Nabłonek oddziela organizm od otaczającego środowiska, zabezpiecza przed utratą wody, pozwala na wymianę gazową, ułatwia odbiór bodźców, wścieła narządy i jamy ciała. Nabłonki cechują się urozmaiconą budową, ich wspólną cechą jest zwarty układ komórek, utrzymywany on jest na błonie podstawnej oraz różnego rodzaju połączeniu międzykomórkowym. Nabłonki: jednowarstwowe- tworzone przez pojedynczą warstwę komórek, występują w miejscach, gdzie zachodzi dyfuzja lub wchłanianie. Wielowarstwowe- zbudowane z więcej niż jednej warstwy komórek, występują tam gdzie potrzebna jest ochrona fizyczna lub chemiczna. NABŁONKI: Nabłonek jednowarstwowy płaski- utrzymuje się na błonie podstawnej, zbudowany ze spłaszczonych komórek, których jądra umieszczone są centralnie, występuje w pęcherzykach płucnych, wyścieła naczynia krwionośne. Nabłonek jednowarstwowy sześcienny- utrzymuje się na błonie podstawnej, budują go komórki równościenne, w których jądra umieszczone są centralnie, występują w kanalikach nerkowych i końcowych odcinkach gruczołów. Nabłonek jednowarstwowy walcowaty- utrzymuje się na błonie podstawnej, tworzą go wysokie komórki o kształcie nieregularnych graniastosłupów. Ich jądra znajdują się w spodniej warstwie cytoplazmy. Znajduje się w przewodzie pokarmowym i jajowodach. Nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy- utrzymuje się na błonie podstawnej, współtworzą go wysokie komórki przypominające powyginane graniastosłupy, jądra umieszczone są na różnej wysokości. Występuje on w drogach oddechowych ( jama nosowa, krtań). Nabłonek wielowarstwowy płaski- utrzymuje się na błonie podstawnej, zbudowany z kilku warstw komórek, z których zewnętrzne są wyraźnie spłaszczone. Nabłonek ten może się stale odtwarzać, występuje w jamie ustnej, pochwie.

Tkanka łączna- funkcje: odżywcza, transportowa, mechaniczna, obronna. Tk. łącz. składa się z istoty międzykomórkowej i komórek. Istotę międzykomórkową tworzy bezpostaciowa, organiczna substancja podstawowa. W istocie podstawowej zanurzone są komórki i trzy rodzaje włókien białkowych: włókna kolagenowe-zbudowane ze złożonego białka (kolagen), duża odporność na rozrywanie, ścięgna, chrząstki, kości. Sprężyste (elastyczne)- cieńsze od kolagenowych, zbudowane z białka (elastyny), tworzą nieregularną sprężystą sieć. mniejsza odporność na zerwanie; naczynia krwionośne, chrząstka sprężysta. Retikulinowe- najdelikatniejsze, tworzące pojedynczą sieć, delikatne włókienka, Stanowią subtelne rusztowania w niektórych narządach np. w zrębie węzłów chłonnych. Tkanki łączne właściwe- brak substancji twardych w istocie komórkowej, możliwość regeneracji, udział w metabolizmie ustroju, np. tk łącza wiotka zawiera włókna retikulinowe, otacza nerwy, mięśnie. Tkanka łączna zbita- zawiera liczne włókna kolagenowe, jeśli są ułożone regularnie to buduje ścięgna, torebki stawowe, a jak nieregularnie to (w skórze właściwej) umożliwia silne odkształcanie. Tkanka łączna tłuszczowa- stanowi rezerwę metaboliczną ustroju, w warunkach stałej nadwyżki substancji odżywczych jej