Portugalia

Portugalia, Republika Portugalska (oficjalna nazwa República Portuguesa) – państwo europejskie położone w zachodniej części Europy Południowej na południowym zachodzie Półwyspu Iberyjskiego. Jest najdalej wysuniętym na zachód państwem Europy, od północy i wschodu graniczy z Hiszpanią, a od zachodu i południa Portugalię oblewają wody Oceanu Atlantyckiego. Dodatkowo w skład Portugalii wchodzi szereg wysp położonych na Oceanie Atlantyckim, w tym  Archipelag Azorski i Madera.

Ustrój polityczny

Portugalia jest republiką o parlamentarno-prezydenckim systemie rządów. Obowiązująca konstytucja jest z 1976 roku. Głową państwa jest prezydent i jest on wybierany w wyborach powszechnych i bezpośrednich na 5 lat. Może być wybrany na najwyżej dwie kadencje. Przy prezydencie działa ciało doradcze – Rada Państwa. Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowe Zgromadzenie Republiki. Składa się z 230 deputowanych wybieranych na 4 lata w głosowaniu powszechnym, bezpośrednim oraz proporcjonalnym. Rząd jest naczelnym organem administracji publicznej. Portugalska scena polityczna od rewolucji goździków jest zdominowana przez dwie partie wywodzące się z ruchu socjalistycznego:

• Lewicową Partię Socjalistyczną, w skrócie PS.

• Centrową/centroprawicową Partię Socjaldemokratyczną, w skrócie PSD.

Obok tych partii występują również inne mniejsze mające swych przedstawicieli w parlamencie:

• Chrześcijańsko-demokratyczną i centrową/centroprawicową Centrum Demokratyczne i Społeczne – Partia Ludowa, w skrócie CDS/PP.

• Partię Ekologistyczną „Zieloni”, w skrócie PEV.

• Portugalską Partię Komunistyczną, w skrócie PCP.

• koalicję kilku małych partii o radykalnie lewicowej proweniencji pod nazwą Blok Lewicy, w skrócie BE.

FLAGA I HERB PARTUGALII

Budowa geologiczna

Góry i wyżyny zajmują znaczną część obszaru Portugalii. Na północ od doliny Tagu wznosi się paleozoiczny, zrębowy masyw zbudowany głównie ze zwietrzałych skał magmowych (granit) i metamorficznych (gnejs, kwarcyt). Teren ten jest obcięty od zachodu wyraźną linią tektoniczną, co wraz z silnie wciętymi dolinami rzecznymi nadaje krajobrazowi dużą malowniczość. Najwyższą część obszaru stanowią góry Serra da Estrela z granitową kulminacją Torre (1993 m n.p.m.). Góry Serra de Aires i Serra de Sintra położone w południowo-zachodnim przedłużeniu Serra da Estrela mimo swojej małej wysokości (do 677 m n.p.m.) stanowią wyraźną granicę klimatyczną między obszarami o wyraźnym wpływie Atlantyku na północy a obszarami klimatu śródziemnomorskiego na południu. Na charakter tych gór duży wpływ mają budujące je jurajskie skały wapienne, w których wykształciły się silne zjawiska krasowe. Dużą atrakcją turystyczną tych gór stało się odkrycie w 1994 r. śladów stóp dinozaurów. Na południe od rzeki Tag leży Wyżyna Alentejo. Obszar ten stanowi pomost do hiszpańskiej Estremadury. Jest zbudowana ze skałtrzeciorzędowych, wśród których występują magmowe skały wylewne, będące świadectwem intensywnej działalności wulkanicznej. Im dalej na wschód, tym większe znaczenie mają starsze skały metamorficzne (np. marmury) i osadowe. Cały obszar jest poprzecinany siecią uskoków tektonicznych i aktywny sejsmicznie. Największym naturalnym bogactwem tego regionu są lasy dębów korkowych. Najbardziej południowy kraniec Portugalii zajmują niskie góry i wyżyna Algarve zbudowane głównie z łupków paleozoicznych. Najwyższe wzniesienie Fóia (903 m n.p.m.) położone w górach Serra de Monchique budują twardsze od łupków sjenity. Południowe stoki gór są najbardziej suchym i gorącym regionem Portugalii. Znacznie mniejszy obszar zajmują niziny, występujące jedynie w pasie nadbrzeżnym oraz w dolnych odcinkach kilku większych dolin rzecznych. Na południe od ujścia Douro, u stóp progu mesety leży zbudowana głównie z plioceńskich piasków Nizina Środkowoportugalska. Na wybrzeżu występują tu wydmy, za którymi czasami występują laguny (Laguna Aveiro) lub bagna. Nad dolnym Tagiem i rzeką Sado leży zbudowana z neogeńskich osadów Nizina Południowo-portugalska. Osłonięta wapiennymi stoliwami od wpływu Atlantyku ma wyraźny charakter regionu śródziemnomorskiego. Ujścia rzek są silnie zamulanymi limanami, mimo to założono tu stolicę kraju Lizbonę i duży port Setúbal.

