: nakładanie żywicy po ostatecznej polimeryzacji materiału, nałożenie żywicy po zalożeniu wypełnienia i usunięciu nadmiaru materiału, a następnie polimeryzacja żywicy, zastosowanie żywicy po 2-3 tygodniach po ponownym wytrawieniu brzegów ubytku.

Impregnacja – zabieg polegający na przesyceniu próchnicowo zmienionych zębów środkami chemicznymi, które działają bakteriobójczo i powodują utwardzenie wcześniej rozmiękłych mas; w wyniku impregnacji dochodzi do wiązania części organicznej tkanek twardych zęba ze związkami bardziej odpornymi na działanie czynników próchnicowtwórczych.

9 wymień do czego wykorzystujemy kalkę zgryzową.

Do badania punktów styku zębów przeciwstawnych,

Do korekty wysokości wypełnień bądź innych uzupełnień

10 wskazania do stosowania remineralizacji

Def: Remineralizacja – zachowawcze postępowanie, które dotyczy wyłącznie najwcześniejszej postaci próchnicy – próchnicy początkowej – postać odwracalna; stadium podpowierzchniowego, częściowego odwapnienia przy zachowaniu nie zmienionej warstwy zewnętrznej szkliwa ; polega na powtórnej mineralizacji drobnych ubytków w szkliwie przy dostarczaniu fluoru, niezbędny jest stały dopływ niewielkich ilości fluoru ( najlepiej spełnia to warstwa NaF o gr. 1,5-2 um )

ale wskazania??

Na pewno próchnica początkowa ,Po zastosowaniu wytrawiania