Agata Wyrwas
Europeistyka V rok UKSW
nr albumu: 77421

Koordynacja polityk europejskich

Temat: Hiszpański model koordynacji polityk europejskich realizowany przez wspólnoty autonomiczne

1. Konstytucja z 1978 roku

   1. Stabilność systemu konstytucyjnego Królestwa Hiszpanii

• Konstytucja hiszpańska z 1978 rok należ do konstytucji tzw. sztywnych – w przypadku przeprowadzenia zmian wymagana jest procedura specjalna , dając ochronę treści przed pochopnymi I przypadkowymi zmianami. W celu przeprowadzeni zmian wymagana jest większość 2/3 głosów w parlamencie w pierwszym, jak i ostatecznym głosowaniu w zgromadzeniu konstytucyjnym.

• Inicjatywa reform przysługuje jedynie Rządowi, Kongresowi (piąta część deputowanych bądź dwie grupy w parlamencie) I Senatowi (50 senatorów z jednej grupy parlamentarnej)

• Prawo Inicjatywy posiadają również zgromadzenia wspólnot autonomicznych, mogące składać projekty zmian lub skierować do Prezydium wniosek ustawodawczy

• WAŻNE: Inicjatywa ludowa nie może dotyczyć zmian konstytucji

  1. Wprowadzenie zmian po przystąpieniu do Wspólnoty

     • W związku z procesem ratyfikacji traktatu o Unii Europejskiej następuje zmiana w trybie ustawy zasadniczej art. 13 ust. 2 mówiącego o czynnym prawie wyborczym, wymagane staje się dodanie przymiotny prawa biernego. Zgodnie z Art. 95 ust. 1 Kon.KH następuje konieczność zmiany konstytucji na rzecz traktatu międzynarodowego zawieranego przez państwo. – dostosowanie do art. 8B Traktatu z Maastricht

     • Konstytucja znowelizowana 27 sierpnia 1992 roku

     • 2011 rok reforma stabilności budżetu. Ograniczenie deficytu budżetowego. Do 2020 roku limit deficytu w wysokości 0,4% PKB.

     • Konstytucja zmieniona dwukrotnie, w stopniu minimalnym: zmiany w związku z postępującym procesem integracji I na skutek kryzysu gospodarczego

  2. Próby rewizji konstytucji

     • Dziedziczność tronu Korony Hiszpańskiej z równouprawnieniem obu płci

     • Europeizacja konstytucji. – wprowadzenie do ustawy zasadniczej regulacji prawnych określających sposób funkcjonowania państwa w unijnym systemie prawnym.

     • WAŻNE: Konstytucja Hiszpanii nie zawiera w obecny brzmieniu żadnych odwołań do Unii Europejskiej

1. Wspólnoty autonomiczne

   1. Najważniejszymi dokumentami określającymi politykę regionalną Hiszpanii są:

      • Konstytucja z 1978 r. -Artykuł 93 konstytucji stanowi upoważnienie z mocy ustawy organicznej do zawarcia traktatów, które powierzają organizacji lub instytucji międzynarodowej wykonywanie kompetencji wynikających z Konstytucji.

      • statuty każdej z 17 hiszpańskich wspólnot autonomicznych. -regulują funkcjonowanie jednostek odpowiedzialnych za politykę na poziomie regionalnym.

   2. Już od początku lat 80 XX w. stopniowo przenoszono w Hiszpanii odpowiedzialność za politykę z centrum w kierunku regionów. regionalizacja kompetencji, co było konsekwencją wprowadzania w życie prawa zawartego w statutach.

   3. Znaczenie wspólnot autonomicznych dla kraju

      • Udział w polityce regionalnej UE pomógł w stworzeniu podstaw do udoskonalenia narodowej polityki regionalnej, jej koordynacji i skupienia na wybranych priorytetach.

