Wartość doświadczalna modułu Younga na podstawie pomiaru tensometrycznego (zginanie proste)
W celu wyznaczenia doświadczalnej wartości modułu Younga na podstawie pomiaru tensometrycznego należy skorzystać ze wzoru podobnie jak poprzednio:
$$E = \frac{\sigma}{\varepsilon}$$
gdzie σ – naprężenia normalne
$$\sigma = \frac{M_{g}}{I_{y}}z_{\max}\text{\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ }z_{\max} = \frac{h}{2} = 10\ mm$$
Obliczenia dla P= 49,05 N (obciążenie 5 kg masy), ε81=0,038‰.
Mg = P * a = 49, 05 * 0, 3 = 14, 715 Nm
$$\sigma = \frac{M_{g}}{I_{y}}z_{\max} = \frac{14,715}{20000}*10 = \frac{14715}{2000} = 7,354\ \text{MP}a$$
$$E_{81} = \frac{\sigma}{\varepsilon} = \frac{7,354}{0,038} = 1,94*10^{5}\ \text{MP}a$$
Z powyższej wartości obliczyć można błąd względny według zależności:
$$\delta_{E} = \left| \frac{\text{ΔE}}{E} \right| = \left| \frac{E_{81} - E}{E} \right| = \left| \frac{\left( 1,94 - 2,1 \right)*10^{5}\text{MPa}}{2,06*10^{5}\text{MPa}} \right| = \left| \frac{- 0,12}{2,06} \right| = 0,06 = 6\%$$
Sprawdzenie zasady Bettiego i superpozycji
Zasada Bettiego:
Jeżeli na liniowy ustrój sprężysty działają kolejno dwa dowolne układy obciążeń, to praca pierwszego obciążenia na przemieszczeniach wywołanych przez drugie obciążenie jest równa pracy drugiego obciążenia na przemieszczeniach wywołanych przez pierwsze obciążenie.
Obciążenie [kg] | Odczyt w p. 1 | Odczyt w p. 2 |
---|---|---|
Punkt 1 | Punkt 2 | |
1 | 2 | 2,31 |
2 | 1 | 2,75 |
3 | 3 | 5,1 |
Dane:
P1=1 *9,81=9,81 N
P2=2*9,81=19,62 N
P3=P4=3*9,81=29,43 N
φ21=2,75
φ22=1,05
φ11=2,31
φ12=0,83
Na podstawie zasady Bettiego:
L1=L2
P1*φ21+P2*φ22= P2*φ11+P1*φ12
9,81*2,75+19,62*1,05=19,62*2,31+9,81*0,83
4,85 ≠ 5,45
Zasada Bettiego nie potwierdziła się w doświadczeniu.
Sprawdzenie na innym zestawie obciążeń:
Obciążenie [kg] | Odczyt w p. 1 | Odczyt w p. 2 |
---|---|---|
Punkt 1 | Punkt 2 | |
2 | 0 | 2,15 |
0 | 3 | 1,9 |
2 | 3 | 4,11 |
Dane:
P1=3*9,81=29,43 N
P2=2*9,81=19,62 N
φ21=1,9
φ11=1,65
Z zasady Bettiego:
P1*φ21 = P2*φ11
29,43*1,9=19,62*1,65
3,8 ≠ 4,95
Błąd wynosi:
$$\left| \frac{\Delta W}{W} \right| = \left| \frac{W_{1} - W}{W} \right| = \left| \frac{4,95 - 3,8}{3,8} \right| = \left| \frac{1,15}{3,8} \right| = 0,3 = 30\%$$
Zasada superpozycji:
Skutki jednoczesnego działania wielu sił (obciążeń) na układ (ciało lub ustój) jest prostą sumą skutków działania wszystkich sił (obciążeń) z osobna.
Sprawdzenia zasady dokonano na podstawie danych z tabeli z poprzedniego podpunktu.
W pkt 1:
2,15+1,9=4,05
Według pomiarów wartość ta powinna wynosić 4,11.
Błąd wynosi:
$$\left| \frac{\text{ΔW}}{W} \right| = \left| \frac{W_{1} - W}{W} \right| = \left| \frac{4,11 - 4,05}{4,05} \right| = \left| \frac{0,06}{4,11} \right| = 0,0148 = 1,48\%$$
W pkt 2:
1,65+1,61=3,26
Według pomiarów wartość ta powinna wynosić 2,8.
Błąd wynosi:
$$\left| \frac{\text{ΔW}}{W} \right| = \left| \frac{W_{1} - W}{W} \right| = \left| \frac{3,26 - 2,8}{2,8} \right| = \left| \frac{0,46}{2,8} \right| = 0,16 = 16\%$$
Wnioski:
Reasumując powyższe obliczenia należy stwierdzić, że pomiary zostały wykonane niedokładnie co uniemożliwiło poprawny odczyt wartości i udowodnienie doświadczalnie zarówno zasady Bettiego jak i zasady superpozycji. Po za niedokładnością pomiarową możliwą przyczyną nieudanego doświadczenia mogło być zbyt szybkie przykładanie po sobie kolejnych sił co uniemożliwiło badanemu ciału na powrót do stanu równowagi co z kolei mogło niekorzystnie wpłynąć na wyniki pomiarów.
Wartość doświadczalna modułu Younga na podstawie pomiaru tensometrycznego (zginanie poprzeczne)
W celu wyznaczenia doświadczalnej wartości modułu Younga na podstawie pomiaru tensometrycznego należy skorzystać ze wzoru podobnie jak poprzednio:
$$E = \frac{\sigma}{\varepsilon}$$
gdzie σ – naprężenia normalne
$$\sigma = \frac{M_{g}}{I_{y}}z_{\max}\text{\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ }z_{\max} = \frac{h}{2} = 15\text{\ mm}$$
Obliczenia dla P= 49,05 N (obciążenie 5 kg masy), ε11=0,063‰.
Mg = P * a = 49, 05 * 0, 54 = 26, 487 Nm
$$\sigma = \frac{M_{g}}{I_{y}}z_{\max} = \frac{26,487\ }{31500}*15 = \frac{26487\ }{2100} = 12,61\ \text{MP}a$$
$$E_{81} = \frac{\sigma}{\varepsilon} = \frac{12,61}{0,063} = 2,0*10^{5}\ \text{MP}a$$
Z powyższej wartości obliczyć można błąd względny według zależności:
$$\delta_{E} = \left| \frac{\text{ΔE}}{E} \right| = \left| \frac{E_{81} - E}{E} \right| = \left| \frac{\left( 2,0 - 2,1 \right)*10^{5}\text{MPa}}{2,06*10^{5}\text{MPa}} \right| = \left| \frac{0,06}{2,06} \right| = 0,029 = 2,9\%$$