10.10.2012
Działanie bodźców na organizm człowieka
Światłolecznictwo – jest działem fizykoterapii w którym wykorzystuje się:
promieniowanie nadfioletowe
ze względu na zróżnicowane dzialanie biologiczne, ultrafiolet dzieli się na:
UVA, tzw. długofalowe o długości fali 400-315nm
UVB,
promieniowanie widzialne
promieniowanie podczerwone
promieniowanie słoneczne (helioterapia)
Promieniowanie ultrafioletowe jest pochałanialne przez warstwę naskórka w 20%, przez warstwę skory w 50%.
Odczyn fotochemiczny – w wyniku pochłonięcia energii promieniowania UV przez białko Komorek warstwy kolczystej naskorka, dochodzi do jego denaturyzacji czego następstwem jest uszkodzenie tych Komorek. z uszkodzonych Komorek wydzielają się zawiązki histamino podobne, które przenikają do skory właściwej gdzie powodują rozszerzenie.
Rumień fotochemiczny cechuje się okresami:
utajenia( 1-6 godzin po zadziałaniu promieniowania)
narastania
szczytu(6-24 godziny)
zaniku
jest on jednolity, równomierny i ściśle ograniczony do naświetlanej powierzchni skory.
W przypadki nagromadzenia plynu przesiekowego miedzy warstwami naskorka powstają pęcherze wypełnine płynem surowiczym. Innym następstwem jest zluszczenie naskorka. Przy czestych kontaktach z promieniami UV, powstają znaczne zgrubienia warstwy rogowej naskorka ( hiperkeratoza), które cesto SA punktem wyjscia nowotworow skory.
Na stopien odczynu fotochemicznego wpływa:
długość fali promieniowania ultrafioletowego
natężenie zrodla promieniowania
czas naświetlania
odległość pomiedzy powierzchnia naswietlana, a źródłem promieniowania
kat padania promieni na powierzchnie naswietlnana
wrażliwość skory w miejscu naświetlanym oraz indywidualna wrażliwość pacjenta
Czynniki wspoldzialajce:
pora roku
wiek pacjenta
przebyte choroby i leki, które pacjent zazywa bądź zażywał
Tworzenie pigmentu – pigmentacja skory zalezy od gromadzenia się barwnika melaniny w warstwie podstawowej naskorka, dawki promieni UV oraz długości ich fali. Pigment powstaje w melanoblastach na wskutek utlenienia DOPA do melaniny. Najwieksze właściwości wytwarzania pigmentu posiada wizak UVB( w zakresie 280-300 nm).
Wytwarzanie witaminy D3 – skora bierze cynny udzial w syntezie steroli. Substratem witaminy D3 jest 7-dehydrocholesterol występujący w skorze z kotnego podlega dalszym przemianą w wątrobie i nerkach. Promienie UVB powodują przemiane w witamine D3.
Wpływ na gospodarkę mineralna ustroju – promieniowanie UV wytwarza w skorze witamine D2 i D3, które przechodząc do układu krazenia, wiekszaja przyswojenie wapnia i fosforu z przedou pokarmowego oraz utrzymuja ich prawidłowy poziom we krwi, zabezpieczając kosci przed odwpnieniem. Naświetlania ogolne powodują okresowo….
Wplyw promieniowania UV na skorę – skora staje się lepiej unaczyniona, odzywiona, staje się elastyczna, sperzysta, zwieksza odpornjosc skory na zakzenia, odczyn rumieniowy zwieksza dopływ leukocytow do skory w zwiazku zczym owrzodzenia, ubytki skory goją się stosunkowo szybko poprzez pobudzenie ziarninowania.
Wplyw na szpik kostny – promieniowanie UV posiadaja właściwości stymulujące produkcje erytrocytow hemoglobiny, okresowo zwieksza ilość plytek krwi. W leczeniu promieniowanim UV anemii wtornej w licznych badaniach stwierdzono poprawe stanu krwi.
wpływ na gruczoly wewnętrznego wydzielania - promieniowanie UV zwieksza produkcje hormonow takich gruczołów jak przysadka Mozgowa, tarczyca, nadnercza.
wpływ promieniowania na przemianę materii – po naświetlaniu nastepuje przyspieszenie ogolnej przemiany materii. poziom cholesterolu LDL wyraznie spada w surowicy krwi ( miazdzyca jest przeciwwskazaniem do naświetlania).
na układ oddechowy – promieniowanie ultrafioletowe zwieksza możliwość wykorzystania tlenu.
Promieniowanie podczerwone IR – emitowane jest przez ciala ogrzane, przy czym długość fali jest odwrotnie proporcjonalna do temperatury promiennika. Promieniowanie IR-A p 750-1500nm; promieniowanie IR-B – 1500-3000 nm; promieniowanie IR-C - >3000 nm
Im krotsza fala tym wieksza zdolność penetracji w glab tkanek. promieniowanie krotkofalowe, poniezej 1500 nm wnikaja na głębokość ok.30mm, przy czym większość zostaje pochlonieta na głębokości 10mm.promieniowanie długofalowe penetruja na głębokość 0,5-3mm.
