­­26.05.2008

Wykład 14

Efekt oczyszczenia ulega w nich podwyższeniu dzięki zastosowaniu specjalnych układów kolescencyjnych z propylenu i stali nierdzewnej. Na ich powierzchni zatrzymują się małe kropelki oleju zawieszone w wodzie, które łączą się w większe krople wypierane do góry. Wkład kolescencyjny jest lekki i łatwy do wyjęcia i oczyszczenia konstrukcja separatorów kolescencyjnych gwarantuje, że zawartość resztek oleju ściekach opuszczających urządzenie nie przekracza 5mg/l.Oczyszczone ścieki kierowane są do studzienki, w której pobierane są próbki, gdzie można skontrolować ich skład chemiczny. Separatory posiadają odpowiednie urządzenia uniemożliwiające ich przepełnienie. Głównym elementem zabezpieczającym jest wykonany ze stali nierdzewnej pływak powodujący samoczynne zamknięcie wylotu separatora. W przypadku gdy grubość warstwy zanieczyszczeń ropopochodnych osiągnie poziom krytyczny. Separatory mogą być wyposażone w instalacje alarmową.

14. Zbiorniki retencyjne

W przypadku uzasadnionego zmniejszenia się wymiarów kanałów projektowych można stosować w obrębie sieci zbiorniki retencyjne i wyrównawcze.

15. Przepompownie

Należy projektować je w osobnych budowlach usytuowanych co najmniej 50 m od budynków mieszkalnych, o ile inaczej nie postanowią władze sanitarne i ochrony środowiska (przypadek, gdy w przepompowni stosowane są kraty – występuje gospodarka z kratkami). W przypadku, gdy nie mamy do czynienia z gospodarką z kratkami odległość 50m nie jest wymagana. Do przepompowni należy przewidzieć możliwość dojazdu, doprowadzenia prądu elektrycznego i wody. |Przepompownie położone na terenach zalewowych powinny być zabezpieczone przed wysokimi stanami wody powtarzającymi się raz na 40 lat z zachowaniem dodatkowej rezerwy o wielkości co najmniej 0,5m. Pompownia powinna posiadać przelew z odpływem awaryjnym a jego miejsce wylotu do odbiornika należy uzgodnić z władzami ochrony środowiska. Przepompownie automatyczne o wydajności od 500m^3/dobę można projektować jako podziemne.

Uzbrojenie i materiały stosowane do budowania kanalizacji

Zakres i sposób konstrukcyjnego opracowania sieci zależy od stadium projektowanej dokumentacji. W projektach rozmieszczenie i rodzaj uzbrojenia i obiekty specjalne zaznacza się za pomocą umownych znaków. Umowne oznaczenia zależą od skali sieci. Obowiązuje norma PN/B-017?? Wodociągi i kanalizacja. Urządzenia i sieć zewnętrzna, oznaczenia graficzne na planach i mapach.

Projektowanie obudowy kanału

Wybór obudowy, jeśli chodzi o materiał i gabaryty zależy od wymiarów przekrojów w świetle i warunków hydrogeologicznych – od głębokości ułożenia kanału i ciśnieniu wewnętrznym, pod jakim kanał może pracować. Obudowa kanału zależy od przewidywanego sposobu wykonania robót, czy kanał będzie budowany w wykopie otwartym czy sposobem tunelowym. Do budowy kanału można użyć w określonych warunkach prefabrykatów o pełnym przekroju rury betonowe, żelbetowe, można też do sformowania pełnego przekroju zastosować 2 lub więcej elementów prefabrykowanych. W innych warunkach przekrój kanału(wykonany z cegły kanalizacyjnej, betonu, żelbetonu, a nawet części przekroju z różnych materiałów) musi być formowane na miejscu w gotowym wykopie. W zależności od wymiaru przekroju i warunków budowlanych może wystąpić potrzeba obliczeń statycznych i wytrzymałościowych oraz sporządzenie projektów konstrukcyjnych

