Nr ćwiczenia: | Temat ćwiczenia: Drgania harmoniczne sprężyny |
Ocena z teorii: |
---|---|---|
Nr zespołu: | Nazwisko i imię: | Ocena z zaliczenia ćwiczenia: |
Data: | Wydział: Rok: Grupa: | Uwagi: |
Teoria:
Prawo Hooke’a: (przy małych odkształceniach) odkształcenie sprężyste ciała jest proporcjonalne do przyłożonych do ciała sił: F=-kx0 F – siła sprężystości, k-współczynnik sprężystości sprężyny, xo- odkształcenie ciała
Rozważamy ciężarek o masie m zawieszony na sprężynie – tzw wahadło sprężynowe.
Ciężarek spoczywa, gdy znajduje się w położeniu równowagi. Działają na niego wtedy dwie równoważące się siły: siła ciężkości P=mg oraz siła sprężystości rozciągniętej sprężyny, działająca w kierunku przeciwnym do kierunku odkształcenia
F0=-kxO. Z równania równowagi P+Fo=0 wynika, że mg = kx0. Z zależności tej możemy obliczyć współczynnik sprężystości k sprężyny zależny od materiału, z którego sprężyna jest wykonana . Gdy ciężarek jest odchylony o x od położenia równowagi, pojawia się niezrównoważona siła sprężystości F = -kx, a całkowite wydłużenie sprężyny jest równe z = x0 + x. Równanie ruchu tego ciała możemy wtedy zapisać , co po przekształceniu da wzór: . Ruch ciężarka zawieszonego na wahadle sprężynowym jest więc ruchem harmonicznym.
Aby obliczyć okres drgań wahadła sprężynowego korzystamy z zasady zachowania energii: Ek + Ep = const,
Ek jest sumą energii kinetycznej ciężarka Ekc oraz energii kinetycznej sprężyny Eks. Energia kinetyczna ciężarka dana jest wzorem: . Aby obliczyć energię kinetyczną sprężyny bierzemy pod uwagę jej element dy, którego prędkość zależy od odległości od punktu zawieszenia sprężyny. Gdy sprężyna jest jednorodna, prędkość elementów dy przypadających na jednostkę długości sprężyny y otrzymujemy dzieląc różnicę prędkości końców sprężyny dx/dt przez długość sprężyny l, a energia kinetyczna tego elementu dana jest wzorem: , czyli .
Energia potencjalna układu względem stanu równowagi obliczamy jako pracę potrzebną do wydłużenia sprężyny o x: .
Podstawiamy powyższe wzory do Ekc + Eks + Ep = const i obliczamy pochodną tego wyrażenia po czasie . Po uproszczeniu otrzymujemy równanie ruchu układu: .
Z zależności , wynika że . Wzór na okres drgań układu sprężyna-ciężarek dany jest zatem wzorem: .
Moduł Younga , gdzie σ jest naprężeniem normalnym, zdefiniowanym jako stosunek siły normalnej do pola przekroju ciała, a ε jest odkształceniem względnym, równym stosunkowi przyrostu długości do długości początkowej.
Moduł sztywności , gdzie τ jest naprężeniem stycznym, zdefiniowanym jako stosunek siły stycznej do pola przekroju ciała, a γ jest odkształceniem ciała, równym tangensowi kąta nachylenia ciała pod wpływem siły stycznej.
Dla sprężyny , gdzie n jest ilością zwojów, R promieniem zwoju, a r promieniem druta, z którego wykonano sprężynę.
Statyczną
długość sprężyny bez odważnika [m] ± |
masa odważnika [kg] ± |
siła ciężkości działająca na odważnik F=mg, gdzie g=9,81m/s2 [N] ± 0,0001 N |
długość sprężyny po zawieszeniu odważnika [m] ± |
wydłużenie sprężyny po zawieszeniu odważnika [m] ± |
---|---|---|---|---|
Dynamiczną
masa sprężyny m bez odważnika [kg] ± |
masa odważnika [kg] ± |
czas 20 pełnych wahań sprężyny w zależności od obciążnika [s] ± 1 s |
okres drgań sprężyny [s] |
---|---|---|---|
Moduł sztywności materiału sprężyny
liczba zwojów sprężyny n |
promień zwoju sprężyny R [m] |
promień drutu sprężyny r [m] |
---|---|---|