Odmiany kinematyczne toczenia: wzdłużne zewnętrzne i wewnętrzne, poprzeczne zewnętrzne i wewnętrzne, skośne zewnętrzne i wewnętrzne, profilowe.

Metody mocowana przedmiotów na tokarce:

Sztywne i krótkie przedmioty, nie wymagające podparcia konikiem, mocuje się w uchwytach zakładanych na wrzeciono(np. Uchwyt trójszczękowy). W kłach (rys.4) mocuje się rnniej sztywne wałki, charakteryzujące się większym sto­sunkiem długości L do średnicy d. Jest także podtrzymka stała i ruchoma.

1. METODY TOCZENIA STOŻKÓW, WYMIENIĆ I NASZKICOWAĆ

• nożem kształtowym,

• przez skręcenie obrotnicy,

• przez przesunięcie konika,

• przy użyciu liniału.

Nożem kształtowym można toczyć tylko krótkie stożki, wykorzystując przy tym posuw sań poprzecznych lub wzdłużnych.

Przez skręcenie obrotnicy suportu stosowane jest głównie w przypadku dużej zbieżności stożka. Nóż tokarski l przesuwa się wtedy wraz z saniami narzędziowymi 2 po prowadnicach obrotnicy 3, skręconej pod kątem a.

Przez przesunięcie konika, ma zastosowanie tylko w przypadku obróbki stożków o małej zbieżności. W czasie toczenia stożek musi być tak ustawiony, aby jego tworząca zajęła położenie równolegle do kierunku przesuwu sań dolnych tokarki. W tym celu górna cześć konika musi być przestawiona poprzecznie o wielkość e.

2. NÓŻ KRĄŻKOWY, SZKIC, ZAZNACZYĆ POWIERZCHNIE OSTRZENIA, USTAWIENIE W STOSUNKU DO PRZEDMIOTU

Noże krążkowe stosowane są najczęściej do obróbki powierzchni zewnętrznej i wykonane są wówczas jako narzędzia nasadzane jak na rys.

Narzędzie to ostrzy się na powierzchni natarcia, która z reguły jest płaszczyzną. Kąt przyłożenia uzyskuje się w nożach krążkowych przez podniesienie osi noża powyżej osi toczenia o wielkość h„.

3. STRUGANIE, KINEMATYKA WZDŁUŻNEGO, POPRZECZNEGO, SZKIC I PODAĆ KIEDY JAKIE STOSUJEMY

• struganie poprzeczne - ruch główny narzędzie | ruch posuwowy przedmiot obrabiany, stosuje się do obróbki przedmiotów o niewielkich wymiarach

• struganie wzdłużne - ruch główny wykonuje przedmiot obrabiany, a ruch posuwowy narzędzie - stosuje się do obróbki długich powierzchni z prostoliniowym, łamanym lub krzywoliniowym zarysem poprzecznym
Operacje wykonywane na wiertarce: nawiercanie, wiercenie, powiercanie pogłębianie rozwiercanie.

4. GEOMETRIA WIERTLA KRĘTEGO

Wiertła o mniejszych średnicach posiadają zazwyczaj chwyt cylindryczny, zaś wiertła o większych średnicach zaopatrzone są w chwyt stożkowy z płetwą.

1-Główna krawędź skrawająca, 7-Rdzeń

2-Pomocnicza krawędź skrawając 8-Chwyt walcowy

3-Krawędź poprzeczna (ścin), 9-Zabierak

4-Powierzchnia przyłożenia, 10-Chwyt stożkowy Morse’a

5-Rowek wiórowy, 11-Płetwa,

6-Pomocnicza powierzchnia przyłożenia (łysinka) 2k-Kąt wierzchołkowy

kąty natarcia γ_nA

przyłożenia α_nA..

5. GEOMETRIA ROZWIERTAKA WYKAŃCZAKA

Rozwiertaki wykańczaki- ilosc ostrzy 6-16 wieksza dokladnosc i chropowatosc mniejsza.

W części roboczej rozwiertaka wykańczaka można wyróżnić:

- stożek wejściowy A o kącie wierzchołkowym 2K_r, który ułatwia rozpoczęcie rozwiercania,

- część skrawającą B pochyloną pod kątem K'_r, która wykonuje zasadniczą prace,

- część kalibrującą C, ułatwiającą prowadzenie rozwiertaka w otworze.

- stożek wyjściowy D, o małej zbieżności, umożliwiający swobodne wyjście rozwiertaka z otworu bez uszkodzenia jego powierzchni.

