Chełmno 15.12.2011

Jarosław Wiśniewski

Temat : Metody docieplenia ścian.

Metody izolowania ścian

Jest ich kilka rodzajów. Ale zdecydowanie najlepsze są te rozwiązania, w których termoizolacja układana jest na zewnętrznej stronie ściany. Wtedy bowiem eliminowane są wszelkie mostki termiczne wynikające z rozwiązań konstrukcyjnych lub niewłaściwego wykonawstwa. Pewnym mankamentem jest to, że trzeba wymieniać parapety oraz niektóre obróbki blacharskie, a także odsuwać od ściany rury spustowe. Ale to nie ma wpływu na efektywność i popularność tych sposobów ocieplania ścian. Są to metody lekka-sucha i lekka-mokra. 

W domach ze ścianami, w których znajduje się ciągła i szeroka (6-8 cm) pustka powietrzna wielu właścicieli decyduje się na wypełnienie szczeliny luźnym materiałem izolacyjnym. Zaletą jest to, że nie zmienia się grubość ściany, nie trzeba więc wymieniać parapetów. Metoda jest szybka i dość czysta – nie powoduje zrujnowania zadbanego otoczenia domu. Jej wady to niedostateczne zwiększenie izolacyjności ścian oraz konieczność zastosowania innych metod ocieplania aż do wyeliminowania mostków termicznych (wieńców, nadproży).

Najmniej korzystny jest sposób ocieplanie ścian od środka domu. Jednak metoda ta jest stosowana zwłaszcza przy izolowania budynków murowanych lub drewnianych o atrakcyjnej i wartej zachowania elewacji (często zabytkowej). Wtedy, oczywiście, podstawowym kłopotem są mostki termiczne w miejscach połączenia ze ścianami wewnętrznymi oraz stropami. Ich wyeliminowanie lub zredukowanie zwykle jest przedsięwzięciem trudnym technicznie i dość kosztownym. Ale czego się nie robi dla ratowania tradycji i piękna.

Metoda lekka-sucha

To sposób ocieplania ścian znany od dawna i bardzo chętnie stosowany przy remontowaniu domów. Polega na zamontowaniu do ścian dwóch wzajemnie prostopadłych rusztów z listew drewnianych (rzadko metalowych) i ułożeniu pomiędzy nimi odpowiednio grubych warstw wełny mineralnej. 

Metoda lekka-sucha - przykład ocieplenia z dwóch warstw wełny mineralnej

Po zabezpieczeniu wełny wysokoparoprzepuszczalną izolacją wiatrochronną i przybiciu listew dystansowych, w celu uzyskania szczeliny wentylacyjnej, montowana jest okładzina zewnętrzna stanowiąca nową elewację budynku. Mogą to być deski lub siding winylowy. Znacznie rzadziej wykorzystuje się inne materiały fasadowe, takie jak kształtki ceramiczne lub kamienne, płyty laminatowe, panele aluminiowe itp.

 Metoda lekka- sucha zalicza się do najłatwiejszych technologii ocieplania ścian i dlatego powinna być preferowana przez osoby, które chcą samodzielnie wykonać wszystkie prace. Poradzi z nią sobie każdy majsterkowicz. Może robota będzie trwała nieco dłużej, ale zapewne będzie znacznie dokładniej wykonana niż w przypadku zatrudnienia ekipy budowlanej. Poza tym, wydatki ograniczone zostaną tylko do zakupu niezbędnych materiałów. Własnej pracy nikt przecież nie liczy. A wtedy oszczędności mogą być całkiem spore, czasami porównywalne z zakupem nowych okien, czy wymianą pieca c.o. Do zalet trzeba też zaliczyć możliwość przerwania prac w dowolnym momencie oraz brak przeciwwskazań do wykonywana ich nawet w okresie zimowym.

Metoda lekka-sucha jest wręcz zalecana do ocieplania domów drewnianych, ponieważ jest niewrażliwa na niewielkie ruchy budynku spowodowane sezonowym kurczeniem się drewna (w zależności od warunków cieplno-wilgotnościowych) i dynamiczne oddziaływanie wiatru. Jednak wtedy trzeba dodatkowo zastosować paroizolację. Można ją ułożyć od wewnątrz, np. pod płytami gipsowo-kartonowymi lub na zewnątrz, pod wełną mineralną.

Metoda lekka-mokra

Ten sposób ocieplania ścian jest powszechnie znany i stosowany od wielu lat, zwłaszcza przy wznoszeniu nowych domów ze ścianami dwuwarstwowymi. Z powodzeniem można go stosować, także przy termorenowacji budynków już istniejących. Teoretycznie metoda ta jest bardzo łatwa, polega bowiem na przymocowaniu płyt izolacyjnych do ścian budynku, wzmocnieniu ich powierzchni siatką z włókna szklanego i nałożeniu tynku cienkowarstwowego.

Jednak w praktyce okazuje się, że wymaga ona od wykonawców sporej wiedzy i wprawy. Na przykład płyty termoizolacyjne czasami można tylko przykleić do ściany, ale niekiedy trzeba je zamocować mechanicznie (szczególnie na narożach budynku i wokół otworów). Siatka wzmacniająca musi być wtopiona w zaprawę klejową, a to oznacza, że nie wolno jej układać na sucho, czyli przed nałożeniem warstwy zaprawy na termoizolację. Prace powinny być wykonywane przy odpowiedniej pogodzie: w temperaturze 5-25°C, w dni bez opadów, silnego wiatru itp. 

