Motyw miłości partnerskiej

Miłość istniała od zawsze i istnieć będzie dopóki nie zginie człowiek. Jak długo bowiem będzie żył człowiek tak długo będzie kochał i nienawidził, pałał namiętnością i rzucał błyskawice gniewu. Miłość jest częścią życia człowieka, tak jak jego częścią jest sen czy posiłek, zarazem jest częścią samego człowieka, on bowiem jest podmiotem i przedmiotem miłości. To dzięki człowiekowi miłość istnieje i to człowiek ją tworzy, tworzy „cywilizację miłości”.

Motyw miłości występuje w literaturze od samych jej początków. Nie ma chyba epoki, czy nurtu, którego twórcy nie opiewali, bądź nie przeklinali miłości. Jest odwiecznym motywem wszystkich pokoleń pisarzy i poetów. To wartość przeciwstawiana często złu, a nawet śmierci. Możemy wyróżnić wiele rodzajów miłości, natomiast ja dziś chciałabym skupić się na miłości partnerskiej i przedstawić ją oczami wielkich poetów i pisarzy, którzy na trwałe zapisali swoje spostrzeżenia na kartach literatury.

Trudno byłoby mówić o miłości partnerskiej bez klasycznego przykładu jakim jest „Romeo i Julia” autorstwa Williama Szekspira. Ta ponadczasowa para jest przykładem wielkiej namiętnej, ale tragicznej miłości. Nastolatkowie stali się symbolami młodych kochanków i miłości skazanej na niepowodzenie. Miłość, którą spotkali na swojej drodze była ogromna, lecz nie była łatwa, stawiała wiele przeszkód. Konflikt rodzinny stanowił przeszkodę do akceptacji ich związku i nota bene był powodem ich śmierci.

Z pewnością William Szekspir urzekł nas swoją wizją potężnego uczucia, natomiast warto zwrócić uwagę na fakt, iż akcja dramatu rozgrywa się na przestrzeni pięciu dni. Logika nakazuje zatem w wiarę w tzw. „Miłość od pierwszego wejrzenia”. Romeo oczarowany wdziękiem 14-letniej nieznanej porzuca konwencjonalne i nieautentyczne wzdychania, budzi się w nim pragnienie czynu, chęć zdobycia ukochanej kobiety. Julia natomiast pod wpływem nagłej miłości doznaje przemiany z ziecka w młodziutką kobietę, świadomą swych uczuć i pragnień, a w grobowcu, nad ciałem ukochanego, dopełnia swego przyrzeczenia, że woli grób niż życie bez ukochanego.

Ich miłość od pierwszych chwil, uczucie za które byli gotowi oddać życie sprawiło, iż znika gdzieś melancholiczny młodzieniec, wzdychający do wyidealizowanej Rozalindy, i naiwna czternastolatka. Młodzi i zakochani, pewni siebie postanawiają o walczyć wbrew całemu światu. Jest to miłość ponad wszelkie ludzkie prawa, łamie normy i konwenanse.

Przeciwieństwem dla powyższego przykładu stanowi odwołanie do „Laury i Filona” Franciszka Karpińskiego. Utwór Karpińskiego jest wnikliwym studium uczucia. Ukazuje miłość we wszystkich jej aspektach: szaloną i radosną podczas przygotowań, zaborczą i wywołującą zazdrość, fałszywą – gdy Laura podejrzewa kochanka o zdradę, wreszcie erotyczną, zmysłową. Takie potraktowanie tematu –wnikliwe przypatrzenie się uczuciu, dla którego cała sytuacja jest tylko tłem, jest typowym rozwiązaniem nurtu sentymentalnego. Pod pasterskim kostiumem kryje się opis uczucia ważnego, ale trudnego, co obrazuje rozbudowany opis przeżyć wewnętrznych bohaterów, próba analizy psychiki zakochanych oraz wpływu miłości na ich zachowanie. Szczęśliwe zakończenie jest potwierdzeniem potęgi miłości.

