Quasi rynek to jedno z podstawowych narzędzi urynkowienia edukacji i innych usług publicznych określonego jako ukryta prywatyzacja.
Quasi rynek można zdefiniować jako rozwiązanie instytucjonalne zespalające instytucję rynku oraz instytucję biurokratycznej kontroli państwa, mające na celu skorygowanie zawodności rynku i niesprawności państwa jako dwóch mechanizmów koordynujących funkcjonowanie gospodarki i życia społecznego
W odniesieniu do edukacji quasi rynek jest kombinacją wyboru edukacyjnego oraz publicznego finansowania szkół, połączonego z regulacją państwa.
Reformy quasi-rynkowe związane są z rozwiązywaniem problemów z zawodnością państwa:
-braku efektywności
-małej odpowiedzialności dostawców
-nadmiernej biurokracji
-problemu pokusy nadużycia
-nierówności edukacyjne
Edukacja w quasi rynku jest bardzo ważna, traktowana jest jako dobro konsumpcyjne. Jego właściwościami są:
-jednorazowość zakupu (lojalność wobec dostawcy)
-nowość
-złożoność
-trudność pomiaru i monitorowania jakości
-trudność weryfikacji pożądanych cech usługi.
Różnice pomiędzy edukacją a typowymi rynkami:
-szkoły odwrotnie niż firmy mają ograniczoną swobodę ustalania kosztów i ceny edukacji powszechnej (bezpłatna nauka), jedyną konkurencją dla szkół jest konkurencja jakościowa.
-podaż usług edukacyjnych nie podlega wpływowi mechanizmu rynkowego ze względu na konieczność "zakupu" edukacji obowiązkowej.
-efekty zewnętrzne edukacji usprawiedliwiające publiczne finansowanie jej podaży przewyższającej poziom prywatnego popytu.
Quasi rynek należy głównie postrzegać jako instytucję ekonomiczną, alternatywną w stosunku do instytucji rynku oraz instytucji państwa i jego biurokratycznej regulacji. Świadectwem rosnącej roli urynkowienia edukacji jest wiele zjawisk obserwowanych we wszystkich jej sektorach. Są to:
-rozwój edukacji prywatnej i komercjalizacja publicznej
-nowe media oferujące alternatywne możliwości edukacyjne np. studia przez Internet
-międzynarodowa konkurencja dostawców edukacji
-zakup lub kontraktowanie zadań edukacyjnych przez instytucje publiczne
-współpraca instytucji publicznych z prywatnymi firmami
-w przypadku szkolnictwa wyższego finansowanie wiąże się z prywatyzacjami uczelni a także zakładaniem nowych prywatnych uczelni wspieranych przez państwo.
Urynkowienie oznacza otwarcie edukacji dla sił konkurencji
WARUNKI SKUTECZNEGO FUNKCJONOWANIA QUASI-RYNKU
Podstawy teoretyczne quasi-rynków obejmują analizę pięciu warunków skuteczności funkcjonowania rynków:
1.Struktura rynku opierającego się na konkurencji oraz mechanizmie cenowym, którym towarzyszą
2.właściwa i kompletna informacja
3.umiarkowane koszta transakcyjne
4.zrównoważona struktuura motywacji po stronie dostawcy i nabywcy, a także
5.brak negatywnych konsekwencji w postaci "zbierania śmietanki"