Reakcja organizmu na promieniowanie podczerwone – występujące skutki biologiczne są reakacja na wywoływanie fizjologicznych odruchow układu naczyniowego skory ( organizm dąży do zachownia homeostazy cieplnej.)
wpływ biologiczny promieniowania podczerwonego polega na dzialaniu ciepla, które powoduje miedzy innymi:
poprawe ukrwienia skory i zwiekszenie wydzielani poty
poszerzenie naczyn włosowatych skory
reakcje ze strony naczyn glebiej położonych zgodnie z prawem Dastre -Morata
pobudzenie procesow metabolicznych
dzialanie przeciwboleowe poprzez podwyższenie progu bolu
zmniejszenie napiecia miesni
Promieniowanie podczerwone
- odczyn miejscowy wystepuje w skorze, w miejscu jej napromieniowania, ale swym zasiegiem obejmuje sąsiadujące z nim okolice. Polega on na rozszerzeniu naczyn krwionośnych skora co będzie powodowac jej zaczerwienienie. Objaw ten okresla się mianem rumienia cieplnego.
- zaczerwienie skoey jest plamiste, nierównomierne, co jest wynikiem rozszerzania się glebiej położonych naczyn krwionośnych skory. zanika po pewnym czasie (około 1-2godziny) od zakończenia naświetlania.
Promieniowanie widzialne – długość fali 370-780nm stanowiaca 33-40% widma promieniowania sloneczego. Znaczna jego czesc jest odbita id powierzchni skory. Stymuluje procesy fizjologiczne, przyspiesza przemiane materii, pobudza czynność układu krwiotwórczego oraz gruczołów wydzielania wewnętrznego.
Laseroterapia – światło laserowe skierowane na tkanki czesciowo ulega odbiciu (do 40%), a pozostala czesc ulega rozproszeniu, adsorpcji i dalszej transmisji. Przenikanie lasera w gląb tkanek jest maksymalne…
Efekty zachodzące w taknkach pod wpływem dzialania lasera biostymulacji…
Efekty pierwotne – efekt biochemiczny, bioelektryczny, bioenergetyczny .
Efekty wtorne – efekty przeciwbolowy powoduje: wzmożenie wydzielania endorfin, stymulowanie regeneracji obwodowych aksonow po uszkodzeniu nerwow, hyperpolaryzacje blon Komorek; efekt przeciwzapalny: przyspieszenie resorpcji obrzęków i wysiekow, poprawe mikrokrazenia, rozszerzenie naczyn krwionośnych, stymulacje migracji markofagow. efekty biostymulujace – odżywienie i regeneracja Komorek, stymuluje synteze bialka, regeneruje naczynia krwionośne, powoduje wzrost fibroblastowo i włókien kolagenowych oraz Komorek nerwowych.
Elektroterapia – jest dzialem lecznictwa fizykalnego w kotrym stosuje się przad staly oraz pracy impulsowe.
Prad staly –
zjawiska elektrochemiczne związane SA z elektorliza wsypujaca w czasie przepływu pradu przez tkanki
elektroliza czyli przemieszcanie jonowe w elektrolitach pod wplywm przepływu pradu: dążące do odpowiedznich elektrod jony ulegaja na nich zobojętnieniu, w pobliżu katody powstaje odczyn zasdowy w okolicy andoy
zjawiska elektrotermiczne – cieplo powstaje w tkankach jest wynikiem zdrzen poruszających się jonow oraz ich oddziaływania na środowisko.
zjawiska elektorkinetyczne – towarzyszace przepływowi pradu stalego polegaja na przesunieciu względem siebie dazy rozproszonej i rozpraszającej koloidow tkankowych( elektroforeza, elektoosmoza)
zabiegi pradem stalym – wply biologiczny – przeplyw pradu stalego przez tkantke nerwowo- miesniową owoduje zmiane ich pobudliwości w wyniu przemieszczania się jonow i zmian polaryzacji blonu komorkowej. Odczyn ze strony naczyn krwionośnych przejawia się zaczerwienieniem skory.
Przeplyw pradu elektrycznego przez tkanki – tkanki człowieka zawierające naladowane czasteczki w roztworze (jony sodu, potasu, chloru) SA dobrymi przewodnikami, ponieważ jony wykonuja wolne ruchy w czasie dzialania sily elektormotorycznej. Miesniem nerwy, naczynia krwionośne SA dobrymi przedownikami…
Reakcja nerwowo-miesniowa w elektroterapii – depolaryzacja motoneuronu i pobudzenie jednostki motorycznej do skurczu. Prad stalu nie wywoluje skurczu mięśniowego. Warunkiem takiego skurczu jest dostatecznie duza i dostatecznie szybka zmiana natężenie pradu.
Wplyw preciwobolowy w elektroterapii – drażnienie receptorow hamujących dopływ sygnałów bolowych do ośrodków OUN. wytwarzanie opiodow endrogennych. zwiekszenie aktywności układu współczulnego – eliminacja mediatorow tkankowych podudzajaych receptory bolowe.
Pole magnetyczne o wielkiej częstotliwości – w metodzie tej nagrzewaja się tkanki o duzej przedownosci elektrycznej np. miesnie i krew. Diametria krotkofalowa – przegrzanie tkanek pod wpływem pola magnetycznego o wysokiej częstotliwości w celu uzyskania rozluźnienia miescni. diatermia nie uszkadza tkanek.
Pole magnetyczne wnikając w tkanke fale powoduja oscylacje jonow w elektrolitach oraz drobin w spolaryzowanych dielektrykach. w ten sposób powstaje cieplo. intensywnie rozszerzaja się naczynia krwionośne, zwieksza sie przeplyw krwi tetniczej, nastepuje przyspieszanie procesow wchłaniania taknkowego i korkowej przemiany materii.
pole magnetyczne oddzialuje na spiny elektronowe pierwiastkow paramagnetycznych i wolnych rodnikow.