Chełm 15.01.2014

Państwowa Wyższa Szkoła

Zawodowa w Chełmie

Instytut Neofilologii

Europejski Rynek Pracy

Sprawozdanie z ćwiczeń

rok akademicki 2013/2014

Elżbieta Serafin

Grupa C

Prowadząca: dr R. Kartaszyńska

Uczestniczący: rok III; specjalność: międzynarodowy wymiar obsługi ruchu granicznego

Liczba godzin: 30 godzin; 15 spotkań (sala 109).

Termin zajęć: środa, godz. 11.30-13.00 w dniach: 02.10.; 09.10.; 16.10.; 23.10.; 30.10.;06.11.; 13.11.; 20.11; 27.11.; 04.12.; 11.12.; 18.12.; 08.01.; 15.01.; 22.01.

Asystenci: Oresta Klajnert oraz Mateusz Poliwczak

Sprawozdanie z ćwiczeń: Elżbieta Serafin

Przebieg ćwiczeń:

Zajęcia zostaną przedstawione przez wybrane wcześniej osoby których zadaniem jest wprowadzenie do tematyki ćwiczeń. Pozostali studenci w trakcie zajęć starają się przedstawić rozwiązanie kwestii problemowej. Zadaniem wyznaczonych referentów jest moderowanie i podsumowanie dyskusji.

3. Gotowość do zmian warunkiem mobilności zawodowej, rynek pracy w UE w perspektywie integracji:

• Mobilność zawodowa i współczesne pojęcie.

• Branże przyszłości.

• Gotowość do zmian.

• Charakterystyka europejskiego rynku pracy.

Na rozpoczęcie ostatnich zajęć, które odbyły się 8.01.2014 r., omawialiśmy kwestie dotyczące sytuacji osób niepełnosprawnych na Europejskim Rynku Pracy. Jako pierwszy zabrał głos Adrian Stepaniuk, który prezentował i szczegółowo objaśnił europejska strategie w sprawie niepełnosprawności na lata 2013-2020. Następnie Mateusz Bohunik przedstawił sytuację niepełnosprawnego pracownika na polskim rynku pracy. Kończąc tematykę związaną z sytuacją niepełnosprawnych pracowników na Europejskim Rynku Pracy, Magdalena Urbańska kompleksowo zaprezentowała sytuację dziecka niepełnosprawnego w aspekcie edukacyjnym w Polsce. Następnie rozpoczęliśmy omawianie kolejnego z modułów naszych zajęć, dokładnie modułu trzeciego dotyczącego mobilności na Europejskim Rynku Pracy. Rozpoczęciem omawiania modułu było kilku minutowe wystąpienie Mateusza Poliwczak, który najpierw omówił zagadnienia ogólne dotyczące mobilności zawodowej oraz zmiany jakie miały miejsce na Europejskim Rynku Pracy, od początku funkcjonowania Wspólnoty Europejskiej. Następnie Łukasz Siembiga zaprezentował strukturę zatrudnienia w Unii Europejskiej. Na zakończenie zajęć Krzysztof Wadowski przedstawił na planszach prezentacji multimedialnej współczesny rynek pracy.

Rynek pracy w Unii Europejskiej w perspektywie integracj

• Po przystąpieniu do Wspólnoty trzech nowych państw (Wielka Brytania, Dania, Irlandia) liczba mieszkańców wynosiła 253 mln a stopa bezrobocia wynosiła 3,2%. Najlepsza sytuacja panowała na niemieckim rynku pracy gdzie bezrobocie oscylowało na poziomie 1,1%. Obok Włoch do krajów o słabej kondycji gospodarczej dołączyły również Belgia i Dania(bezrobocie w granicach 4%)

• Na europejskim rynku pracy występowały różnice w warunkach życia i pracy, a także zdywersyfikowana wysokość wynagrodzeń. Różnice te pogłębiły się po dwóch kolejnych rozszerzeniach Wspólnoty w 1981 o Grecję i w 1986 o Portugalię i Hiszpanię.

• Wówczas europejski rynek pracy zamieszkiwało ponad 321 mln obywateli, a przeciętna stopa bezrobocia wynosiła już 11,6% co było najwyższym wskaźnikiem w dotychczasowej historii Wspólnoty Europejskiej.

• Najsłabsza koniunktura na rynku pracy występowała w Hiszpanii (stopa bezrobocia wynosiła 21,5%), Irlandii (18,4%) i we Francji (13,4%)

• W 1995 roku, po następnym rozszerzeniu Wspólnoty, przeciętna stopa bezrobocia wynosiła 9%, a zintegrowana Europa liczyła 372 mln obywateli. Najlepszą sytuacje prezentował portugalski rynek pracy (5,5%) i Austrii(6,6%), najgorsza zaś w Hiszpanii (20,3%) i Finlandii (17,4%)

• Od 2004 roku po przyjęciu dziesięciu nowych państw Unia Europejska liczyła 25 państw członkowskich, a jej teren zamieszkiwało 455 mln obywateli. Przeciętna stopa bezrobocia wynosiła wówczas 9%. Po rozszerzeniu z 2007 roku liczba ludności zwiększyła się do 488 mln

Struktura zatrudnienia w Unii Europejskiej

• Najwyższy wskaźnik zatrudnienia w 2004 roku wystąpił w Danii, na Cyprze, w Portugalii i Szwecji, z kolei najniższy w Polsce, we Włoszech i na Malcie.

