30. Metody remediacji gleb.

REMEDIACJA - oczyszczanie środowiska glebowego, gruntowo-wodnego na terenach zanieczyszczonych. Obejmuje:

• likwidację zagrożeń np. chemicznych,

• ograniczenie rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń – poprzez stosowanie odpowiednich barier,

• naturalne procesy „samooczyszczania”,

• wspomagane procesy „samooczyszczania”.

WYBRANE KRYTERIA DOBORU METOD REMEDIACJI

typ zanieczyszczeń, czy znajduje zastosowanie, zalety i wady, ocena kosztów, ocena efektywności, czas przeprowadzenia procesu, niezawodność, akceptowalność społeczna.

Na podstawie kryterium miejsca stosowalności danej metody dzielimy metody remediacji na:

METODY EX-SITU METODY IN-SITU

Na podstawie charakteru metody dzielimy metody remediacji na:

METODY INŻYNIERYJNE METODY PROCESOWE

(tradycyjne) (chemiczne, fizyczne, biologiczne, termiczne)

Metody fizyczne „ex-situ”

• Spalanie – polega na termiczny rozkładzie niebezpiecznych związków w wysokiej temp. Np. 850-1200

• Desorpcja termiczna – termiczne odparowanie niebezpiecznych związków w podwyższonej temperaturze 100-550

• Usuwanie próżniowe zanieczyszczeń z gleby – odparowanie do próżni niebezpiecznych związków i usuwaniu ich w strumieniu powietrza.

• Rozdzielanie mechaniczne – selektywne oddzielenie elementów zawierających zanieczyszczenia od części wolnej od zanieczyszczeń.

• Wydobycie i gromadzenie – polega na wydobyciu zanieczyszczonej gleby przy użyciu odpowiedniego sprzętu i gromadzenie jej w odpowiednim miejscu, w celu oczyszczenia za pomocą różnych technologii.

Metody fizyczne „in-situ”

• Usuwanie próżniowe zanieczyszczeń z gleby j.w

• Wspomagana termicznie odparowywanie próżniowe – j.w. z tym że efektywność zwiększono przez ogrzewanie zanieczyszczonej gleby

• Stosowanie barier – zapobiegają rozprzestrzenianiu się niebezpiecznych związków z miejsca wystąpienia zanieczyszczenia.

• Elektroremediacja – wykorzystuje zjawiska migracji zanieczyszczeń w polu elektrycznym wytworzonym w oczyszczanej glebie.

• Izolacja powierzchniowa – przykrycie zanieczyszczonej powierzchni i uniemożliwienie migracji zanieczyszczeń do środowiska.

Metody chemiczne „ex-situ”

• Odmywanie gleby – to przemywanie gleby z zastosowaniem szerokiego spektrum roztworów ługujących (od wody do roztworów mocnych kwasów)

• immobilizacja chemiczna – neutralizacja niektórych zanieczyszczeń (wprowadzenie substancji które trwale zwiążą zanieczyszczeni np. zeolity)

• Dehalogenacja – eliminacja jednego lub większej liczby atomów z grupy halogenów z cząsteczki związku organicznego.

• Ekstrakcja rozpuszczalnikowa – odmywanie gleby w którym rozpuszczalnikami są niepolarne rozpuszczalniki organiczne.

• Chemiczne i fotochemiczne utlenianie/ redukcja – pozwala na całkowitą mineralizację drogą chemiczną nagromadzonych glebie zanieczyszczeń organicznych lub efektywne przekształcenie zanieczyszczeń, tym także nieorganicznych, w formy nietoksyczne, mniej toksyczne i/lub chemicznie inertne.

Metody chemiczne „in-situ”

• Przemywanie gleby – odmywanie gleby lecz w warunkach In-situ i z łagodniejszymi ekstrahentami.

• immobilizacja chemiczna – uruchomienie zanieczyszczeń w obciążonej nimi glebie (wprowadzenie substancji które je trwale zwiążą lub stworzą nierozpuszczalne połączenia lub zmodyfikują warunki gleby aby formy zanieczyszczeń były mało mobilne -> wapnowanie)

Metody biologiczne „ex-situ”

• Kompostowanie – proces, w którym różnego rodzaju i pochodzenia materia organiczna poddawana jest mikrobiologicznej fermentacji tlenowej.

• Bioreaktory– procesy biodegradacji zachodzące w reaktorach specjalnej konstrukcji, wspomagane mikroorganizmami i podwyższoną temperaturą.

Metody biologiczne „in-situ”

• Bioremediacja – użycie biologicznych układów w celu redukcji wielkości zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby lub transformacji różnego rodzaju zanieczyszczeń w formy mniej szkodliwe.

(typy: bioremediacja podstawowa,biostymulacja, bioaugumentacja, elektrobioremediacja)

• Fitoremediacja – wykorzystuje zdolność niektórych gatunków roślinnych do akumulowania np. metali ciężkich w ilości przekraczającej jej potrzeby pokarmowe.

(typy: fitoakumulacja, rizofiltracja, fitodegradacja, biodegradacja ryzosferyczna, fitostabilizaacja, fitoutlenianie, kontrola hydrauliczna drzew)