Materiały używane do budowy kanału powinny odznaczać się:

- odpowiednią wytrzymałością na ściskanie pod wpływem obciążeń zewnętrznych

- dużą gładkością, co daje mały współczynnik tarcia przy przepływie cieczy

- małą nasiąkliwością i nieprzepuszczalnością ścianek kanałów

- dużą odpornością na korozyjne działanie wody gruntowej i ścieków

Wymienionym warunkom w dużym stopniu odpowiadają wyroby kamionkowe, betonowe, cegła kanalizacyjna, a nawet żelbet i żeliwo w szczególnych przypadkach

Rury kamionkowe

Masę kamionkową otrzymujemy poprzez wymieszanie z wodą kilku gatunków zmielonej gliny, a wypalona powłoka daje dużą odporność na wpływy chemiczne i mechaniczne. Rury i kształtki kamionkowe stosowane do kanalizacji wymagają sieci szczelnej oraz tam gdzie jest potrzebna odporność na działanie kwasów i ługów. Do sieci miejskiej powinno się stosować rury obustronnie szkliwione, a do innych urządzeń stosuje się też jednostronnie szkliwione i nieszkliwione. Rury i kształtki kamionkowe nie nadają się tam gdzie są nagłe zmiany temperatury i przy temp > 60 C. Z innych wyrobów kamionkowych stosowanych przy budowie kanałów mają zastosowanie wpusty boczne i górne, spody kanałowe i łuski wykładzinowe. Połączenia rur kamionkowych kielichowych uszczelnia się sznurem konopnym, smołowanym i kitem bitumicznym (rys. 13, 14), lub mieszanina smoły pogazowej i pakuł. Do połączeń nie jest stosowana zaprawa cementowa (daje zbyt sztywne polaczenia) Rury kamionkowe nadają się pod każdym względem do kanałów ściekowych. Wadą jest mała długość - dużo złączy na przewodzie oraz mała odporność na uderzenia i wstrząsy. Rury kamionkowe ze względu na uszczelnienie odnogi i trójniki wymagają szerokich wykopów, co podnosi koszty i eliminuje stosowanie rur o średnicach powyżej 500mm

02.06.2008

Wykład 15

Przepisy BHP robót ziemnych

Roboty ziemne powinny być prowadzone na podstawie projektu określającego położenie instalacji i urządzeń podziemnych mogących znaleźć się w zasięgu prowadzonych robót. Wykonywanie robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie sieci takich jak energetyczne, gazowe, telekomunikacyjne, ciepłownicze, wodno-kanalizacyjne powinno być poprzedzone określeniem przez kierownika budowy bezpiecznych odległości, w jakich mogą być one wykonane oraz sposób wykonania tych robót. W porozumieniu z właściwą jednostką, w której zarządzie lub użytkowaniu są te instytucje. Miejsce tych robót należy oznakować i ogrodzić. W czasie wykonywania robót ziemnych należy ogrodzić wykop. Prowadzenie robót ziemnych w pobliżu instalacji podziemnych a także głębienie wykopów powinno odbywać się ręcznie. W czasie wykonywania wykopów w miejscach dostępnych dla osób niezatrudnionych….

Należy wokół wykopu pozostawić na czas nocy i zmierzchu balustrady zabezpieczające zaopatrzone w światło ostrzegawcze czerwone. Poręcze balustrad powinny znajdować się na wysokości 1,1 m i w odległości od krawędzi wykopu nie mniejszej jak 1m. Niezależnie od ustawienia balustrad w przypadku uzasadnionych względów bezpieczeństwa wykop należy szczelnie przykryć w sposób uniemożliwiający wpadnięcie do niego. Teren można też oznaczyć za pomocą balustrad z lin lub taśm z tworzyw sztucznych wzdłuż wykopu. Jeżeli teren nie może być ogrodzony wykonawca robót powinien zapewnić stały dozór wykopu. Wykopy o ścianach prostych nieumocnionych bez rozporu lub podparcia mogą być wykonywane do głębokości 1m. W gruntach zwartych w przypadku, gdy teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu. Wykopy bez umocowań o głębokości większej od 1 m, lecz nie większej jak 2m można wykonywać, jeśli pozwalają na to wyniki badań gruntu i dokumentacja geologiczno-inżynierska. Zabezpieczenia ażurowe ścian można stosować tylko w gruntach zwartych a stosowanie zabezpieczenia ażurowego w okresie zimowym jest zabronione. Niedopuszczalne jest stosowanie elementów obudowy wykopu niezgodnie z przeznaczeniem. W czasie wykonywania wykopów ze skarpami o bezpiecznym nachyleniu należy:

