Temat: Pojęcie oraz warunki ważności i skuteczności czynności prawnych

Czynności prawne to zdarzenia prawne, przez które przejawia się zasada autonomii woli stron i swobody kształtowania własnej sytuacji prawnej. Są działaniem ludzkim wywołującym skutki prawne, które prawo przedmiotowe uważa za zamierzone przez strony składające oświadczenie woli. Aby dokonywać czynności prawnych trzeba mieć zdolność do czynności prawnych, czyli możność do wykonywania czynności prawnych. Inaczej niż w przypadku osób prawnych które zawsze mają pełną zdolność do czynności prawnych, osoby fizyczne mogą mieć pełną lub częściową zdolność do czynności prawnych lub nie posiadać jej w ogóle.

Aby czynność prawna była ważna, oraz aby wywoływała zamierzone skutki prawne, powinna spełniać następujące warunki:

- podmiot musi mieć zdolność do czynności prawnych. (W zależności od rodzaju i treści czynności prawnej konieczna jest zdolność pełna lub ograniczona. Czynność prawna dokonana przez osobę nie posiadającą wymaganej zdolności do czynności prawnych jest nieważna.)

- oświadczenie woli musi być złożone prawidłowo. (Jeśli ustawa wymaga dla pewnego rodzaju czynności prawnych formy szczególnej, albo zastrzega formę pisemną pod rygorem nieważności, zachowanie tej formy jest warunkiem ważności czynności prawnej. Umową wymagającą dla swej ważności formy pisemnej jest umowa kontraktacji.)

- treść czynności musi być zgodna z prawem i obyczajami

Do skutecznego dokonania czynności prawnych niezbędne są:

- znajomość prawa określającego, jakie skutki prawne należy wiązać z dokonaniem czynności określonego rodzaju,

- wola dokonania takiej czynności – jeżeli wola ta nie jest wyłączona odpowiednią normą zakazu lub nakazu,

- faktyczne wykonanie danej czynności będące realizacją odpowiedniej reguły i spełnieniem podmiotu działania.

Skutek czynności prawnej nie musi jednak nastąpić już z chwilą jej dokonania ani też trwać w nieskończoność. Strony mogą wpłynąć na to, aby losy dokonanej przez nich czynności prawnej uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego (dies incertus an incertus quando). Osiągną to poprzez zastrzeżenie warunku w treści czynności prawnej. Z nadejściem terminu możliwe jest zastrzeżenie powstawania skutków prawnych (termin początkowy) lub ustanie tych skutków (termin końcowy).