01.03.12r. Podstawy Filozofii
Literatura: Leksykony i słowniki filozoficzne
Warunki zaliczenia: zaliczenie z oceną, pytania otwarte i zamknięte 6B/414 tel 5888 godz 8-16
T1: Filozofia, jej przedmiot i główne działy.
Wiedza tworzy pewną całość
Filozofia – (gr fileo –miłuję;Sophia-mądrość) –Pitagoras
Mądrość- sposób w jaki wykorzystujemy wiedzę, doświadczenie życiowe.
- To system metodycznie zorganizowanej i teoretycznie uporządkowanej refleksji – wiedzy nad bytem.
System - to zbiór elementów połączonych ze sobą funkcjonalnie, elementy działające na swoją rzecz
Regułami jego poznania oraz człowiekiem i dziedziną wartości.
Istnienie - to proces np. od narodzi do śmierci lub od wyprodukowania do zniszczenia.
Byt –np. samochód, byty różnią się od siebie i są różne sposoby ich poznawania.
Kim człowiek jest i do czego zmierza zależy od jego systemu wartości. Jeśli nam na czymś zależy to potrafimy się starać, jesteśmy aktywni, dążymy do tego.
Mający charakter podstawowy, ogólny i krytyczny (stara się odpowiadać na pytanie ale ogólnie) ( Czy Bóg istnieje).
HISTORYCZNE KONCEPCJE PRZEDMIOTU FILOZIFII – 1
Wraz ze zwiększaniem się wiedzy pojawiają się nowe dziedziny wiedzy, nowe określenia, spojrzenie na filozofię również uległo zmianie
Arystoteles I podział nauk:
Filozofia = wiedza
1) klasyczna
Filozofia uniwersalna i niepowtarzalna nauka, która bada to co istotne i konieczne docierając do elementarnych składowych świata, abstrahuje jakie są jednostkowe wartości.
Pochodzi od Arystotelesa, występuje u Kartezjusza, a także Husserla.
2) Sokratejsko-egzystncjalna
Dyscyplina utożsamiana ze sztuką życia opartą na mądrości służąca do wyzwolenia jednostki poprzez ustalenie sensu otaczającego bytu pozbawiona celów naukowych.
Sokratesa, cyników, stoików, Epikura, występuje również w egzystencjonaliźmie.
3.) syntetyczno-empirystyczne
To teoria naukowa, która czerpie z nauk przyrodniczych bądź społecznych, która rozszerza i wzbogaca wiedzę o świecie ustalając fakty i prawidłowości o charakterze doświadczalnym.
Koncepcja występująca w pozytywizmie, szkole Frankfurckiej (Habermas) i niektórych odmianach marksizmu.
Saprofizm – jakaś jednostka musi umrzeć, żeby druga mogła żyć.
4) Analityczne
- koncepcja skupia się na języku nauki bądź na lingwistyce (języki naturalne), stanowi logiczną analizę pojęć i będą formalne strukturami teorii. Jest to metoda uwalniania od nieporozumień powstających w wynikach nadużywania pojęć.
-koncepcja występująca u niepozytywistów (Koło Wiedeńskie), Austina, Strawsona, Witegensteina.
Podstawowe działy filozofii.
1) ONTOLOGIA (Teoretyczna filozofia) – ogólna nauka o bycie -> Kosmologia, Psychologia, Teologia
2) GNOSEOLOGIA – ogólna nauka o poznawaniu -> Epistemologia, Logika, Metodologia
3)AKSJOLOGIA (praktyczna filozofia) – nauka o wartościach -> Etyka, Estetyka, Historiozofia, Antropologia Filozoficzna, Filozofia Sztuki, Prawna
Ad.1. Ontologia – (gr antos –istniejące) nauka o tym co istnieje, teoria bytu badająca ogólną istotę bytów materialnych i idealnych (np. wizerunek Boga)
Kosmologia (gr kosmos – porządek, świat) nauka o świecie materialnym inaczej filozofia przyrody zajmująca się przyczynami, celami i sensem rozwoju świata.
Psychologia ( rozumowa nauka o duszy jako substancji prostej.)
Teologia – rozumowa nauka o Bogu jako przyczynie świata.
Systematyka poglądów antologicznych:
1) idealizm – uznaje pierwszeństwo idei w stosunku do materii. Idealizm subiektywny – jeśli czegoś nie postrzegam, tego nie ma.
2) materializm – odrzuca obiektywne istnienie idei, uważając, że są one w całości wytworem człowieka, uważając , że to obiektywne istnienie świata materialnego.
3) realizm – filozofia uznająca równe formy współistnienia idei i materii w przeświadczeniu, że obie są bytami obiektywnymi wzajemnie dopełniającymi się.
4) aktywizm – nie uznająca w ogóle bytów jako takich. Według aktywizmów wszystko się tylko „dzieje” i nie ma żadnego istnienia obiektywnego.
5) fenomenalizm – unika pojęcia bytu obiektywnego i wprowadza w to miejsce pojęcie fenomenu – zbiór odczuć zmysłowych lub i psychicznych odbieranych przez podmiot i składających się na wrażenie w istnienie określonych zjawisk.