6. POGŁĘBIANIE I KSZTAŁTY POWIERZCHNI POGŁĘBIANYCH

Współosiowe powiększanie średnicy otworu na określonej jego głębokości lub zmiana jego kształtu np. powierzchnie stożkowe komory nabojowej. Przykłady powierzchni pogłębianych:

-do obróbki pod stożkowe łby wkrętów

-do obróbki czołowych powierzchni otworów np. do planowania odlewów pod nakrętki

1-pogłębianie walcowo-czołowe, 2-pogłębianie czołowe, 3-pogłębianie stożkowe, 4-pogłębianie kształtowe

8. KINEMATYKA FREZOWANIA WSPÓŁBIEŻNEGO, PRZECIWBIEŻNEGO, ZASTOSOWANIE

Pod względem kinematycznym frezowanie dzieli się na:

• frezowanie przeciwbieżne - przedmiot obrabiany wykonuje ruch posuwowy w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu ostrzy freza (zwrot wektora prędkości jest przeciwny niż wektora ruchu posuwowego),ZGRUBNE

• frezowanie współbieżne - przedmiot obrabiany wykonuje ruch posuwowy w kierunku zgodnym z kierunkiem ruchu ostrzy freza (zwroty wektora prędkości i posuwu są zgodne).WYKANCZAJACE

9. OSTRZA ŚCINOWE FREZÓW, ZASTOSOWANIE, ZAZNACZYĆ POWIERZCHNIE OSTRZENIA
Do obróbki płaszczyzn najczęściej używane są ostrza ścinowe, mogą one być jedno- lub dwuścinowe

powierzchnią natarcia, nachyloną pod kątem γ_f, oraz powierzchnią przyłożenia nachyloną pod kątem α_f. Ostrzenie frezów ścinowych przeprowadza się na powierzchniach przyłożenia. Podstawową wadą jest zmienność zarysu w wyniku ostrzenia. prostoliniowych

10. OSTRZA ZATACZANE FREZÓW, ZASTOSOWANIE, ZAZNACZYĆ POWIERZCHNIE OSTRZENIA

Frezy mogą posiadać ostrza ścinowe lub zataczane.

Ostrza zataczane znajdują szerokie zastosowanie we frezach kształtowych i obwiedniowych o złożonych kształtach krawędzi. Ostrza takie wykonuje się przez wstępne wyfrezowanie rowków wiórowych (1) frezem kątowym, a następnie przez zatoczenie na grzbiecie ostrzy (2) profilu za pomocą noża o odpowiednim zarysie. Zatoczenie przeprowadza się na specjalnych obrabiarkach, zwanych zataczarkami. Dzięki zatoczeniu w każdym z przekrojów promieniowych I, II, III itp. ostrze posiada ten sam zarys odwzorowany z noża. Z tego względu ostrzenie frezu na powierzchni natarcia powoduje zachowanie zawsze tej samej wartości kąta natarcia γf (na rysunku γf = 0) i nie powoduje zmiany zarysu frezu

11. PRZECIĄGANIE, SZKIC PRZECIĄGACZA, PODAĆ ZASTOSOWANIE PRZECIĄGANIA

Przeciągarki służą do obróbki otworów kształtowych, rowków, płaszczyzn, powierzchni uzębienia wewnętrznego i zewnętrznego bardziej złożonych powierzchni zewnętrznych narzędziami zwanymi przeciągaczami lub przepychaczami. Ostrza przeciągaczy (przepychaczy) skrawają kolejno warstwy materiału, przesuwając się względem części obrabianej. Przeciągarki są stosowane przede wszystkim w produkcji wielkoseryjnej i masowej.

Zalety: - duża wydajność (do 200 operacji na minutę), - duża dokładność, - mała chropowatość powierzchni (Ra <= 2,5μm), - duża trwałość narzędzia -prosta obsługa.

Wady: - duża cena przeciągarek, - konieczność posiadania szeregu narzędzi do przeciągania lub przepychania różnych materiałów, kształtów i wymiarów obrabianych powierzchni.

Robocza część przeciągacza składa się z części skrawającej i kalibrującej. Część skrawająca składa się z ostrzy, których wysokość rośnie stopniowo o 0,02-0,12mm co ostrze.

17. PODAĆ PRZYKŁAD OBRÓBKI OBWIEDNIOWEJ, PODZIAŁOWEJ KÓŁ ZĘBATYCH WALCOWYCH

Metoda obwiedniowa nacinania uzębień polega na takim układzie ruchów narzędzia i przedmiotu obrabianego, który symuluje pracę przekładni zębatej, na przykład dwóch kół walcowych lub zębatki i koła walcowego. Obwiednia zmieniających się położeń czynnej krawędzi skrawającej narzędzia wyznacza zarys wrębów międzyzębnych. Metody

- za pomocą noży (dłutaków) Fellowsa

- frezów modułowych ślimakowych,

- dłutownica Maaga.

18. WYMIENIĆ RODZAJE OBRÓBEK WYKAŃCZAJĄCYCH KÓŁ ZĘBATYCH STOSOWANE DLA KÓŁ MIĘKKICH/TWARDYCH

Koła walcowe w stanie miękkim -wiórkowanie,-nagniatanie

Koła walcowe w stanie twardym 1)szlifowanie kształtowe 2)szlifowanie obwiedniowe -metodą Nilesa – jedną ściernicą -metodą Maaga – dwoma ściernicami ,-metoda Reishauera – ściernicą ślimakową 3)docieranie (z docierakiem lub kołem współpracującym) 4)gładzenie

19. KINEMATYKA FREZOWANIA GWINTÓW DŁUGICH/ KRÓTKICH

Frezowanie gwintów jest procesem bardzo wydajnym. Podczas nacinania gwintów kształt ostrza freza musi odpowiadać zarysowi bruzdy, a część obrabiana musi wykonywać, co najmniej, tyle obrotów, ile razy długość gwintu jest większa od jego skoku.

