STOMATOLOGIA DZIECIĘCA

1. Różnice między zębami mlecznymi a stałymi

• zęby mleczne są mniejsze niż zęby stałe

• mają barwę biało- niebieską natomiast zęby stałe barwę biało- żółtą

• pomiędzy koroną a korzeniem zębów mlecznych znajduje się wałek szkliwa otaczający koronę zwany obręczą zęba- cingulum dentis

• korzenie są mniejsze i cieńsze niż korzenie zębów stałych, w trzonowcach korzenie są szeroko rozstawione ponieważ obejmują zawiązki zębów stałych

• zęby mleczne mogą być rozchwiane- ruchomość fizjologiczna wynikająca z resorpcji ich korzeni w okresie poprzedzającym wypadnięcie

• zęby mleczne są ustawione w kości szczęki i żuchwy bardziej pionowo niż zęby stałe

1. Lakowanie

• wskazaniem do lakowania zębów jest brak wykrywalnego wzrokowo ubytku w szkliwie lub widoczna po dokładnym wysuszeniu demineralizacja bruzd lub zagłębień anatomicznych w postaci białych plam lub smug

• ważną czynnością jest odpowiednie oczyszczenie powierzchni zgryzowej zęba a w szczególności bruzd, gdyż zalegający tam osad i płytka bakteryjna zakrywają ujście bruzdy

• wskazania do lakowania:

• całkowicie wyrżnięte zęby trzonowe stałe u dzieci z wysokim ryzykiem próchnicy (próchnica zębów mlecznych, niedostateczna higiena, złe nawyki żywieniowe)

• zęby trzonowe i przedtrzonowe z głębokimi trudnymi do oczyszczenia bruzdami, stwarzającymi ryzyko próchnicy

• zęby przedtrzonowe i trzonowe u dzieci niepełnosprawnych

1. Lakowanie poszerzone

• wskazaniem do poszerzonego lakowania jest stwierdzenie nieprzezierności lub podpowierzchniowego przebarwienia widocznego bez osuszania na całym przebiegu bruzd

• bardzo ważną w metodyce jest wielkość wiertła użytego do otwarcia bruzdy- może być to mała kulka diamentowa lub płomyk diamentowy, ewentualnie specjalne wiertło węglikowe o kształcie płomyka

• badania potwierdzają lepszą retencję laku po uprzednim otwarciu bruzd a nawet zmniejszenie mikroprzecieku na granicy laku i szkliwa dzięki mechanicznemu opracowaniu szkliwa wewnątrz bruzdy

• wskazania:

• niepewny diagnostyczne stan bruzd („haczenie” przebarwienia o nieznanym pochodzeniu, utrata połysku)

• słaba retencja laku w bruzdach zębów bocznych

• ryzyko słabej retencji laku założonego w sposób konwencjonalny, zwłaszcza u dzieci niepełnosprawnych

1. Metoda PRR (preventive resin restoration)

• wskazaniem jest występowanie ogniska próchnicowego o niewielkiej rozległości, obejmującego szkliwo i zębinę w obrębie bruzdy

• zabieg polega na opracowaniu wiertłami tylko obszaru objętego procesem próchnicowym i wypełnieniu tego ubytku kompozytem, na koniec wytrawia się wszystkie pozostałe bruzdy i wraz z wypełnieniem pokrywa lakiem szczelinowym

• metoda ta łączy metodykę lakowania z oszczędnym opracowaniem ogniska próchnicowego

• wskazania

• małe ogniska próchnicowe na powierzchniach zgryzowych

• obecność ogniska próchnicowego w bruździe stwierdzona podczas jej otwierania w metodzie lakowania poszerzonego

• metodyka: polega na usunięciu małym wiertłem wyłącznie tkanek zmienionych próchnicowo, rozległość i głębokość opracowania zależy od rozległości i głębokości ogniska próchnicowego, powstały ubytek wypełnia się materiałem złożonym; następnie zarówno wypełnienie jak i wytrawione wcześniej bruzdy pokrywa się lakiem szczelinowym

1. Leczenie zębów przednich mlecznych

• fluorkowanie, impregnacja

• tradycyjne cementy glass-ionomerowe

• cementy glass- ionomerowe modyfikowane żywicą RH-GIC

• materiały kompozycyjne

• materiały kompozycyjne modyfikowane polikwasami PAM- C (kompomery)

1. Impregnacja

• polega na utwardzeniu rozmiękłych tkanek zęba, powodują na trwałe przebarwienia (ciemne, czarne- powodują je powstałe tlenki srebra) zabieg powtarza się 3 razy w odstępach tygodniowych, później 3- 6 miesięcy po zakończonej kuracji

• przesycenie próchnicowo zmienionych tkanek środkiem chemicznym, posiadającym właściwości:

• bakteriobójcze

• mineralizujące

• wiążące organiczne składniki tkanek zęba i wytwarzanie związków bardziej odpornych na działanie kwasów

• 10 % azotan srebra

• strącalniki- 6 % kwas pirogalusowy, płyn Lugola, eugenol, 4-10 % formalina, 10- 20 % glukoza

• przed zabiegiem impregnacji należy dobrze obejrzeć zęby- istnieje możliwość obecności ropni, jeśli tak jest ząb usuwamy, należy również sprawdzić zgłębnikiem czy nie ma wejścia do komory

• konieczna jest zgoda rodziców na przebarwienie zębów, pisemna zgoda!

• technika przeprowadzenia zabiegu impregnacji:

• dokładne usunięcie rozmiękczonych tkanek zębów

• zniesienie nawisów szkliwa

• izolacja wałkami ligniny od dostępu śliny

• nałożenie wazeliny na brzeg dziąsła

• aplikacja AgNO₃ – przesycanie preparatem tkanek zmienionych

• strącanie srebra

1. Opracowanie ubytków:

1. Konwencjonalne

2. Atraumatyczne

• ART- polega na usunięciu zmienionej próchnicowo zębiny narzędziami ręcznymi, a następnie wypełnieniu ubytku cementem szklano- jonomerowym, używa się do tego specjalnych wydrążaczy- ekskawatorów

• chemomechaniczne usuwanie próchnicy- technika CMCR- polega na zastosowaniu żelu na zębinę próchnicową i usuwaniu próchnicy narzędziami ręcznymi, podstawowym składnikiem żelu jest podchloryn sodu, który rozpuszcza związki organiczne, do podchlorynu dodane są aminokwasy, które zmniejszają szkodliwe działanie na miazgę, wchodzą one w reakcję z podchlorynem dając chloraminy, które doprowadzają do chlorowania denaturowanego kolagenu zębiny próchnicowej zewnętrznej np. Carisolv- zawiera trzy aminokwasy (kwas glutaminowy, lizyna, leucyna), które mają różne właściwości elektrostatyczne

1. Leczenie

1. Profesjonalne zabiegi fluorkowania- mechanizm przeciwpróchnicowego działania fluoru- wchodzi w reakcje z hydroksyapatytami, wchodzi w miejsce grup –OH tworząc fluoroapatyty

2. Fluorkowanie kontaktowe- fluor protector- ma zapach rozpuszczalnika, zabieg płatny w zębach mlecznych