Jestem w ciąży

Typowe problemy w ciąży

Jednym z pierwszych pytań podczas wizyty u ginekologa potwierdzającej rozpoznanie ciąży dotyczy tego, czy ciąża rozwija się prawidłowo. W zależności od czasu trwania ciąży odpowiedź na to pytanie może być różna. Oczywiście im ciąża jest bardziej zaawansowana, tym odpowiedź lekarza jest pełniejsza. Pierwsza wizyta powinna mieć miejsce między 7. a 8. tyg. ciąży. Badanie USG wykonane pomiędzy 7. a 9. tyg. ciąży cechuje się największą precyzją w określaniu wieku ciąży. Ma to szczególne znaczenie u kobiet, u których wcześniejsze miesiączki występowały nieregularnie, u kobiet po odstawieniu środków antykoncepcyjnych oraz u tych, u których ostatnia miesiączka była skąpa i krótkotrwała. Ta skąpa miesiączka mogła wystąpić w czasie ciąży i w rzeczywistości wiek ciążowy może różnić się np. o 4 tyg. w stosunku do wyliczonego na podstawie własnej miesiączki.

W bardzo wczesnych okresach ciąży, szczególnie u kobiet, u których w przeszłości rozpoznano zakażenia chlamydią, po stanach zapalnych w miednicy mniejszej, zabiegach operacyjnych na przydatkach lub po ciąży pozamacicznej bardzo ważne jest stwierdzenie obecności pęcherzyka ciążowego w jamie macicy. Potwierdza to obecność ciąży wewnątrzmacicznej, chociaż w jednym przypadku na 30 tys. ciąż wewnątrzmacicznych współistnieje druga – ciąża pozamaciczna. Jeżeli pęcherzyk ciążowy nie jest widoczny, a wynik testu ciążowego jest dodatni, wykonujemy oznaczenie stężenia hormonu produkowanego przez ciążę – beta HCG – i na jego podstawie podejmujemy następne, czasem bardzo trudne decyzje, wymagające szczególnej rozwagi i doświadczenia. Właściwym postępowaniem jest, aby każda kobieta z podejrzeniem ciąży pozamacicznej znalazła się w szpitalu.

Czynność serca zarodka – stwierdzenie obecności czynności serca zarodka jest bardzo ważnym czynnikiem prognostycznym dla oceny rozwoju ciąży. 99% ciąż, u których stwierdzimy obecność czynności serca, kończy się sukcesem – urodzeniem dziecka. Przed potwierdzeniem czynności serca ryzyko poronienia oceniane jest na 6%. W ocenie prognozy prawidłowego rozwoju ciąży po stwierdzeniu czynności serca oceniamy szybkość jego pracy. Mniej niż 80 uderzeń na minutę przemawia za zwiększonym ryzykiem poronienia.

We wczesnej ciąży ocenie poddawanych jest jeszcze szereg elementów pomagających ocenić ryzyko poronienia, np. wielkość pęcherzyka żółtkowego, kształt pęcherzyka ciążowego, oddzielanie kosmówki i inne.

Nudności i wymioty są fizjologicznym objawem ciąży. Mogą utrzymywać się do 16. tyg. ciąży, chociaż złagodzenie ich nasilenia następuje około 13 tyg. ciąży. W razie ich obecności zalecamy higieniczny tryb życia, częste posiłki w małych ilościach (ostatni przed snem), przyjmowanie witaminy B6 oraz magnezu . Występowanie więcej niż 3 wymiotów dziennie wymaga interwencji lekarskiej.

Bóle podbrzusza są częstym objawem we wczesnej ciąży. Wszystkie silne bóle wymagają oceny lekarskiej. Niepokojące są również łagodne bóle mające charakter bólów przedmiesiączkowych – mogą być objawem zagrażającego poronienia. Bóle podbrzusza o charakterze fizjologicznym mają przebieg łagodny i występują bocznie, po lewej i prawej stronie podbrzusza. Związane są z powiększaniem się rozmiarów macicy.

Plamienia i krwawienia – zawsze są objawem niepokojącym i zweryfikować stopień zagrożenia może tylko lekarz.

Obrzęki są także częstym objawem występującym w ciąży. Najczęściej mają miejsce w trzecim trymestrze ciąży, w godzinach popołudniowych. Silniejsze są u osób z nadwagą i latem. Mogą być objawem nadciśnienia indukowanego ciążą, współistniejących chorób układu krążenia, nerek i innych. Jeżeli nie mają patologicznego tła, pomocne może być unikanie soli kuchennej w diecie.

Ruchy płodu odczuwane przez kobietę ciężarną występują w pierwszej ciąży około 20. tyg. ciąży. W kolejnych ciążach kobieta może poczuć ruchy już w 16. tyg. Obserwowanie ruchów płodu jest ważnym elementem nadzoru stanu płodu. Brak ruchów wymaga weryfikacji stanu płodu. Obserwacja aktywności ruchowej płodu znajduje uzasadnienie po 34 tyg. ciąży. Dopiero wtedy układ nerwowy płodu jest wystarczająco dojrzały, aby reagować zmniejszoną aktywnością ruchową na stany zmniejszonego zaopatrzenia w tlen. Istnieją różne sposoby nadzorowania i liczenia ruchów płodu. Polecanym przez nas sposobem jest liczenie ruchów płodu raz dziennie, w trakcie aktywności ruchowej dziecka (najczęściej wieczorem). Obserwacja polega na zmierzeniu czasu, jak długo czeka się na 10 ruchów płodu – za normę uznajemy 30-minutowy czas oczekiwania.

Bóle pleców to objaw, na który ciężarne kobiety często uskarżają pod koniec ciąży. Występowanie takich dolegliwości we wcześniejszym okresie ciąży może wynikać z wad postawy, chorób kręgosłupa i innych. Ważne jest odróżnienie bólów pleców związanych z chorobami nerek (głównie choroby zapalne związane z występowaniem stanów zapalnych). Należy zwrócić uwagę na częstość oddawania moczu, ilość oddawanego moczu, pieczenie w czasie oddawania moczu. Dla zweryfikowania podejrzenia należy wykonać badanie ogólne moczu. Jeżeli dolegliwości bólowe są związane z kręgosłupem, to bardzo pomocne mogą być specjalistyczne masaże lub masaż wykonany w odpowiedni sposób przez męża lub partnera. Instrukcji dotyczącej sposobu jego wykonania udzielamy w trakcie wizyty.

Bolesne skurcze macicy mogą być objawem rozpoczynającego się porodu o czasie, zagrażającego porodu przedwczesnego lub zagrażającego poronienia. Sposób ich odczuwania przez kobietę może być bardzo różny i polegać na: bólach podbrzusza o różnym nasileniu, ciężkości w podbrzuszu, bólach pleców, bolesnych skurczach całej macicy. Stopień zagrożenia dla ciąży będzie różny w zależności od nasilenia dolegliwości i czasu ich trwania. Ważne jest, aby nie bagatelizować objawów, takich jak ciężkość w podbrzuszu, ucisk w podbrzuszu, częstsze oddawanie moczu, dolegliwości bólowe po okresie aktywności fizycznej. Przyczyny zbyt wczesnych skurczów macicy są bardzo zróżnicowane, należą do nich m.in. infekcje wewnątrzmaciczne, ciąża wielopłodowa, wielowodzie i inne.