• Bardzo interesujące dane dotyczą wskaźnika samo zatrudnienia, który osiąga najniższe wartości w Szwecji, Luksemburgu, Danii i na Malcie, a zdecydowanie najwyższe w Grecji, w Polsce, we Włoszech oraz w Portugalii i na Cyprze. W przypadku Polski wartość tego wskaźnika w powiązaniu z wysoką stopą bezrobocia potwierdza zjawisko przymusowego samo zatrudnienia, czyli podjęcia działalności na własny rachunek.

• Wskaźnik zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy jest zdecydowanie wysoki w krajach piętnastki (najwyższy w Holandii, Wielkiej Brytanii, Szwecji), z kolei najniższy głównie w nowych krajach członkowskich – na Słowacji, Węgrzech, w Czechach.

• W ujęciu struktury zatrudnienia można dostrzec, że kraje piętnastki przodują w świadczeniu usług, sektor ten oferuje tam bowiem najwięcej miejsc pracy. W nowych krajach zatrudnienie w usługach jest równie duże, ale wskaźnik zatrudnienia w rolnictwie jest niemal dwukrotnie wyższy niż średnia dla całej Wspólnoty, a prawie trzykrotnie wyższy niż średnia dla piętnastki.

• Najwięcej miejsc pracy w sektorze usług oferuje Wielka Brytania, Luksemburg i Belgia, a najmniej Słowenia, Litwa, Czechy oraz Estonia.

• Wskaźnik zatrudnienia w przemyśle jest zbliżony we wszystkich krajach Wspólnoty, choć nowe kraje członkowskie, w których dominował przed okresem transformacji przemysł ciężki nadal borykają się z problemami restrukturyzacji gospodarki. Najwyższy wskaźnik zatrudnienia zanotowano w Czechach, Słowenii i Estonii, najniższy zaś w Wielkiej Brytanii oraz Holandii i Belgii.

• Liderem pod względem liczy osób zatrudnionych w rolnictwie jest Polska (19%), nieco niższe wskaźniki zanotowano na Litwie i w Grecji, a najmniej zatrudnionych w rolnictwie jest w Wielkiej Brytanii (0,9%) ale także w Luksemburgu, Belgii, Niemczech i Szwecji.

• Charakterystyka współczesnego rynku pracy

• Rynek pracy

• ogół form i procesów zatrudniania pracowników przez pracodawców, a także ogół instytucji, uwarunkowań oraz czynników negocjacji warunków zatrudnienia, pracy i płac; ekonomiczny, społeczny i polityczny obszar, na którym rozgrywają się wszelkie procesy z zakresu szeroko rozumianego zatrudnienia i bezrobocia.

- To całokształt zagadnień związanych z kształtowaniem podaży i popytu pracy, obejmujących m.in. warunki na jakich dokonuje się transakcja między osobami oferującymi pracę, za określoną płacę, a jej nabywcami

• Rynek pracy jest traktowany jako miejsce konfrontacji podaży i popytu na pracę, czyli ofert pracy i chęci podjęcia pracy. W zależności od potrzeb poznawczych i badawczych można, wg różnych kryteriów, wyróżnić rynki pracy:

• przestrzenne — rynek międzynarodowy, krajowy, regionalny, lokalny

• zawodowe — np. rynek nauczycieli, ekonomistów, sprzedawców;

• wiekowe — rynek ludzi młodych, np. w przedziale 20–30 lat

• wykształcenia i kwalifikacji — np. rynek ludzi z wykształceniem zawodowym, ogólnym, wyższym technicznym

• miejsca zamieszkania — rynek miejski, wiejski;

• statusu— rynek bezrobotnych, absolwentów, młodocianych.

• Z pojęciem „rynek pracy” wiążą się terminy popytu i podaży pracy

• Podaż pracy – to liczba osób, które chcą w danym okresie pracować za określoną stawkę płacy.

• Popyt na pracę to zapotrzebowanie na potencjał ludzi zdolnych do pracy. Jest to zapotrzebowanie na pracę zgłoszone przez przedsiębiorstwa. Przedmiotem transakcji jest praca, za którą płacą określone wynagrodzenie.

