Kalcytriol

- kości

↑ Ca²⁺ uwalnianie

↑ HPO₄^2- uwalnianie

- jelita

↑ Ca2+ absorpcja

↑ HPO₄^2- absorpcja

- nerki

↓ Ca²⁺ usuwanie

↓ HPO₄^2- usuwanie

Synteza witaminy D

Powstawaniu krzywicy można zapobieg pijąc tran (z wątroby dorsza)i naświetlając skórę promieniami UV (sztucznymi bądź słonecznymi)

Osteomalacja – odpowiednik krzywicy u dorosłych – upośledzona mineralizacja kości, reaguje na podanie wit D

Kalcytriol pobudza wchłanianie wapnia i fosforanów w PP. Jedyny hormon pobudzający wchłanianie wapnia ze światła PP. Brak kalcytriolu – zwolnienie nowotworzenia kości i uposledzenie remodelingu kości. Kalcytriol nasila dział PTH w nerkach (nasila zwrotne wchłanianie wapnia w kanalikach nerkowych)

Większość wit D₃ wytw jest z 7-dehydrocholesterolu w kom Malpighiego skóry (wprostpropor do intensywności prom UV i odwrotnie propor do stopnia pigmentacji skóry). Z wiekiem poziom 7-dehydrocholesterolu w naskórku zmniejsza się- przyczyna ujemnego bilansu wapniowego w starsztm wieku.

Białko wiążące wit D (vitamin D-binding protein) przenosi wit D i jej metabolity ze skóry i jelit do wątroby gdzie zach 25-hydroksylacja (ER hepatocytów; w mniejszym nasileniu też w jelicie cienkim i nerkach)->do krążenia->związanie 25-OH-D₃ z białkiem wiążącym wit D-> do nerek

25-OH-D₃ – słaby agonista kalcytriolu; aby pełna aktyw hydroksylacja w mitochondriach komórek kanalika krętego bliższego w pozycji 1 (także w łożysku i kościach)->powst 1,25(OH)₂-D₃ (najaktywniejszy naturalny metabolit wit D)

Duże stęż kalcytriolu hamują 1α-hydroksylazę, a aktywują 24-hydroksylazę (powstaje nieaktywny metabolit)

PTH zwiększa aktywności 1α-hydroksylazy (pobudzają ja także: hipofosfatemia, dieta ubogofosforowa i hipokalcemia)

Kalcytriol zwiększa syntezę białka wiążącego wapń (calcium bingind protein CBP). CBP wiąże Ca²⁺ chroniąc kom błon śluz jelit przed nadmiernym npływem tych jonów

OSteodystrofia nerkowa – zanik lub uszkodzenie miąższu nerek->↓ produkcji kalcytriolu->↓ wchłaniania wapnia w PP->hipokalcemia->↑ sekrecji PTH-> ↑ osteolizy-> ↑ stęż Ca²⁺ w płynie pozakomórkowym-> zmiany strukturalne kośći