PROCES DOBORU PRÓBY

PROCES DOBORU PRÓBY - ETAPY

1. USTALENIE POPULACJI GENERALNEJ

2. USTALENIE OPERATU LOSOWANIA

3. USTALENIE LICZEBNOŚCI PRÓBY

4. WYBÓR METODY DOBORU DO PRÓBY

USTALENIE OPERATU LOSOWANIA

Prawidłowo skonstruowany operat losowania powinien być:

• aktualny

• kompletny

• rozłączny

• dokładny

• dogodny

USTALENIE LICZEBNOŚCI PRÓBY

Liczebność próby zależy od:

• Wielkości populacji generalnej

• Dokładności wyników

• Stopnia zróżnicowania jednostek w populacji generalnej

• Zakresu przestrzennego

• Tematyki badania

• Metody i techniki badawczej

• Budżetu badania

LICZEBNOŚĆ PRÓBY

$n = \frac{Z_{\alpha}^{2}\sigma^{2}}{e^{2}}$ $n = \ \frac{Z_{\alpha}^{2}p(1 - p)}{e^{2}}$

n – minimalna liczebność próby

Z_α – wartość odczytywania z tablic dla poziomu ufności 1-α

δ - odchylenie standardowe badanej populacji

e – ustalony arbitralnie dopuszczalny błąd szacunku parametru M

p – oszacowany wcześniej wskaźnik proporcji wyróżnionej cechy w badanej populacji

WYBÓR METODY DOBORU DO PRÓBY

metoda losowa czy nielosowa?

METODY DOBORU DO PRÓBY

METODY LOSOWE

• Opiera się na zasadach rachunku prawdopodobieństwa

• O doborze jednostek do próby decyduje przypadek losowy

• Można statystycznie obliczyć błąd doboru próby

• Niezbędny operat losowania

METODY NIELOSOWE

• Nie opiera się na zasadach rachunku prawdopodobieństwa

• O doborze jednostek do próby decyduje wiedza, doświadczenie badacza

• Nie można statystycznie obliczyć błąd doboru próby

• zbędny operat losowania

METODY DOBORU DO PRÓBY

METODY LOSOWE

• Forma podstawowa

• losowanie

• tablice liczb losowych

• dobór systematyczny

• Formy specjalne

• dobór warstwowy

• dobór wielostopniowy

• dobór zespołowy

• dobór wielofazowy

• kombinowane formy doboru

METODY NIELOSOWE

• dobór jednostek typowych

• dobór kwotowy

• dobór przez eliminację

• dobór systematyczny nielosowy

• dobór za pomocą kuli śniegowej

REPREZENTATYWNOŚĆ BADANIA

1. NA CZYM POLEGA OCENA REPREZENTATYWNOŚCI?

2. DLACZEGO WAŻNA JEST OCENA REPREZENTATYWNOŚCI?

3. METODY OCENY REPREZENTATYWNOŚCI

METODY OCENY REPREZENTATYWNOŚCI

Test t

$$t_{\text{emp}} = \frac{\overset{\overline{}}{x} - \ {\overset{\overline{}}{x}}_{0}}{\frac{\delta}{\sqrt{n}}}$$

gdzie:

x – średnia z próby

x₀ – średnia z populacji

δ – odchylenie standardowe (najczęściej z próby)

n – liczebność próby

METODY OCENY REPREZENTATYWNOŚCI

Test χ2 (chi kwadrat)

$$\chi^{2} = \sum_{}^{}\frac{{(f - f_{0})}^{2}}{f_{0}}$$

gdzie:

f – liczebność z próby

f0 – liczebność z populacji

METODY OCENY REPREZENTATYWNOŚCI – zadanie1

W maju 2009 roku przeprowadzono badanie dotyczące korzystania z usług budowlanych wśród polskich gospodarstw domowych. Jedną z cech, którą wzięto pod uwagę przy ocenie reprezentatywności badania była liczba osób w gospodarstwie domowym. Uzyskane rozkłady w próbie oraz faktycznie istniejące przedstawia tabela.

Dokonaj oceny reprezentatywności badania

Liczba osób w gosp. dom.	Liczba gospodarstw (w odsetkach)
	Próba (f)
razem	100,0
2	21,1
3	32,8
4	29,7
5	11,8

METODY OCENY REPREZENTATYWNOŚCI – zadanie 2

W maju 2009 roku przeprowadzono wśród 121 gospodarstw domowych pewnej miejscowości badanie dotyczące warunków oraz stopnia zadowolenia z wykonywanej pracy. W wyniku badania obliczono, że średni wiek respondentów wyniósł 42 lata, przy odchyleniu standardowym 8 lat. Jednocześnie ze sprawozdawczości wiadomo, że średni wiek wszystkich mieszkańców wynosi 39 lat. Na podstawie powyższych informacji określić czy można uznać badanie za reprezentatywne ze względu na średni wiek