koncepcja interakcyjna

Koncepcja interakcyjna odwołuje się do stosunków międzyludzkich ujmowanych w kategoriach jakościowych.  Wg tej teorii człowiek jest istotą społeczną i wszystkie jego zachowania oraz reakcje należy rozpatrywać w kategoriach pełnionych przez niego ról społecznych (role te narzucają mu sposoby zachowań). 
Rodzaje teorii : 
1.      Teoria rozwoju dojrzałości interpersonalnej Sullivana, Granta i Grant (1957) 
2.      Koncepcja resilience (oporu – elastyczności) (za: Urban, 2005) 
3.      Teoria teatru życia codziennego Goffmana (2000)
Ad 1. 
Podstawowe założenia : 
         Człowiek w toku swojego socjalizacyjnego wzrastania osiąga coraz to wyższe poziomy dojrzałości interpersonalne, a więc wkracza na coraz wyższe etapy uzyskiwania kompetencji społecznego współżycia z innymi ludźmi. 
         Każdy człowiek od chwili narodzin wchodzi w permanentny związek z otoczeniem, dzięki czemu redukuje wewnętrzne napięcia i zaspakaja potrzeby. 
         O jakości jego kontaktów decyduje indywidualny potencjał postępowo – emocjonalny. 
         Efektem tych kontaktów jest proces różnicowania bodźców i indywidualizowania reakcji na te bodźce. 
         W toku rozwoju człowiek porządkuje i integruje te bodźce i reakcje i przekształca je w struktury informacyjne, które są bardzo znaczące w przyszłych kontaktach interpersonalnych.  Mają charakter elementarnych struktur poznawczych, behawioralnych i emocjonalnych.

Siedem poziomów dojrzałości kontaktów interpersonalnych: 
P 1. 
Dotyczy małych dzieci i opiera się na rozróżnieniu podstawowych bodźców środowiskowych i oddzieleniu obiektów emitujących owe bodźce. Pierwsze doświadczenia socjalizacyjne prowadzą do powstania prostych struktur poznawczych, które nie powalają na pełne różnicowanie i integrowanie nowych doświadczeń społecznych. Człowiek zafiksowany rozwojowo na pierwszym poziomie integracji interpersonalnej jest nieprzystosowany społecznie w większości wymiarów swojej egzystencji. Nie jest w stanie zrozumieć obowiązujących norm, a wynika to ze słabo rozwiniętych struktur poznawczych i emocjonalno – motywacyjnych. 
P2. 
Nieco wyższy poziom rozwoju struktur poznawczych. Człowiek potrafi rozróż nich i analizować fragmenty rzeczywistości zaspakajając swoje potrzeby. Nie potrafi jednak antycypować reakcji innych. Nastawiony jest na zaspakajania tych swoich potrzeb. Temu poziomowi przypisuje się zachowania społeczne i antyspołeczne. 
P3. 
Zaawansowany sposób  rozpoznawania rzeczywistości społ., który polega na dostrzeganiu reguł i prawidłowości występujących w kontaktach interpersonalnych. Jednostka zaspakajając swoje potrzeby zwiększa swoje wpływy na inne osoby (próby manipulacji). Stosowane są 3 techniki adaptacyjne: krętactwo, zastraszania i konformizm. Nieprzystosowanie osób funkcjonujących na trzecim poziomie charakteryzuje się stosowaniem konformistycznych technik obronnych (wycofanie, udawana akceptacja pozorna adaptacja). Osoby na tym poziomie uważają, że inni powinni wyłącznie zaspakajać ich potrzeby emocjonalne.
P4. 
Uzmysłowienie jednostce, że jej zdolności manipulacyjne nie są tak duże. Zauważenie tego faktu powoduje pogłębienie się wew.konfliktów emocjonalnych. Powstaje poczucie niższości i reakcje neurotyczne. Nieprzystosowanie na tym poziomie charakteryzuje się identyfikacją z podkulturami. 
P5. 
Jednostka potrafi myśleć i działać nieschematycznie a pełnione przez nie role społeczne są konsekwentne i adekwatne.  Poziom ten wyklucza niedostosowanie społeczne, a sytuacje konfliktu z prawem mają charakter przypadkowy i nietrwały. 
P6. 
Poziom integracji tożsamości Ja, osoby na tym poziomie nazywamy kompetentnymi społecznie i dojrzałymi. Na tym poziomie nie ma jednostek niedostosowanych gdyż każdy jest w stanie zaakceptować nawet sprzeczne role społeczne. 
P7. 
Jego osiągnięcie jest rzadkością. Poziom ten charakteryzuje się osiągnięciem przez jednostkę stanu ponadprzeciętności rozwojowej. Wiąże się to z oryginalnym sposobem rozwiązywania problemów i umiejętnością wchodzenia w relacje z osobami na wszystkich poziomach rozwojowych dojrzałości interpersonalnej. 
Można osiągać kolejne poziomy jednak nie można cofać się do poziomu niższego. Można także zatrzymać się na danym poziomie. W trakcie rozwoju zwiększa się poczucie tożsamości jednostki, co jest podstawowym warunkiem adaptacji społ. Jeżeli socjalizacja przebiega prawidłowo tożsamość nabiera pełnego wymiaru. (jest to 5,6 i 7 poziom) Jeżeli warunki socjalizacji SA nieprawidłowe mamy do czynienia z niedorozwojem poczucia tożsamości (poziom 1,2,3,4)   