      • Wypracowano własny system zarządzania środkami i utworzono wyspecjalizowane instytucje. –początkowo rozporządzanie środkami znajdowało się w wyłącznej gestii rządu. Na początku lat 90-tych regiony zostały włączone w opracowywanie programów poprzez m.in. powołanie konferencji sektorowych oraz instancji konsultacyjnej, dzięki czemu obecnie wspólnoty autonomiczne zarządzają już przeciętnie około 1/3 funduszy.

      • istotną rolę odgrywają agencje rozwoju regionalnego. Kluczowe znaczenie ma Ministerstwo Gospodarki i Finansów oraz Komitet Inwestycji Publicznych. Jest to charakterystyczne dla polityki regionalnej UE, która państwom członkowskim zostawia dużą swobodę w organizowaniu zarządzania środkami z funduszy

   4. Bezpośrednie uczestnictwo wspólnot w instytucjach UE

      • Początkowo ograniczone konstytucyjnie. Funkcjonowanie przedstawiciel wspólnot w charakterze stowarzyszeń, fundacji, konsorcjów.

      • Od 1994 roku placówki wspólnot autonomicznych zorganizowane zostają w sposób legalny.

      • Zadania placówek:

        1. Śledzenie procesu ustawodawczego związku z inicjatywami, które dotyczą kompetencji właściwych wspólnot

        2. Wspieranie interesów społeczno – ekonomicznych I sektorowych wspólnot w zakresie uczestnictwa w działalności I programach wspólnotowych

        3. Promocja spotkań administracji autonomicznej z przedstawicielami innych instytucji europejskich

        4. Współpraca w zakresie promocji zagranicznej

        5. Śledzenie prac Komitetu Regionów

        6. Doradztwo I informacja związane z polityką I programami unijnymi w zakresie kooperacji I rozwoju

        7. Współpraca ze stało reprezentacją Hiszpanii w UE I z biurami innych wspólnot w Brukseli

        8. Reprezentacja interesów wspólnych przed organami i instytucjami UE

      • Powołanie Komitetu Regionów jako reprezentant interesów lokalnych na forum Unii.

        1. Złożony z reprezentantów regionalnych jak I reprezentantów struktur lokalnych

        2. Charakter konsultacyjny, zmniejszający znaczenie na arenie międzynarodowej

      • Uczestnictwo Wspólnot w instytucjach UE za sprawą sekcji ds. wspólnot przy stałym przedstawicielstwie Hiszpanii przy UE

      • Udział przedstawicieli wspólnot w Komitetach Komisji Europejskiej

   5. Udział wewnętrzny wspólnot w sprawach Unijnych

      • Tworzenie i stosowanie norm unijnych

      • realizowany za pośrednictwem Konferencji ds. Wspólnot Europejskich (Minister adm. Publicznej oraz ministrów wspólnot autonomicznych tzw. radców)

      • prawo do bycia informowanym przez państwo o przedsięwzięciach unijnych w materiach leżących w ich kompetencji

      • funkcja organu opiniotwórczego dla Państwa

      • WAŻNE: Kraj Basków jako jedyna wspólnota nie podpisał porozumienia

   6. Podsumowanie:

      • Udział wspólnot w instytucjach Unii Europejskiej I w podejmowaniu decyzji ich dotyczących jest niewystarczający

      • UE przejęła część kompetencji kosztem regionów

      • Satysfakcjonujący, ale nieefektywny udział wspólnot w Komitecie Regionów

      • Brak formalizacji przedstawicieli wybieranych przez wspólnoty

Bibliografia

1. J. Piecuch, Hiszpania w Unii Europejskiej. Aspekty Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2004, s.190 – 248.

2. A. Sroka, Hiszpańska droga do federalizmu, Wrocław 2008, s.180- 206.

3. M. Chrzanowski, Stabilność systemu konstytucyjnego Królestwa Hiszpanii, [w:]Aktualne problemy reform konstytucyjnych, red. S. Bożyk, Białystok 2013

4. Konstytucja Hiszpanii z 27 grudnia 1978 znowelizowana 27 sierpnia 1992, Biblioteka Sejmowa, Warszawa 2008.