Ściana murowana metodą lekką-mokrą

O ile jeszcze prace wstępne można powierzyć osobie niewykwalifikowanej, to równe i estetyczne nałożenie tynku na pewno wymaga zatrudnienia zgranej i doświadczonej ekipy. Nie jest to też metoda tak „czysta” jak lekka-sucha i dlatego należy się liczyć z pewnym nieporządkiem wokół budynku (uszkodzeniem krzewów, drzewek, czy rabat). 

Nie ma to znaczenia przy budowie nowych domów, ale może być ważnym argumentem na zadbanych i uporządkowanych działkach. Podstawowe zalety tej metody to wyeliminowanie wszelkich mostków termicznych np. w rejonie nadproży, wieńców, czy podokiennych fragmentów ścian oraz stosunkowo niewielka grubość łączna warstwy izolacyjnej i elewacyjnej. 

W metodzie lekkiej-mokrej używa się właściwie dwóch materiałów termoizolacyjnych: styropianu i wełny mineralnej. Jednak przy remontowaniu starych domów zazwyczaj stosuje się tylko styropian. Zwłaszcza wtedy, gdy ściany wykonane są z cegły pełnej lub pustaków betonowych. Po prostu paroprzepuszczalność tych materiałów nie jest tak dobra jak np. lekkich odmian betonu komórkowego, czy ceramiki poryzowanej. Dlatego też nie jest konieczne stosowanie droższego wariantu z wełną mineralną.

Metoda wypełniania szczeliny powietrznej

Metoda ta powoduje poprawę izolacyjności termicznej ścian, ale nie w stopniu wymaganym przez obowiązujące przepisy. Przy jej stosowaniu konieczna jest gruntowna wiedza o tym, jak ściana została wykonana, ponieważ często zdarzają się odstępstwa od projektu. Jest to niezbędne w celu zniwelowania mostków termicznych. W zasadzie ten sposób termoizolacji ścian sprowadza się do wynajęcia ekipy z odpowiednim sprzętem, która przez otwory wywiercone w ścianie wypełni pustkę powietrzną materiałem izolacyjnym.

Może to być pianka poliuretanowa, ale częściej stosowane są włókna celulozy, granulaty wełny mineralnej lub styropianu, a także perlit. Później pozostaje jeszcze naklejenie w miejscu mostków termicznych pasów styropianu (grubości min. 5 cm, jak w metodzie lekkiej-mokrej), a jeszcze lepiej pianki poliuretanowej np. w formie gzymsu, boni, czy opaski okiennej. Na koniec zwykle całą elewację się odświeża, czyli czyści i maluje lub tynkuje (tzw. przecierka grubości około 3 mm).

Przykłady ocieplenia ścian warstwowych bez okien i w rejonie wnęki podokiennej metodą wypełnienia szczeliny powietrznej. Pokazano również miejsca, w których mogą występować mostki termiczne oraz sposoby ich ocieplenia.

Metoda ocieplania ścian od wewnątrz

Układanie izolacji termicznej od środka domu to ostateczność. I najczęściej polega to na wybudowaniu wewnątrz budynku dodatkowych ścian szkieletowych, prawie takich jak w kanadyjczyku lub, jak w metodzie lekkiej-suchej. Ramy wykonuje się z listew drewnianych. Systemowych profili blaszanych (od ścianek działowych) nie powinno się stosować, ponieważ tworzyłyby mostki termiczne.

Przestrzenie pomiędzy słupkami (listwami rusztu) wypełnia się materiałem termoizolacyjnym – najczęściej wełną mineralną lub włóknami celulozy. Od strony ściany mocuje się izolację wiatrochronną, a od środka pomieszczeń paroizolację, listwy dystansowe i okładzinę wewnętrzną z płyt gipsowo-kartonowych, paneli ściennych, desek boazeryjnych itp.

W budynkach ze ścianami o dobrej paroprzepuszczalności, czyli wykonanych z drewna, gliny czy muru pruskiego, tę dodatkową ściankę wewnętrzną należy ustawić w odległości 2-3 cm od właściwej przegrody. Utworzona w ten sposób szczelina powietrzna powinna być wentylowana. Jej zadaniem jest niedopuszczenie do zawilgocenia termoizolacji oraz zapewnienie naturalnych, w miarę stałych, warunków cieplno-wilgotnościowych ścianie zewnętrznej.

W budynkach ze ścianami o niskiej paroprzepuszczalności, np. murowanych z kamieni albo obłożonych cegłą klinkierową, można nie stosować szczeliny wentylacyjnej. Wtedy wystarczy dostawić zwykłą ściankę gipsowo-kartonową (może być na profilach blaszanych). Trzeba jednak pamiętać o zabezpieczeniu termoizolacji przed parą wodną znajdującą się w pomieszczeniach. Konieczne jest zatem ułożenie szczelnej paroizolacji oraz zadbanie o właściwą wentylację pomieszczeń