Zaliczany do grona liryków lozańskich wiersz „Snuć miłość’ Adama Mickiewicza oscyluje – jak wskazuje sam tytuł – wokół uniwersalnej tematyki jednego z najpiękniejszych ludzkich uczuć. Marian Stala, autor opracowania dzieła romantycznego wieszcza, trafnie podkreśla główną problematykę wiersza: „Lozańskie wiersze Mickiewicza wskazują drogę, której początkiem jest doświadczenie pustki, kresem zaś – perspektywa nowej, napełnionej sensem egzystencji. W tak pojętej duchowo-cielesnej wędrówce pojawiają się także (…) słowa o miłości”. W zaledwie 12 wersach Mickiewiczowi udało się stworzyć własną definicję miłości. Autor w przepiękny sposób opisuje moment narodzin w sercu człowieka uczucia oraz wylicza sposoby, jak należy „snuć miłość”, czyli kochać- „Snuć miłość, jak jedwabnik nić wnętrzem swym snuje”. Przekonany, że miłość jest dobrem mówi: „chcę snuć miłość”, „chcę lać ją z serca”… Mamy tu zatem obraz idealistycznej miłości, posiliłabym się nawet o stwierdzenie- altruistycznej, gdyż podmiot liryczny wyraźnie podkreśla swoje poświęcenie i oddanie w ręce uczucia, które nim targa.

Kolejny motyw miłości nieszczęśliwej, niespełnionej przejawia się w „Cudzoziemce” Marii Kuncewiczowej. Postaciami tragicznymi utworu jest zarówno Róża jak i Jej mąż Adam, który darzy ją wielkim uczuciem. Niestety mężczyzna, nie jest w stanie pojąć fascynacji żony muzyką, co tworzy między nimi mur nie do przebycia, tym solidniejszy, że Róża nie jest potrafi zapomnieć o miłości sprzed lat - Michale i zdradzie, jakiej się wobec niej dopuścił. Wszelkie próby Adama, by zbliżyć się do żony, kończą się niepowodzeniem. Historia miłości kochanków jest z góry skazana na niepowodzenie. Motyw kobiety zranionej pozostawia naleciałości na wszystkich aspektach jej życia. Nie potrafi ona wybaczyć Michałowi przez co nie dopuszcza do siebie nowego uczucia. Z drugiej strony Kuncewiczowa przedstawia wiernego Adama, który poświęca się dla oblubienicy i jednocześnie cierpi z tego powodu niebywale. Oby dwoje, skazani na siebie, są niewolnikami własnych uczuć i doświadczeń. Marnują szansę na szczęście.

Przedstawione przeze mnie różne oblicza miłości to tak naprawdę tylko niewielka część tego, co można powiedzieć na ten temat. Bo w rzeczywistości o miłości można mówić bez końca, gdyż zarówno w życiu jak i w literaturze ma ona bardzo wiele twarzy. To, jaką założy maskę, zależy jedynie od nas, od naszego charakteru, a także od tego, kogo obdarzymy uczuciem. Należy pamiętać, iż jest to uczucie potężne i niebezpieczne, jest to niewątpliwie oręż obosieczny- może nas zarówno uskrzydlić jak i doprowadzić do ruiny. Nie potrafimy żyć bez niej i dla niej odbieramy sobie życie, bez niej jesteśmy „jak nić brzęcząca”, albo „cymbał brzmiący”, ale jesteśmy. Słowami Nicholasa Sparksa- "Nie jestem wyjątkowy, co do tego nie mam wątpliwości. Jestem zwyczajnym człowiekiem o zwyczajnych myślach i wiodłem zwyczajne życie. Nikt nie postawił pomnika ku mej czci, a moje imię szybko pójdzie w zapomnienie, lecz kochałem - całym sercem i duszą - a to moim zdaniem wystarczająco dużo."- pragnę zakończyć moją prezentację.