Ad2. 
Pozytywna adaptacja społ. (oczekiwany poziom społ. przystosowania) wymaga osiągnięcia przez jednostkę punktu krytycznego. Od tego punktu jest możliwe odbicie, tj odwrócenie negatywnego procesu socjalizacji. Wiąże się to ze zdiagnozowaniem tej sfery rozwojowej nieletniego która może stać się płaszczyzną oporu – być punktem zwrotnym w procesie jego społecznego funkcjonowania. 
·         Grupa rówieśnicza jako płaszczyzna oporu 
Grupa rówieśnicza może doprowadzić do rozwoju pozytywnych relacji interpersonalnych opartych na właściwych podstawach emocjonalno – percepcyjnych. W ten sposób wytwarza się osłona i przeciwwaga dla ujemnych wpływów środowiska patologicznego. Środowisko rówieśnicze może mieć wpływ pozytywny – profilaktyczny, czy resocjalizacyjny lub negatywny tj. demoralizujący, patologiczny. 
·         Potencjał jako płaszczyzna oporu 
Płaszczyzną oporu mogą być odkryte i uaktywnione potencjały. Talenty i predyspozycje osobowe. Wsparcie wychowawcze polega na rozwoju talentów lub predyspozycji, diagnozowaniu możliwości rozwojowych.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Cierpiałkowska Koncepcje interakcyjne i systemowe oraz ich znaczenie dla psychologii klinicznej
9, Społeczeństwo jako proces Interakcjonizm symboliczny Koncepcje roli Etnometodologia
Turner Socjologia Koncepcje i ich zastosowanie Interakcje
Koncepcja Max Weber, interakcja
Przedmiot PRI i jego diagnoza przegląd koncepcji temperamentu
EFEKTY GLOWNE I INTERAKCJE PREZENTACJA
3 Koncepcja Hollanda kariera
koncepcje z mediami
prezentacja koncepcja HUMANISTYCZNA psychologia
RI 12 2010 wspolczesne koncepcje
koncepcja kształcenia wielostronnego
Techniki wywierania wplywu oparte na dynamice interakcji
II wyklad Interakcje i rodzaje wiedzy
Psychologia ogólna Psychologiczne koncepcje sztuki Waligórska wykład 4 Gestalt
05 DFC 4 1 Sequence and Interation of Key QMS Processes Rev 3 1 03

więcej podobnych podstron