• Rynek pracy ciągle się zmienia. Postęp technologiczny, zmiana stylu życia oraz rozwój gospodarki wpływają na rodzaj wykonywanej pracy oraz struktury i formy zatrudnienia. Stare zawody zanikają, powstają nowe, przez co nieunikniona jest adaptacja do nowych warunków. Coraz większego znaczenia nabiera gotowość do uczenia się przez całe życie - zdobywanie ciągle nowej wiedzy i umiejętności

• WSPÓŁCZESNY RYNEK PRACY

„Nadchodzący czas, to czas

umysłowego robotnika, który

oprócz formalnego wykształcenia

posiada umiejętność praktycznego

stosowania wiedzy oraz nawyk

nieustannego uczenia się.”

PETER DRUKER

• CZYNNIKI WARUNKUJĄCE ZMIANY NA RYNKU PRACY XXI WIEKU:

• Globalizacja gospodarki

• Rozwój i rozpowszechnienie technologii

• Wzrost znaczenia sektora usług

• Zmieniający się system wartości

• Wzrost poziomu wykształcenia i stałe podnoszenie kwalifikacji

• Częste zmiany miejsca pracy

• Wzrost samo zatrudnienia

• Cechy współczesnego rynku pracy:

• Otwarty

• Wskazujący na zmniejszające się bezrobocie

• Sprzyjający tworzeniu się rynku fachowców

• Akcentujący zapotrzebowanie na zawody techniczne; konieczność podnoszenia poziomu wiedzy technicznej,

• Wymagający aktywności wszystkich uczestników,

• Wskazujący na znaczenie kompetencji ponad zawodowych

• Promujący elastyczność działania i myślenia

• Zachęcający do rozwijania postawy interkulturowej umożliwiającej poruszanie się w środowisku międzynarodowym,

• Motywujący

• Wymagający mobilności

• Promujący całożyciowe uczenie się

• Zmieniający podejście do kwestii zarobków

• Cechy europejskiego rynku pracy

• Stopa bezrobocia w większości krajów Unii nie przekracza 10%

• Najwyższa stopa bezrobocia występuję w krajach nowo przyjętych.

• W krajach wysoko rozwiniętych i z wysokim PKB preferuję się kształcenie ustawiczne co przekłada się na niską stopę bezrobocia(np. Wielka Brytania)

• Ludność aktywna zawodowo stanowi 64,2 % ogółu ludności Unii Europejskiej (dla porównania w Polsce tylko 51,5%)

• Największy odsetek ludność Unii Europejskiej znajduje zatrudnienie w sektorze usług

• Ludność zatrudniona w rolnictwie stanowi 5,1% ogółu zatrudnionych w Unii Europejskiej

• Kobiety aktywne zawodowo stanowią 56,1% ogółu zatrudnionych

• Bezrobocie wśród kobiet jest wyższe niż wśród mężczyzn i wynosi 10%

• Bezrobocie młodzieży do lat 25 wynosi 18,2%

• 48% bezrobotnych pozostaje bez pracy powyżej 12 miesięcy(długotrwale bezrobotni mieszkają głownie we Włoszech, w Irlandii i Grecji, najmniej takich bezrobotnych jest w Szwecji i Austrii)

• ANALIZA RYNKU PRACY

• Analiza pozwala na określenie zmian rynku pracy w czasie oraz zbadanie zależności zachodzących pomiędzy czynnikami wpływającymi na jego stan. Taka wiedza pomaga poszukiwać zatrudnienia zarówno na jawnym jak i ukrytym rynku (jak wynika z analiz statystycznych, wolne miejsca pracy na ukrytym rynku pracy stanowią ok. 2/3 wszystkich ofert pracy).

• UKRYTY RYNEK PRACY

• ma miejsce, jeżeli pracodawca szuka kandydatów do pracy wewnątrz swojej firmy lub przez kontakty osobiste i informacji tej nie przedstawia na zewnątrz (jako oferta pracy informacja o wolnym miejscu pracy trafia na tzw. ukryty rynek pracy).

ANALIZA RYNKU PRACY

• Chcąc znaleźć pracę, należy dokonać analizy rynku, na którym planuje się pracować, czyli analizy lokalnego rynku pracy. Pomoże to ocenić własne szanse na zatrudnienie poprzez porównanie informacji o potrzebach i wymaganiach pracodawców z tym, co osoba poszukująca zatrudnienia może zaoferować.

• Dokonując analizy rynku pracy należy zbadać następujące obszary:

• popyt na pracę, czyli jak rozwija się lokalna gospodarka,

• podaż pracy, czyli jakie jest wykształcenie i doświadczenie osób na danym terenie,

• rynek, czyli jakie są najważniejsze cechy lokalnego bezrobocia oraz jak kształtują się płace.

• Do analizy niezbędne jest zebranie następujących informacji:

• W jakich zawodach są poszukiwani pracownicy na określonym terenie?

• Jak dużo miejsc pracy w tych zawodach oferują pracodawcy?

• Jakie wymagania stawiają pracodawcy kandydatom do pracy?

• W jaki sposób jest prowadzony nabór pracowników?

• Jaki sektor gospodarki rozwija się, a na jakim jest stagnacja bądź spadek?

• Jaka jest stopa lokalnego bezrobocia?