liczne komórki syntezują i odkładają w swojej cytoplazmie tłuszcze obojętne, pełni rolę termoizolacyjną. Tk. łączna siateczkowa- jest bogato unaczyniona i ma bardzo delikatną budowę, jej komórki kontaktują się za pomocą wypustek. Powstaje w ten sposób przestrzenna sieć, a jej puste miejsca wypełnia gąbczasta substancja podstawowa, bogata we włókna retikulinowe. Tworzy zrąb narządów tj. węzły chłonne, grasica. Tk. łączna zarodkowa- występuje tylko w okresie zarodkowym, jej gwiaździste komórki mają charakter totipotencjalny, galaretowata substancja tej tk. pozbawiona jest włókien. Tkanki łączne oporowe- podzielono je ze względu na różnicę w budowie i funkcjach na dwa rodzaje: tkankę chrzęstną i kostną. Tk. chrzęstna nie jest unaczyniona ani unerwiona. W dojrzałej postaci składa się z istoty międzykomórkowej, w której zanurzone są włókna białkowe oraz elementy komórkowe. Najliczniejszą grupę stanowią komórki chrzęstne (chondrocyty) W wypadku urażenia mechanicznego chondrocyty przekształcają się w komórki chrząstkogubne, które rozpuszczają chrząstkę. Pewna część komórek chrzęstnych przekształca się jednocześnie w komórki chrząstkotwórcze, pozwala to na uzupełnienie ubytków w tej tkance. Tk. chrzęstna szklista tworzy nasz szkielet w okresie zarodkowym i płodowym, u dorosłego człowieka buduje powierzchnie stawowe i przymostkowe części żeber, w półprzezroczystej istocie podstawowej znajdują się liczne grupy chondrocytów, a między nimi włókna kolagenowe. Tkanka chrzęstna sprężysta- występuje w małżowinie usznej, współtworzy część chrząstek krtani i nagłośni, Tkanka chrzęstna włóknista- w postaci podstawowej występują grube pęczki włókien kolagenowych, nadaje ona tkance bardzo dużą wytrzymałość na zerwanie, występuje w miejscach przyczepu mięśni do kości. Tkanka kostna- powstaje w drodze kostnienia tkanki chrzęstnej szklistej lub tkanki łącznej właściwej, kości są bogato unerwione i unaczynione, tk. kostna jest aktywna pod wzgl. metabolicznym i ulega nieustannym procesom przebudowy. W istocie międzykomórkowej kości zanurzone są liczne włókna kolagenowe, zwane osseinowymi. Substancja podstawowa ulega silnemu wysyceniu solami mineralnymi. Zw. mineralne powodują że jest ona twarda i wytrzymała na duże obciążenia. W istocie międzykomórkowej znajdują się też liczne jamki kostne z komórkami- osteocytami. W dojrzałych kościach włókna kolagenowe tworzą tzw. blaszki kostne. W tkance kostnej zbitej pojedyncza blaszka kostna jest łukowato zgięta wzdłuż długiej osi, taka jednostka została nazwana osteonem. Kanały Haversa tworzą system Haversa, w którym przebiegają naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy. Tk. kostna zbita tworzy trzony kości długich, w czaszce współtworzy także kości osłaniające mózgowie. Tk. kostna gąbczasta- podstawę konstrukcyjną tworzą blaszki kostne tzw. beleczki kostne. przestrzenie pomiędzy beleczkami wypełnia szpik. Ażurowe ułożenie beleczek pozwala na amortyzowanie przeciążeń, występują w końcowych częściach kości długich. zdolności regeneracyjne kości są duże.