1. W pasie terenu przylegającego do górnej krawędzi skarpy na szerokości równej 3 głębokości wykopu wykonać spadki umożliwiające łatwy odpływ wód opadowych w kierunku od wykopu

2. Likwidować naruszenie struktury gruntu skarp usuwając naruszony grunt z zachowaniem bezpiecznego nachylenia skarp w każdym punkcie

3. Sprawdzać stan skarpy po deszczu, mrozie lub po dłuższej przerwie w pracy

Bezpieczne nachylenie ścian wykopu powinno się określać w dokumentacji projektowej wówczas, gdy:

1. Roboty ziemne są wykonywane w gruncie nawodnionym

2. Teren przy skarpie wykonywany ma być obciążony w pasie równym głębokości wykopu

3. Grunt stanowią iły skłonne do pęcznienia

4. Wykopu dokonuje się na terenach osuwiskowych

5. Głębokość wykopu wynosi >4m

W czasie wykonywania robót koparką wykop wąsko przestrzenny należy wykonywać obudowany lub zastosować obudowę prefabrykowaną z użyciem wcześniej przewidzianych urządzeń mechanicznych. Jeżeli wykop osiągnie głębokość większą o 1m od poziomu terenu należy wykonać zejście (wyjście) na wykop. Odległość między nimi nie powinna przekraczać 20m. Wchodzenie do wykopu i wychodzenie po rozporach oraz przemieszczanie osób urządzeniami służącymi do wydobywania urobku jest zabronione. Każdorazowe rozpoczęcie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu obudowy lub skarp. Jeżeli roboty odbywają się w wykopie wąsko przestrzennym jednocześnie z transportem urobku, wykop przykrywa się suchym i wytrzymałym zabezpieczeniem. Pojemniki do transportu urobku powinny być załadowane poniżej górnej ich krawędzi. Składowanie urobku materiałów itp. jest zabronione:

1. W odległości mniejszej niż 1,6m od górnej krawędzi wykopu, jeżeli ściany są obudowane oraz jeśli obciążenie urobku jest przewidziane w doborze obudowy

2. W Stefie klina naturalnego odłamu gruntu, gdy ściany wykopu nie są obudowane

Ruch środków transportu obok wykopów powinien odbywać się poza granicami klinu naturalnego odłamu gruntu.

1. W czasie zasypywania obudowanego wykopu zabezpieczenia należy rozmontować od dna wykopu i stopniowo usuwać je

2. Zabezpieczenia można usuwać jednoetapowo z wykopu

1. W gruntach spoistych na głębokości nie większej jak 0,5m

2. W pozostałych gruntach na głębokości mniejszej od 0,3m

W czasie wykonywania robót ziemnych nie powinno dopuszczać do tworzenia nawisów z gruntu. Koparka w czasie pracy powinna być ustawiona w odległości od wykopu co najmniej 0,6 m poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu. Przy wykonywaniu robót ziemnych sprzętem zmechanizowanym należy wyznaczyć strefę niebezpieczną i ją oznakować. Przebywanie osób© pomiędzy ścianą wykopu a koparką nawet w czasie postoju jest zabronione. Podgrzewanie, rozmrażanie lub zamrażanie gruntu powinno być prowadzone zgodnie z dokumentacją i instrukcją bezpieczeństwa opracowaną przez wykonawcę.­­­­­­­