Organizacja pracy małych zespołów

STYLE KIEROWANIA

POJĘCIE STYLU KIEROWANIA

Kierowanie ludźmi w organizacji, które określić też można kierowaniem personelem jest to specyficzny, interpersonalny stosunek członków organizacji, z których jedni kierują działaniami innych pracowników w celu osiągnięcia celów przedsiębiorstwa. Kierowanie kadrami stanowi integralną część zarządzania zasobami ludzkimi i jest ukierunkowane na zapewnienie oczekiwanej produktywności pracy poprzez celowe kształtowanie zachować indywidualnych i całych zespołów pracowników. Kierowanie ludźmi wiąże się z posiadaniem przez kierującego władzy, czyli możliwości decydowania o zachowaniu osób kierowanych. Istnieją trzy rodzaje władzy : tradycyjna oparta na przekonaniu ugruntowanym przez tradycję, że przełożony ma władzę ; biurokratyczna lub racjonalna, wynikająca z reguł i przepisów obowiązujących w organizacji oraz charyzmatyczna, wynikająca z cech osobistych kierującego. Z problemem kierowania wiąże się także kwestia autorytetu kierownictwa, czy jest on formalny, merytoryczny czy osobisty. Kierownik w zespole pełni rolę reprezentanta interesów organizacji. Sposób sprawowania przez niego władzy ma niezwykle ważne znaczenie dla efektywności działań podległych mu pracowników. Dlatego też dobry kierownik to ten, który: dostarcza swoim podwładnym poczucia siły, a nie poczucia niemocy wynikającego z przekonania, że są oni pionkami w jego ręku; sprawia, że podwładni czują się odpowiedzialni za własne zachowania; wykorzystuje władzę, aby wzbudzić zaufanie podwładnych do siebie. Trzeba przyznać, że strach (groźba kary) jest środkiem silnie motywującym pracowników, jednakże na dłuższą metę wzbudza nieufność i prowadzi do spadku motywacji do pracy. Twórca teorii X i teorii Y, Douglas McGregor (1960) stwierdził, że przyjęta przez kierowników filozofia kierowania w znacznym stopniu określa ich postawy wobec podwładnych. Zrozumienie własnych założeń dotyczących ludzi i natury ludzkiej stanowi podstawę wypracowania własnego sposobu kierowania ludźmi. Istnieje wiele koncepcji kierowania, dlatego też każdy menedżer - czy będzie nim dyrektor czy też świeżo upieczony kierownik działu - musi sobie zadać pytanie, którą z nich wybrać, w jaki sposób efektywnie pokierować podwładnymi, jak ich zachęcić do pracy, jak upominać, gdy zrobią coś źle, w jaki sposób nagradzać itp.

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA STYLÓW KIEROWANIA

AUTOKRATA
· wyznacza i kieruje aktywnością, celami zarówno poszczególnych członków jak i całej grupy;
· przydziela każdemu członkowi organizacji obszar działalności i współpracowników;
· przy ocenie działalności nie można rozpoznać wg jakich kryteriów jest ona dokonywana;
· wyznaje zasadę, że świat dzieli się na tych, którzy podejmują decyzję, i tych którzy są zobowiązani te decyzje wykonywać. Tę pierwszą grupę ludzi reprezentuje on, grupę drugą - wszyscy jego podwładni;
· koncentruje w swoim ręku wszystkie decyzje co do przebiegu pracy w podległym sobie zespole, nie pozostawiając swoim podwładnym żadnego marginesu swobody działania, nie dopuszcza podwładnych do podejmowania decyzji,
· pragnie znać najdrobniejsze szczegóły związane z pracą podległego personelu, a jednocześnie skrupulatnie blokuje wszystkie informacje napływające z zewnątrz, hołdując zasadzie, iż nie ten rządzi kto ma władzę, ale ten kto ma informację;
· niechętnie przyjmuje przejawy inicjatywy ze strony podwładnych, wszelka inspiracja stanowi wyłącznie jego domenę, działa bez porozumienia z podwładnymi;
· woli oddziaływać na podwładnych za pomocą kar niż nagród;
· sprawuje rządy twardej ręki w skrajnych przypadkach;
· mówi w sposób nie zachęcający do zdawania pytań;
· odmawia wyjaśnień;

DEMOKRATA
· troszczy się by członkowie grupy uczynili przedmiotem dyskusji cele organizacji;
· przy ocenie działalności członków grupy próbuje przedstawić obiektywne podstawy wartościowania;
· przed podjęciem decyzji zasięga opinii swoich współpracowników;
· rozstrzyganie spraw szczegółowych pozostawia swoim podwładnym, którzy tym samym mają względnie dużą swobodę działania i wykonują przydzielone zadania samodzielnie;
· nie interesuje się „drobiazgami” związanymi z przebiegiem pracy, przejawia natomiast zainteresowanie sprawami osobistymi podległego sobie personelu;
· stwarza warunki sprzyjające wyzwalaniu się inicjatywy i pomysłowości współpracowników;
· pobudza do działania drogą przekazywania informacji i dyskusji, a nie suchego rozkazodawstwa;
· jest gotów wysłuchać krytycznych uwag podwładnych, a nawet zmienić pod ich wpływem swój sposób postępowania;
· w zespole przez niego kierowanym wytwarza się dobry klimat pracy i silna więź współdziałania;
· pełni rolę koordynatora działalności zakładu pracy;
· stara się uzyskać aprobatę podwładnych.

UCHYLAJĄCY SIĘ OD INGERENCJI
· odgrywa rolę przyjacielską, ale czasem pasywną i daje członkom grupy wiele swobody;
· na pytania odpowiada zgodnie z życzeniami i oczekiwaniami osoby pytającej;
· często unika oceniania członków grupy w prowadzonej przez nich działalności, nie zależnie od tego czy ta ocena jest pozytywna czy negatywna;
· w ogóle nie interesuje się biegiem spraw;
· jest najbardziej zadowolony wówczas, gdy podwładny z niczym się do niego nie zwraca;
· jest nie zdolny do sprawowania konkretnej władzy i kontroli;

Przedstawione style kierowania dają się scharakteryzować poprzez specyficzne zwroty używane przez kierowników o różnych orientacjach:
AUTOKRATA - ja zdecydowałem, ja zrobiłem..., itd.
DEMOKRATA - my zdecydowaliśmy, my zrobiliśmy..., itd.
UCHYLAJĄCY SIĘ - oni zdecydowali, oni zrobili....itd.