1. DEFINICJA SOCJOLOGII JAKO NAUKI (CO BADA SOCJOLOGIA?)

Socjologia:

-to nauka zajmująca się badaniem współżycia społecznego; jego materialnych i niematerialnych wytworów, czynników powodujących ich powstanie, rozwój i zanikanie, badaniem osobników ludzkich, ale tylko o tyle, o ile są przez to współżycie zdeterminowani(uwarunkowani).

Socjologia stanowi więc naukę o zbiorowościach, interakcjach, stosunkach społecznych, strukturach grupowych i procesach w nich zachodzących-jednak nie tyleż z perspektywy jednostki, co minimum grupy społecznej.

Socjologia bada:

-bada społeczne zachowanie się człowieka, instytucji, grup społecznych oraz zachodzące w nich interakcje.

-organizacje społeczne i elementy składowe społeczeństwa.

-zachodzące w grupach, organizacjach, instytucjach i wszelkich strukturach społecznych interakcje

-kulturowe symbole które ludzie tworzą i wykorzystują do kontroli społecznej i organizowania społeczeństwa

-społeczne struktury, które podporządkowują życie społeczne

-również wszystkie procesy i ruchy naruszające społeczny porządek

-społeczne zachowanie człowieka

2. CECHY MIKRO I MAKROSTRUKTURY

Za małą strukturęuważamy zbiorowość społeczną w której:

-przeważają bezpośrednie styczności między ludźmi

-znaczna część struktur społecznych często opiera się n takich stycznościach

-niemożność pełnego zaspokojenia wszystkich potrzeb swojej zbiorowości nawet w dalszej perspektywie

-nie daje to znamion samoistności

-nie zawieranie odpowiednio skomplikowanej sieci podczyści

W obrębie mikrostruktury dokonują się procesy:

-socjalizacji

-transmisji kulturowej

-kontroli społecznej

-kształtowania osobowości

-kontroli społecznej

-kształtowania wzorów zachowań

W zbiorowościach wielkich przeważają:

-styczności pośrednie

-stosunki o pośrednim charakterze

-ustrój

-jak również element pełnego (w miarę pełnego) zaspokajania potrzeb swej zbiorowości

-warunek przedni daje jej znamiona samoistności

-zawieranie w sobie wielkości równych części (podstruktur)

3. DEFINICJA GRUPY SPOŁECZNEJ

Grupa społeczna:

-wszelki taki zbiór ludzi, który obejmuje co najmniej 3 osoby wykazujące charakterem swoich stosunków na świadome utrzymywanie organizacji społecznej.

-określona ilość osób (min3)charakteryzujących się: obiektywną , zewnętrznie postrzegalną wspólnotą określonego typu, strukturą i organizacją wewnętrzną, podobieństwem uczestników pod względem cech istotnych i wyróżniających, świadomością przynależności do grupy, świadomością odrębności od innych grup

4. CECHY GRUPOTWÓRCZE

1. zjednoczenie jednostek w grupę jest względnie trwałe

2. występuje obiektywnie i subiektywnie zaakceptowana wspólnota norm, celu, przywództwa (struktura organizacji)

3. ich czynności jako członków grupy są wykonywane regularnie

4. funkcje są podzielone i pod adresem każdego z członków grupy kreuje się określone oczekiwania

5. czynności jednostek uczestniczących w grupie są funkcjonalnie zintegrowane ze wzgl. na wspólny cel

6. utrwaleniu norm i poczucia wspólnoty towarzyszą czynności rytualne

7. stanowiska w grupie są dzielone od konkretnych osób

8. czynności wykonywane przez jednostkę jako członków grupy są przez nią usankcjonowane

9. występuje samookreślenie się jednostki jako uczestnika grupy (świadomość wew.)

10. takie samo jej określenie przez innych (świadomość zew.)

11. podobieństwo uczestników pod wzgl. cech istotnych i wyróżniających

12. świadomość przynależności do grupy

13. świadomość odrębności od innych grup

5. DEFINICJA ROLI SPOŁECZNEJ

Rola społeczna:

a)zbiór norm i wartości związanych z określoną pozycją społeczną, przypisaną do tej pozycji i wymaganych od każdego, kto pozycję tą zajmuje. Jest to rola społeczna w sensie normatywnym.

b)w ujęciu realistycznym określa się jako rzeczywisty syndrom zachowań jednostki, tu określa się jak zachowanie przebiegać powinno, skoro jednostka zajmuje określona pozycję

c)zespół oczekiwań odnoszących się do zachowania osoby zajmującej jakąś pozycję

d)dla J. Szczepańskiego to względnie stały i wewnętrzny spójny system zachowań, będący reakcją na zachowanie innych osób, przebiegających według mniej lub bardziej ustalonego wzoru.

e)W ujęciu Lintona, Mertona, pojęcie roli wywodzi się z analogii do sceny i aktora, który odgrywa swoją rolę.

-rola istnieje tu wcześniej od aktora, jest mu dana, staje się faktem zastanym

-jest faktem zewnętrznym, sam jej nie tworzy, została ustanowiona przez społeczeństwo

-wyznacza aktorowi szczegółowy sposób postępowaniu

-wywiera na jego działanie ograniczający wpływ, musi zmienić się dla roli(dopasować)

-aktor musi przyswoić rolę

-jedni przyswajają rolę lepiej, inni gorzej

-na scenie występuje wielu aktorów, których role muszą być skoordynowane

-każdy aktor gra w ciągu życia, a nawet w tym samym czasie wiele ról (konflikt roli)

Podobne ujęcie występuje w podejściu dramaturgicznym E.Goffmana:

Postacie pełnienia roli:

1.przystosowanie do roli

2. wchodzenie w rolę

3.etap ostatni:

· pełna identyfikacja z rolą

· fetyszyzacja roli (pełnienie roli dla jej samej)

· dystans roli (niepełna identyfikacja z rolą)

· negacja roli