Zespół Gillesa de la Tourette'a

Zespół Tourette'a to wrodzone zaburzenie neurologiczne, które charakteryzuje się występowaniem licznych tików motorycznych i wokalnych. Zazwyczaj tiki przybierają łagodna postać, jednak w cięższych przypadkach mogą przybrać formę mimowolnego przeklinania (koprolalia) lub wykonywania nieprzyzwoitych gestów (kopropraksja). Zaburzenie jest znane od 1885 r.- wtedy Gilles de la Tourett- francuski neurolog i neuropsychiatra opisał pierwsze przypadki zespołu. Zespól Tourette'a występuje we wszystkich kulturach i grupach etnicznych, dotkniętych nim jest 5 na 10 000 osób, częściej są to mężczyźni. Większość prowadzi normalny tryb życia. Co to jest tik? Tik jest nagłym, gwałtownym, powtarzającym się, mimowolnym i nieodpartym ruchem lub wokalizacją. Możemy zaobserwować tiki ruchowe (marszczenie czoła, mrużenie oczu, grymasy śmiechu lub płaczu, ruchy żucia, wysuwanie języka, potrząsanie głową, wzruszanie ramionami, zaciskanie pieści itp.), tiki wokalne (chrząkanie, pogwizdywanie, głośne wdechy i wydechy, mlaskanie, szczekanie, cmokanie, czkawka, mruczenie, jęczenie), tiki czuciowe (uczucie mrowienia skóry, łaskotania, napięcia, gorąca, zespoły bólowe) oraz tiki złożone (wyraźne, powtarzające się sekwencje ruchów i wokalizacji, np. wąchanie przedmiotów, dotykanie ludzi, kopanie, podskakiwanie, kucanie, echolalia, echopraksja, sekwencyjny układ ruchów w obrębie twarzy itp.). Przebieg schorzenia Objawy pojawiają się między 2 a 15 rokiem życia, najczęściej koło 7 r.ż. Pierwsze tiki zlokalizowane są w obrębie twarzy, z czasem przybierają formę bardziej złożonych. Tiki wokalne pojawiają się nieco później, zazwyczaj ok. 11r.ż. Tiki mogą się nasilać pod wpływem różnych czynników: stresu, zaniepokojenia, nudy, zmęczenia, rozdrażnienia a także pod wpływem alkoholu, kofeiny, amfetaminy. Zespół Tourette'a jest zaburzeniem chronicznym i zazwyczaj trwa całe życie. Tiki mogą się okresowo nasilać lub zmniejszać, największą intensywność osiągają w wieku dojrzewania. Zaburzenia towarzyszące Najczęstszymi zaburzeniami współistniejącymi z Zespołem Tourette'a są: ADHD, zaburzenia uwagi Zaburzenia obsesyjno- kompulsywne Niedojrzałość emocjonalna, labilność uczuć Zwiększona pobudliwość Trudności w przyjmowaniu argumentacji otoczenia Lęk, depresja Schizofrenia, autyzm Leczenie Wielu osobom z mało nasilonymi objawami wystarcza informacja i wsparcie najbliższego otoczenia. W przypadku pacjentów z nasilonymi objawami stosowana jest psychoterapia i terapia behawioralna. Jeśli tiki utrudniają normalne funkcjonowanie stosuje się środki farmakologiczne zmniejszające nasilenie tików. Nowatorską metodą jest wszczepienie elektrod zasilanych bateriami do mózgu. Pierwsze zabiegi odbyły się w ub. roku w USA, w czerwcu br. dokonano takiego zabiegu w Polsce.