Planowanie pracy wychowawczo-dydaktycznej w przedszkolu
Plan pracy obejmuje całokształt działalności wychowawczej podejmowanej w przedszkolu w czasie pobytu dziecka oraz wszelkie czynności niezbędne do pomyślnej realizacji zadań.
Funkcja planowania jest m.in. dobór oraz integrowanie zadań i treści zawartych w poszczególnych działach programu, konkretyzacja zadań i treści, samokontrola realizacji zamierzeń wychowawczych, ciągłość i systematyczność pracy wychowawczej i koordynacja działań zespołu pracowników przedszkola.
Plan pracy wychowawczo-dydaktycznej musi odpowiadać pewnym ogólnym zasadom skutecznego działania. Dlatego tez powinien odznaczać się następującymi cechami:
- celowością- plan pracy służy realizacji celów perspektywicznych, realizowanych za pośrednictwem celów pośrednich, operacyjnych;
- wykonalnością- plan powinien odnosić się do rzeczywistych potrzeb placówki, jej warunków i możliwości z uwzględnieniem dobrej znajomości dzieci;
- wewnętrzną zgodnością- poszczególne treści programu musza tworzyć harmonijna całość, jedne treści nie mogą wykluczać innych;
- operatywnością, elastycznością, otwartością- plan powinien łatwo dostosowywać się do zmieniających się warunków;
- czasową określonością- planowanie uwzględnia gradację ogólności: od rocznego planu ramowego po szczegółową konkretność planów, obejmujących krótsze odcinki czas;
- kompletnością- plan uwzględnia wszystkie elementy ważne dla realizacji zamierzonych osiągnięć.
W pracy wychowawczo-dydaktycznej wyróżnia się plany roczne, miesięczne, tygodniowe i dzienne.
Roczny plan jest pierwszym stopniem planowania oraz początkowym etapem wyznaczania odcinków czasowych dla realizacji poszczególnych zadań, zawiera konkretna propozycje wypełnienia tych odcinków określoną treścią. Uwzględnia: wycieczki, uroczystości przedszkolne oraz organizacje spotkań z rodzicami. Roczny plan pracy przedszkola opracowuje dyrektor placówki.
Plany miesięczne tworzone SA przez nauczycieli na podstawie zadań zawartych w realizowanym programie wychowania przedszkolnego, a także wynikają z podziału treści na poszczególne dziedziny wychowania: umysłowe, zdrowotne, społeczno-moralne i estetyczne. Są to plany bardzo szczegółowe. Zawierają nazwy zabaw i gier, w które nauczyciel będzie bawił się z dziećmi, nazwy ćwiczeń gimnastycznych, tytuły piosenek, wierszy, wyliczanek, tematy rozmów z dziećmi, spacery oraz szczegółowy określony, przewidziany czas na ich realizację.
Plan tygodniowy zawiera wiodące treści, wokół których będą koncentrowały się wszelkie poczynania nauczyciela i dzieci w danym tygodniu. Określenie tematyki tygodniowej uzależnione jest od por roku i zmian zachodzących w przyrodzie oraz związanych z tym zmian w zachowaniu ludzi i zwierząt, a także od świąt państwowych, religijnych, regionalnych i międzynarodowych. Plany tygodniowe tworzone SA przez nauczycieli z około miesięcznym wyprzedzeniem.
Dzienny plan pracy jest szczegółowym opracowaniem wątku realizowanego w danym dniu.
Proces przygotowania planu dziennego obejmuje następujące elementy:
- uświadomienie i sprecyzowanie celów ogólnych i szczegółowych;
- ustalenie możliwości działania dziecka w zakresie jednego tematu;
- selekcja działań według kryteriów wynikających ze specyfiki środowiska, poziomu grupy, założonych celów;
- opracowanie struktury organizacyjnej zajęć;
- sprecyzowanie zasad, form, metod i środków pracy z dziećmi;
- uszczegółowienie projektów do postaci konspektów dziennych.
Dzienny plan pracy to ciąg czynności, z których każda wykonuje się oddzielnie, chociaż po kolei, i każda czynność następna wynika z poprzedniej.