WYKŁAD 6 ()

PRZEDSIĘBIORSTWO

PRZEDSIĘBIORSTWO – mikroprocesor gospodarczy, posiadający zarząd, musi miejsc zasoby gospodarcze – działalność handlową, gospodarczą, produkcyjną, usługową; posiada odrębności – organizacyjna, produkcyjna, terytorialna, ekonomiczna; bez zasobów finansowych nie ma możliwości rozwoju.

Odrębność ekonomiczna:

• Samofinansowanie – pokrywanie swoich kosztów,

• Racjonalne gospodarowanie – oparte na rachunku ekonomicznym zgodną z zasadą racjonalnego gospodarowania

• Samodzielne dysponowanie majątkiem – możliwość jego poszerzenia jak również zmniejszenia o pewne elementy

• Samodzielne dysponowanie dochodem po zapłaceniu wszystkich obligatoryjnych płatności

• Posiadanie rachunku bankowego, – poprzez, który przedsiębiorstwo ma rozliczyć się z różnymi procedurami.

• Statut–, kto jest odpowiedzialny za ekonomię firmy

Osobowość prawna

• Oznacza, że przedsiębiorstwo jest przedmiotem prawnym zdolnym do prowadzenia umów, zaciągania kredytów i jest pełnoprawnym partnerem dla innych podmiotów, może występować w stosunku cywilno- prawnym z innymi podatnikami.

• Podstawą odrębności ekonomicznej jest osobowość prawna

Linia produkcyjna- technologie produkcji

• Przedsiębiorstwo w swej działalności łączy różne czynniki w określonych proporcjach

• W ten sposób określa swoje technologie produkcji

• Pracochłonna- mogą być w zależności od rodzaju działalności w procesie wytwarzania towarów

• Kapitałochłonna- w działalności usługowej z reguły dominuje czynnik ludzki, ale występuje także działalność usługowa z dominującym czynnikiem kapitałowym

Majątek

• Przedsiębiorstwo prowadzi swoja działalność w oparciu o posiadany majątek

• Trwały – grunty, budynki, budowle, drogi, maszyny narzędzia, środki transportu, wartości niematerialne – marka, patenty na 25 lat, długoterminowe papiery własnościowe

• Obrotowy – zużywany w trakcie cyklu produkcyjnego –surowce, materiały, paliwa, energia, woda, produkcja w toku, czyli 24h, środki finansowe, środki finansowe w rozrachunku – te, co obiecał kontrahent obiecał

• Majątek zużywa się stopniowo, nie zmanią swojej naturalnej posiać

• Odzwierciedlenie wartości ekonomicznej zużycia majątku trwałego jest fundusz amortyzacyjne.

• Odpisy na ten fundusz odpowiadające określonej w ustawie części majątku trwałego sa podstawą odtworzenia tego majątku, jak również wpisania na nowy.

Ekonomiczne zużycie majątku trwałego:

• Oznacza również zużycie fizycznego oraz moralnego

• Zużycie to określa się na tle pojawiających się nowych nowoczesnych elementów majątku, które się w danym czasie.

Majątek obrotowy:

• Obejmuje składniki, które zużywa się całkowicie w jednym cyklu produkcyjnym lub ulegają przeobrażeniu zmieniając swą naturalną postać.

• Wartości zużytych elementów majątku obrotowego zwarta jest wartości wytwarzanych towarów i ulg.

Do podstawowych elementów majątku obrotowego zaliczamy:

• Surowce naturalne i materialne

• Paliwa i energię

• Produkcję w toki (niezakończoną)

• Wyroby gotowe

• Środki Pieniężnem w kasie przedsiębiorstwa i na rachunku w banku

• Środki pieniężne w rozrachunku, które przedsiębiorstwo powinno otrzymać od swoich kontrahentów

Aktywa – majątek trwały i obrotowy – aktywa przedsiębiorstwa- aktywnie bierze udział w rozwoju firmy

Pasywa – finansuje rozwój przedsiębiorstwa

• Fundusze własne –

  • Wewnętrzne źródła finansowania firmy, zysk netto – po opodatkowaniu, dywidendy – pochodzi z zysku dodatkowo wypracowane i na koniec roku wypłacone akcjonariuszom, fundusze własne obejmują:

  • Prywatne - wkład własny właściciela – Pieniężnem i niepieniężne (grunty, budynki)

  • Państwowe – budżet państwa

• Fundusze obce – zewnętrzne źródła finasowania – kredyty, pożyczki, zobowiązania kontrahentów, dostawców lub budżetu państwa

W bilansie aktywa i pasywa muszą się równoważyć.

