33. Zakony rycerskie
W okresie pełnego średniowiecza wykształciły się nowe formy monastycyzmu – zakony rycerskie i szpitalnicze; już wcześniej przy klasztorach istniały szpitale, ale teraz powstały domy zakonne będące szpitalami przeznaczonymi dla starców, ludzi marginesu, pielgrzymów;
Opieka nad pielgrzymami oprócz pokarmu, noclegu, opatrzenia ran, wymagała także ich ochrony przed wrogami czyhającymi na drodze; właśnie dlatego w Ziemi Świętej powstały zakony rycerskie;
Templariusze – powstali około 1120 roku, gdy ośmiu rycerzy postanowiło patrolować drogę z Jaffy do Jerozolimy, co miało zapewnić bezpieczeństwo pielgrzymom; bardzo szybko otrzymali regułę, która nałożyła na nich obowiązek walki zbrojnej z poganami; zaczęto się zastanawiać czy zakonnik może wyrażać mieczem miłość; w obronie templariuszy i samej idei rycerza-zakonnika wystąpił św. Bernard z Clairvaux; dzięki jego argumentacji rycerstwo europejskie z chęcią podjęło tą ideę; dzięki temu templariusze stali się potęgą zbrojną;
Joannici – nazwę swoją wzięli od hospicjum św. Jana Chrzciciela w Jerozolimie; powstali po I krucjacie jako zakon szpitalny; prowadzili świetnie uposażone hospicja w Ziemi Świętej; w pewnym momencie przekształcili się w zakon rycerski; w latach 30-tych XII wieku otrzymali od króla jerozolimskiego kilka zamków, których mieli bronić; zaczęli odgrywać coraz większą rolę w walce z muzułmanami;
Templariusze i joannici szybko zdobyli popularność w Europie; w ich szeregi zaczęli wstępować arystokraci i rycerze; wielu z nich przekazywało swoje dobra zakonom; cała Europa pokryła się domami obydwu zakonów; komandorie te zajmowały się gospodarowaniem na ziemiach zakonu; swoje dochody przesyłały do Ziemi Świętej; to one zajmowały się rekrutacją nowych adeptów;
Pod adresem tych zakonników zaczęły sypać się oskarżenia o zbyt duże bogactwa i pychę;
Zakon Szpitala Domu Niemieckiego w Jerozolimie – ich geneza się początku XII wieku, kiedy to joannici założyli w Jerozolimie hospicjum przeznaczone dla niemieckich pielgrzymów; kiedy Jerozolimę zajął Saladyn w 1187 roku, założyli nowy dom w Akce; po nieudanej krucjacie Henryka VI niemieccy panowie doprowadzili do przekształcenia zakonu szpitalniczego w zakon rycerski; jako rycerze zaczęli posługiwać się regułą templariuszy; za rządów wielkiego mistrza Hermana von Salzy (1210-1239) nabrali większego znaczenia; przeniósł zakon do działań nad Bałtykiem; uzyskał od Konrada Mazowieckiego Ziemię Chełmińską, aby stamtąd prowadzić misję i działanie wojskowe w Prusach; przybyli tam w 1230 roku; dzięki przychylności papiestwa i cesarstwa, stworzyli nad Bałtykiem potężne i bardzo dobrze zorganizowane państwo;