Geografia

Powierzchnia:

• ląd: 91 951 km²

• woda: 440 km²

• całkowita: 92 391 km²

Długość granic lądowych:

• Hiszpania: 1214 km

• całkowita: 1214 km

Długość wybrzeża:

• całkowita: 1793 km

  • Najwyższy punkt: Ponta do Pico: 2351 m n.p.m.

  • Najniższy punkt: Ocean Atlantycki 0 m n.p.m.

Największe miasta:

• Lizbona: 600 000

• Porto: 263 000

• Braga: 170 858

• Coimbra: 148 470

• Setúbal: 114 000

Na północy przeważa teren górzysty i wyżynny. Tu przebiegają pasma gór Serra do Larouco (1525 m n.p.m.), Serra do Marão (1415 m n.p.m.) i Serra da Estrela (1993 m n.p.m.). Na południu króluje krajobraz nizinno-wyżynny. Bliżej morza rozciągają się wyżyny Alentejo i Algarve. Wybrzeże w południowej części klifowe, na pozostałym terenie pokryte wydmami i lagunami.

Klimat

Typ klimatu: Śródziemnomorski

Portugalia położona jest w strefie klimatu śródziemnomorskiego oceanicznego. Zimą występują wyraźne różnice między północą a południem kraju. Na wysuniętym najdalej na południe Algarve zdarzają się wtedy często ciepłe, słoneczne dni, a osłonięte plaże południa pozwalają się opalać przez cały rok. Wieczory bywają chłodne, ale nie na tyle, aby zrazić turystów.

W okolicach Lizbony zima jest łagodna, ale nieprzewidywalna – na przemian występują dni słoneczne i deszczowe. W centrum i na północy zimy bywają deszczowe i chłodne, ale nie mroźne. Okresy deszczu są przerywane rozpogodzeniami. W górach jest zdecydowanie zimniej. Pokrywa śnieżna utrzymuje się od listopada do lutego w Serra da Estrela oraz w pasmach górskich na północy i wschodzie. Zima trwa krótko – od listopada/grudnia do lutego/marca, ze średnią temperaturą 12 °C. W całym kraju zaczyna być cieplej w maju i czerwcu, a wysoka temperatura utrzymuje się do września. Z wyjątkiem Algarve noce bywają chłodne nawet w lecie, zwłaszcza na wybrzeżu Cascais i Estorilu niedaleko Lizbony. Na wybrzeżu zachodnim woda w Atlantyku jest przeważnie chłodna (22 °C) do lipca. Na południu ogrzewa się wcześniej. W lecie w całym kraju panują upały. Na północy bywa tak samo gorąco, jak na pozostałym obszarze, ale występuje większe prawdopodobieństwo deszczu. Na niektórych terenach w głębi lądu spiekota staje się trudna do wytrzymania – w Alentejo i górnym Douro słupek rtęci często utrzymuje się przez dłuższy czas na poziomie 40 °C. Algarve latem jest umiarkowanie gorące (31 °C), dzięki chłodnym wiatrom zachodnim.

Turystyka

Do Portugalii każdego roku w okresie wiosny i lata zjeżdżają setki turystów. Tylu ludzi nie może się mylić i rzeczywiście - Portugalia oferuje przyjezdnym wiele ciekawych miejsc. W tym kraju jest nie tylko co zwiedzać, ale jest też gdzie wypocząć i powylegiwać się na plaży przy szumie fal Atlantyku.

Najpopularniejsze kurorty w Portugalii to m.in. Algarve. Ten region jest najbardziej oblegany, oferuje bowiem piaszczyste, piękne plaże, błękitny ocean i niesamowite krajobrazy. Jest tu wiele hoteli i ośrodków noclegowych. Warto odwiedzić także Albuferię, czyli centrum rozrywki położone nad morzem. W miejscu tym udało się zachować świetny klimat starej, rybackiej wioski, co stanowi prawdziwą atrakcję. Inne znane i lubiane kurorty w Portugalii to np. miasteczko Armacao de Pera, miasto Lagos oraz Praya de.

Świetne warunki klimatyczne oraz kulturowe Portugali z roku na rok skłaniają coraz więcej turystów do przyjazdu na urlop właśnie do Portugali, a co więcej warunki pozwalają na to o każdej porze roku.

Następujące wykresy pokazują przyjazdy turystów z poszczególnych wybranych przeze mnie państw na skraju lat 2003-2007.

Przyjazdy turystów do Portugalii z poszczególnych w latach 2003-2007.

Z wykresów można wywnioskować, że liczba turystów odwiedzających Portugalię roku na rok była coraz większa, aż do wielkiego kryzysu gospodarczego na świecie w roku 2008 co przyczyniło się, że ludzie coraz mniej wyjeżdżają na wakacje za granicę a turystyka we wszystkich krajach spadła.

W Portugalię w roku 2012 r. odwiedziło 7,696 mln turystów. W porównaniu do lat przedstawionych na wykresach jest to duży spadek, lecz względem roku 2011 (7,4 mln) można zaobserwować 3,8% wzrost przyjazdów turystów co jest dowodem na to, że kryzys się kończy.

Marcin Zmuda Trzebiatowski Kl I Dr/G