Zyski

• Część uzysków może być wypłacana, jako dywidendy

• Cześć może być zatrzymana, jako zyski nie podzielne

• Zyski nie podzielne- część zysków po opodatkowaniu, które zostaje zainwestowana w przedsiębiorstwie, a nieprzeznaczona na wpłatę la akcjonariuszy

Fundusze obce stanowią:

• Kredyty i pożyczki bankowe, przeznaczone na powiększenie majątku trwałego przedsiębiorstwa

• Zobowiązana danego przedsiębiorstwa wobec dostawców, innych kontrahentów i wobec budżetu pastwa.

Aktywa i pasywa przedsiębiorstwa:

• Wchodzą do rachunku przedsiębiorstwa

• Są jedną z postaw oceny jego działalności

• Stanowią 2 strony bilansu przedsiębiorstwa

Rachunek zysków i strat, rok obrachunkowy kończy się w marcu.

• Zawiera dane o zmianach sytuacji finansowe przedsiębiorstwa, będących wynikiem wszystkich jego operacji w ciągu roku

• Celem działalności każdego przedsiębiorstwa jest uzyskanie przychodów ze sprzedaży towarów.

• Przychód całkowity, ze sprzedaży towarów nazywany jest utargiem całkowitym- (Uc)

Przychód całkowity ze sprzedaży towaru – utarg całkowity

Koszty produkcji to koszt całkowity.(Kc)

• Wynik operacyjny przedsiębiorstwa uzyskujemy przez porównanie utargu całkowitego i kosztów całkowitych.

Cel ekonomiczny

• Dążenie do maksymalizacji zysku całkowitego jest podstawowym celem ekonomicznym działalności przedsiębiorstwa.

• W zysku odzwierciedlona jest strona efektów i strona nakładów

• Maksymalizacji zysku wymaga maksymalizacji przychodów ze sprzedaży tworów bądź działań zmianujących do minimalizacji kosztów wlanych produkcji sprzedanej.

Jeśli utarg całkowity jest mniejszy od kosztu całkowitego – jest to strata ekonomiczna (operacyjna)

Strata nadzwyczajna w przedsiębiorstwie – zdarzenia losowe, które spowodowały stratę np. Produkt wadliwy, obniżenia, jakości

Zyski nadzwyczajne i starty nadzwyczajne

• W rachunku wyników uwzględnia się również tzw. zyski nadzwyczajne i starty nadzwyczajne niezwiązane bezpośrednio z daną działano gospodarczą.

Straty nadzwyczaj- zmianowane sa z wydarzeniami losowymi, karami z tytułu zanieczyszczenia środowiska, przeterminowania spłaty zobowiązań kredytów, karami z tytułu obniżenia, jakości produktów.

Zyski nadzwyczajne

• Powstaje w wyniku dokonania wpłaty na konto bankowe danego przedsiębiorstwa od jego kontrahentów z tytułu nie wywiązania się orze nich ze sowich zobowiązań.

• Związany jest tez z powiększeniem majątku trwałego, który został zakupiony po niższej cenie

• Jest to zysk przekraczający dochód, który właściciel przedsiębiorstwa mógłby otrzymać w postaci odsetek, wypożyczając swój kapitał wd. rynkowej stopy procentowej.

• Jest prawidłowym wskaźnikiem rzeczywistej efektowności wykorzystania środków finansowych, które zostały zaangażowane przez ich właściwi lei w określoną działano gospodarczą.

Zyski brutto i netto

Zysk brutto = wydatek operacyjny + zyski nadzwyczajne – straty nadzwyczajne

Zysk netto = zysk brutto – podatek od osób prawnych

Zysk netto – wypłacić akcjonariuszom dywidendy, inwestycje w przedsiębiorstwach (zyski nie podzielne, zatrzymane), akcje, premie i nagrody

Zyski niepodzielne

• Wpływa na wzrost wartości kapitału własnego przedsiębiorstwa

• Jeżeli zysk zatrzymane uzyskanego w formie gotówkowej lub przeznaczono je na zakup wyposażenia, to zwiększają one wartość aktywów przedsiębiorstwa

• Jeżeli firma użyje ich na spłacenie pożyczki bankowe, to zmniejsza się wartość zobowiązań

• Suma zysków nie podzielnych wpływa na bilans przedsiębiorstwa.