Krew i limfa: Krew składa się z substancji międzykomórkowej (osocza) oraz elementów morfotycznych(krwinek czerwonych, białych, i płytek). W osoczu rozpuszczone są zw. organiczne, z czego większość stanowią białka w tym odpornościowe oraz fibrynogen odpowiedzialny za tworzenie skrzepów. W czerwonym szpiku kostnym powstają elementy morfotyczne. Rola krwi: oddechowa, odżywcza, wydalnicza, immunologiczna. krwinki czerwone(erytrocyty) od 4- 6mln/mm3. Nie mają możliwości wykonywania czynnego ruchu , przenoszą się biernie z prądem krwi, są bezjądrzaste. nie wykazują zdolności do podziałów żyją 100-120 dni. słabnące erytrocyty wyłapywane są przez śledzionę i wątrobę. Krwinki białe- (leukocyty) bezbarwne, występują we krwi i limfie. kształt kulisty lub owalny, wielkość ich jest różna ale zawsze są większe od erytrocytów, ilość 6-9 tys./mm3. Powstają głównie w czerwonym szpiku kostnym lub ukł. limfatycznym. Podzielono je na grupy: granulocyty i agranulocyty. Granulocyty- posiadają swoiste ziarnistości w cytoplazmie oraz płatowate jądro, dzielą się na: neutrofile( funkcja obronna przed infekcjami), eozynofile( niszczenie obcych białek), Bazofile (granulocyty zasadochłonne). Agranulocyty- brak ziarnistości w cytoplazmie, pojedyncze jąderko, lekko zasadochłonna cytoplazma. Wyróżniamy tu limfocyty( do krwi docierają mało aktywne, dopiero kontakt z ciałem obcym pobudza je do działania. Wyróżniamy Limfocyty T i B. Monocyty( dojrzałe nazywamy makrofagami) pożerają we krwi oraz układach ogromne ilości bakterii i skrawków obumarłych tkanek. Płytki krwi( trombocyty) 200/400 tys./mm3, żyją 8-10 dni, zapoczątkowują złożony proces krzepnięcia krwi, podstawową rolą jest udział w hemostazie. LIMFA:(chłonka) pośredniczy w dwustronnej wymianie substancji pomiędzy krwią i innymi tkankami.

Tkanka mięśniowa dzieli się na: poprzecznie prążkowaną szkieletową, poprzecznie prążkowaną serca, gładką. Podstawową jednostką czynnościową każdego mięśnia jest włókno mięśniowe. Wysoka efektywność ruchu w mięśniach jest możliwa dzięki ścisłemu ułożeniu włókien, pomiędzy którymi nie ma istoty międzykomórkowej. Wyróżniamy dwa rodzaje filamentów: cienkie w których skład wchodzi głównie białko o nazwie aktyna, grube w których skład wchodzi białko miozyna. Filamenty zorganizowane są w jednostki wyższego rzędu-miofibryle, w których ukł. filamentów cienkich i grubych jest bardzo regularny, zebrane są w pęczki, których elementy zachodzą częściowo na siebie, w prążki jasne zawierają fibryle aktynowe, a prążki ciemne miozynowe. tk. mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa buduje aktywną część ukł. ruchu. Włókna p.p. szkieletowe kształtem przypominają walce, włókna w mięśniu ułożone są równolegle do siebie co zwiększa siłę skurczu. Ich wnętrze wypełnione jest pęczkami miofibryli, które otoczone są rozbudowanymi błonami siateczki śródplazmatycznej. Pomiędzy pęcherzyki siateczki wnikają kanaliki, łączące się z błoną komórkową włókna. Umożliwia to szybkie rozprzestrzenianie bodźca skurczowego we włóknie. Mięśnie dokonują zmiany energii chemicznej na mechaniczną. Największą ilość energii zużywają mięśnie szkieletowe i dlatego ich włókna zawierają znaczne ilości mitochondriów, ich skurcz zależny jest od naszej woli. Dzięki sercu nasz organizm może transportować substancje do różnych części ciała, skurcze są niezależne od naszej woli. Podstawowe jednostki budulcowe tk. sercowej człowieka są najczęściej jednojądrzaste. Włókna mięśnia serca są widlasto rozgałęzione, mięsień sercowy powinien wykonywać stosunkowo szybkie skurcze. Mięśnie gładkie- nie spełniają funkcji lokomocyjnych, tkanka ta współtworzy ściany narządów wewnętrznych tj. przewodu pokarmowego, naczyń krwionośnych, w skórze. Skupiają się one w pasma lub błony mięśniowe. Ważna jest odporność na znużenie nawet w warunkach niedoboru tlenu. Zbudowana jest z jednojądrzastych wrzecionowatych komórek, ich centralną część zajmuje cylindryczne jądro a cytoplazmę wypełniają miofibryle, ułożenie fi lamentów jest nieregularne.