Całka nieoznaczona – jedno z podstawowych pojęć analizy matematycznej. Całka nieoznaczona to zbiór funkcji pierwotnych dla danej funkcji, czyli zbiór takich funkcji
że dla każdego
zachodzi równość
. Wszystkie funkcje pierwotne
dla danego
różnią się jedynie o stałą, stąd można je zapisać ogólnie jako
Operacja znajdowania funkcji pierwotnej dla danego
Symbolem całki nieoznaczonej jest symbol
Na końcu zapisu całki umieszczana jest litera a następnie symbol zmiennej, względem której wykonywane jest całkowanie. Tak więc całą rodzinę funkcji pierwotnych można zapisać w następujący sposób:
W zapisie tym funkcjęnazywa się funkcją podcałkową, zmienną
zmienną całkowania, zaś stałą
stałą całkowania.
Każda funkcja ciągła ma całkę nieoznaczoną czyli także funkcję pierwotną. Również niektóre funkcje nieciągłe mają całki nieoznaczone.
Twierdzenie 1(addytywność)
Jeślijest przedziałem oraz istnieją całki nieoznaczone funkcji
to istnieje całka nieoznaczona funkcji f + g i zachodzi wzór:
Twierdzenie 2 (jednorodność)
Jeślijest przedziałem oraz istnieje całka nieoznaczona funkcji
to dla każdej stałej
istnieje całka nieoznaczona funkcji af i zachodzi wzór:
Przykłady
Całki nieoznaczone są bardzo często stosowane do obliczania całek oznaczonych.
to wówczas całka oznaczona dana jest wzorem
Rachunek różniczkowy i całkowy to dział matematyki zajmujący się badaniem funkcji zmiennej rzeczywistej lub zespolonej w oparciu o podstawowe dla tej dyscypliny matematycznej pojęcie granicy. W szczególności własności funkcji bada się za pomocą ich pochodnych i całek.