222 dzieci z ciąż pojedynczych
>/ 4000g n= 20, 9,01%
< 3000g n= 42, 18,92%
Funkcjonujące
W poszczególnych dyscyplinach nauki
W rodinie,środowisku
Pierwszy nowożytny podział
Na 2 etapy 7-letnie
0-7 (przed szkołą)
7-14 (przed pracą) zaproponowany przez Solona (zm. 560 lat pne)
Okres rozwoju śródmacicznego
Śródłonowy,wewnątrzłonowy,wewnątrzmaciczny,embrionalny,płodowy z wyrożnieniem
Jaja płodowego (14 dni po zapłodnieniu)
Zarodkowego (3-7 tygodnia)
Płodowego (od 3 msca ciąży)
Okres rozwoju progresywnego
Dzień narodzin – granica przejścia do kolejnej fazy życia nieostra, trudna do zdefiniowania osobniczo,zależna od uwarunkowań środowiskowych
Podział:
Płodowy
Noworodkowy (0-28 dni)
Niemowlęcy (2-12 miesiąc)
Dzieciństwa
Fizjologicznie uznawany za przygotowujący do okresu dojrzewania,niskie stężenie hormonów płciowych
Przebieg wzrastania uznawany w opinii rodziców i wielu lekarzy za mniej ważny od skaku wzrostowego oczekiwanego po rozpoczęciu dojrzewania, stąd częste uspakajanie rodziców. Takie rzeczy są fizjologicznie,medycznie i społecznie całkowicie nieuzasadnione, a często szkodliwe dla dziecka!
Dojrzewania
F od 8 r. , M od 9 r.
Patologia = przedwczesne / opóźnione
Warianty:
Konstytucjonalnie opóźnione -fizjologiczne opóźnienie, bez patologii
O wczesnym początku
Rozpoczynające się od miesiączki
Dorastania (20-25 rok życia)
Nazwę łatwo pomylić okresem dojrzewania płciowego (pokwitania), dodatkowo wyst ępuje anglicyzm ‘podrostek’ (ang. Adolescent)
Słabo opisany medycznie,zwyczajowo przypisany do interny
Jest to okres,w którym często jeszcze występuje przyrost wzrostu, dochodzi do zmian w proporcjach ciała i następują zmiany w metabolizmie ustroju. Jednocześnie rozpoczyna się powolny regres cech somatycznych.
Okres stablizacji po osiągnięciu dojrzałości fizycznej i płciowej
Okres inwolucji – regresywny
Noworodek:
Donoszony > 37 tygodnia ciąży
Nie donoszony (wcześniak) urodzony 28-37 tygodniu
Urodzony niewcześnie – płód (?) urodzony pomiędzy 16-28 tygodniem ciąży
Przed 20 laty zaproponowany model matematyczny IPC,dzielący życie na 3 fazy
Infancy
Szybki wzrost wymiarów ciała
Szybkie zmniejszanie się szybkości wzrastania
Decyduje stan odywienia,mniejsze znaczenie GH,szczególnie do 6 miesiąca życia
Dziecko opanowuje chwytanie,trzymanie,patrzenie,utrzymanie równowagi,chodzenie,mówienie itd.
Childhood
O tempie i jakośco wzrastania decyduje hormon IGF-I
Realizacja potencjału wzrostowego wymaga eutyreozy, czyli prawidłowego stężenia hormonów tarczycy
Dalsze kształtowanie się motoryki
Puberty
Pokwitaniowy skok wzrostu
Różnice w zależności od płci
Co charakteryzuje tor rozwojowy = tor wzrastania?
TEMPO – szybkość wzrastania
RYTM – cykliczne okresy wolniejszego i szybszego przyrastania wysokości ciała
INDYWIDUALNY TOR – potencjał wzrostowy zdeterminowany genetycznie
Co wpływa na przebieg rowoju?
Determinacja genetyczna
Czynniki losowe (warunki bytowania,psychika itp)
Przejście od jednostkowych obserwacji do obserwacji jednostki:
Na tle grupy
Na tle próbki populacji
Na tle jednolitej populacji
Ze ściśle określonej części populacji na tle tej właśnie części populacji
Osoba dotknięta chorobą, ściśle wyodrębnioną klinicznie,na tle jej podobnych
George le Clerc, czołowy naturalista epoki oświecenia, znany jako de Buffon, przekonał Philiberta Gueneau de Montbeillard aby wykonywał częste pomiary syna przez 17 lat
Pastor J.Wasse badał zmiany we wzroście ludzkim rano i wieczorem
XIX/XX w. – rozpoczęto opracowywanie standardów uwzględniających wartość poszczególnych cech w klasach wieku i płci
W 1938 roku chłopiec 16 letni mierzył średnio 162 cm
W 1999 roku chłopiec 16 letnie mierył średnio 176,3 cm
Różnica 11 cm – trend sekularny
Prawo Wooda; dziecko o takim samaym wzroście jest tym cięższe,im jest starsze;
147 cm, 9 lat, 29,8 kg
147 cm, 11 lat, 39 kg
Nieprawidłowy rozwój organizmu< ->zaburzenie jednej albo wszystkich faz rozwoju -> zaburzenie wzrastania
Nieharmonijny rozwój psychiczny -/-> zaburzenia wzrastania -> nieharmonijny rozwój psychiczny
Zaburzenie wzrastania
Dochodzi doń w przypadkach przyspiesania lub opóźnienie pokwitania
Chorób genetycznych
Zaburzeń metabolicznych
Zaburzeń wchłaniania jelitowego
Przewlekłe choroby narządów wewnętrznych i choroby układowe
Wady wrodzone i nabyte szkieletu