Na frezarkach do gwintów krótkich gwint wykonuje się frezami wielokrotnymi. Można wykonać na nich takie zabiegi jak:

- frezowanie zwykłe gwintów zewnętrznych i wewnętrznych, stożkowych

Frezarki do gwintów długich maja duży zakres możliwości obróbkowych. Można na nich poza gwintami obrabiać obwiedniowo wałki wielowpustowe, koła zębate o zębach śrubowych i inne. Gwinty o długości do 5000 mm i średnicy 200 mm frezuje się pojedynczym frezem krążkowymi. Zależnie od dokładności, gwint może być frezowany w jednym lub kilku przejściach.

21. DEFINICJA OPERACJI, ZABIEGU

Operacja to część procesu technologicznego wykonywana na jednym stanowisku roboczym przez jednego człowieka lub grupę pracowników na jednym przedmiocie lub na grupie przedmiotów bez przerw na inne prace

Zabieg to część operacji realizowana za pomocą tych samych środków technologicznych przy nie zmienionych parametrach obróbki w pozycji i zamocowaniu

22. DANE WEJŚCIOWE DO PROJEKTOWANIA PROCESU TECHNOLOGICZNEGO

-technolog musi mieć dokumentacje konstrukcyjną

-program produkcji

-dane o parku maszynowym

23. SKŁAD DOKUMENTACJI TECHNOLOGICZNEJ

-karta technologiczna

-instrukcja obróbki

-karty kalkulacyjne

-instrukcja uzbrojenia obrabiarki

-spis pomocy warsztatowy

OBRÓBKA NAGNIATANIEM to metoda obróbki wykańczającej metali. Wykorzystuje ona miejscowe odkształcenie plastyczne wytworzone w warstwie wierzchniej przedmiotu na skutek współdziałania twardego, gładkiego narzędzia (o kształcie kuli, krążka, wałka lub innym), z powierzchnią obrabianą. Cele stosowania obróbki nagniataniem: -obróbka gładkościowa (dla zmniejszenia wysokości nierówności po obróbce poprzedzającej) -obróbka umacniająca (uodpornienie na korozje, zużycie ścierne) -obróbka wymiarowo gładkościowa (dla zwiększenia dokładności wymiarowej z jednoczesnym zmniejszeniem chropowatości powierzchni do wymaganej wartości)

24. STRUKTURY NORMY CZASU I WZÓR NA CZAS OPERACJI

Norma czasu (t)

- czas przygotowawczo-zakończeniowy (tpz)

- czas jednostkowy (tj)

* czas uzupełniający (tu)

* czas wykonania (tw)

+ czas główny (tg)

+ czas pomocniczy (tp)

tg = i*(L/f*n)

i – liczba przejść potrzebna do zdjęcia naddatku

L – długość roboczego ruchu w kierunku posuwu (mm)

f – posuw na obrót (mm/obr)

n – prędkość obrotowa (obr/min

25. OGÓLNA STRUKTURA PROCESU TECHNOLOGICZNEGO

1. Operacje(1..n) ->zamocowanie(1..n) ->pozycja(1..n)

2. Zabiegi(1..n) -> przejście (1..n)

3. Czynności

4. Ruchy robocze

26. WYJAŚNIĆ POJECIE EKONOMICZNEJ DOKŁADNOŚCI OBRÓBKI

Dokładności ekonomiczna jednego kroku sposoby obróbki jest dokładnością osiąganą w normalnych warunkach pracy przy właściwym wyposażeniu i odpowiednich kwalifikacjach pracownika i przy kosztach niższych niż przy innych sposobach możliwych o zastosowania w danym przypadku

27. DEFINICJA NADDATKU NA OBRÓBKĘ

Naddatki na obróbkę - jest to celowo pozostawiona warstwa materiału, która powinna być usunięta z surówki dla otrzymania gotowej części.

Naddatek międzyoperacyjny – grubość warstwy usuwanej w każdej operacji z obrabianego przedmiotu.

Naddatek całkowity – warstwa tworzywa, która kompensuje wszystkie błędy wykonania występujące w poszczególnych etapach wytworzenia przedmiotu spowodowane niedokładnością metod i maszyn

29. WYJAŚNIĆ POJECIE TECHNOLOGICZNOŚĆ KONSTRUKCJI, PODAĆ PRZYKŁAD ROZWIĄZANIA TECHNOLOGICZNEGO I NIETECHNOLOGICZNEGO

Technologiczność obróbki - jest to właściwość zapewniająca uzyskanie przy dowolnej wielkości produkcji, wymaganych właściwości wyrobu przy minimalnych kosztach wytwarzania w danych warunkach produkcji

Wiertarka promieniowa:

Dają one możliwość wiercenia otworów w dużym rozstawie przy jednym zamocowaniu detalu. Obrabiarki tego typu często spotykane są w dużych firmach konstrukcyjnych.

30. KINEMATYKA FREZOWANIA WIELOWYPUSTÓW