19.12

Bank jako pośrednik na rynku finansowym – podpunkty

Środki pieniężne

1. Pieniądz przedmiotowy

nadwyżkę mógł wymieniać z innymi producentami, początkowo wymiana miała charakter bezpośredni, dla ułatwienia posługiwanie się trzecim elementem, który może być ekwiwalentem, jako środek wymiany traktowany, pewien przedmiot, sól, bydło, bursztyn, skóry zwierząt czy wyroby z żelaza

towar ekwiwalent towar

potem wymyślona kawałki kruszców wykorzystywać, względnie trwałe, których nie ma za dużo, można je łatwo dzielić, łączy. Problem w jaki sposób wycenić kawałek kruszcu, okres sprzed 2 000 lat więc no.. starożytni grecy, odciskanie na kawałkach metalu stempla (numizmat) potwierdzenie urzędowe. I pojawił się :

1. Pieniądz gotówkowy

Monety, banknoty

Problemem było to że w miarę rozwoju, zwiększania liczby ludności XVI-XVII wiek zaczęło brakować monet, brakowało złota i srebra i w Anglii, w Londynie wpadli na pomysł aby bank wypisywał noty ze ten dokument wymieni w każdym czasie na kruszce i tak powstał banknot, potem zauważono że może on samoistnie funkcjonować i ostatnie Stany Zjednoczone odstąpiły od tego w 1975? Roku

W miarę rozwoju kupcy mieli problem z wożeniem się z tym kruszcem.. i dlatego zaczęto wystawiać specjalne dokumenty czeki i weksle

1. Pieniądz handlowy

Czeki, weksle

Jeśli on był wystawiony na konkretne osoby to nikt inny nie mógł z niego skorzystać – większe bezpieczeństwo. Był jedynie surogatem pieniądza gotówkowego. Zastępuje pieniądz gotówkowy na pewien czas. Czek ma krótkie okresy wymiany, weksle długo. Były to dokumenty papierowe które można podrobić, sfałszować, związku z tym z pewnym ryzykiem i nie wszyscy go chcą. W XIX wieku zaczęły się rozwijać szybko systemy bankowe, zaczęły one otwierać rachunki dla wszystkich zainteresowanych podmiotów i pojawił się

1. Pieniądz bankowy

Zapisy na rachunkach bankowych

Zaczęły zapisywać w księgach i pozwalało to na regulowanie zobowiązań

1. Pieniądz elektroniczny

Przechowywany na elektronicznych nośnikach informacji

Największe rezerwy złota na świecie (w tonach) – wykres

PL – 103

USA – 8133

Strefa euro - 10792 ton

Geneza i rozwój przedsiębiorstwa bankowego

Bank wiąże swoją działalność ze środkami pieniężnymi, przejście od pieniądza przedmiotowego do gotówkowego, ogromny postęp itd.. w Efezie stwierdzono ze były to różne monety. Problem z wymianą jednych monet na inne. Ktoś musi to zrobić , a ta osoba musiała dysponować różnymi rodzajami monet. Tej czynności podejmowali się kupcy

Schemat 1

Depozyt naturalny – zwrócenie dokładnie tych samych przedmiotów (regularny)

I potem zwrot równowartości. A potem pogodzili się z tym ale chcieli mieć udział w zysku bankiera

Depozyt nieregularny – z odpowiednim wynagrodzeniem zwrotem pieniądza

Przenoszenie pieniądza na inny rachunek, miedzy bankami, oddziałami itd.. Dalej transport. Fizyczny również ale znikome znaczenie, przede wszystkim zapisy na nośnikach informacji.

Procesy transformacyjne

• Proces pierwszy: zamiana stosunkowo niewielkich kwot depozytów w stosunkowo duże kwoty kredytów

• Proces drugi: zamiana stosunkowo krótkich terminów depozytów na stosunkowo długie terminy kredytów

• Proces trzeci: zamiana stosunkowo dużego ryzyka kredytowego w stosunkowo niewielkie ryzyko depozytowe

Ocenia zdolność kredytową przed udzieleniem kredytu. Tworzy rezerwy mając świadomość, że może nie odzyskać kasy, ponieść stratę.

Liczba i aktywa instytucji finansowych – tabelka

Instytucja	Liczba		Aktywa w mld zł
	1999	2009
Banki komercyjne	77	67
Banki komercyjne	781

Problem agencji

Problem przedstawicielstwa (agency problem) jest to sytuacja wynikająca z wynajmowania osób.

Agent (osoba wynajęta) niekoniecznie podejmuje dokładnie takie same decyzje, jakie podejmowałby na jego miejscu pryncypał (inaczej: mocodawca, osoba wynajmująca agenta), gdyby posiadał takie same informacje jak agent.

Problem agencji w działalności bankowej

Relacja: bank (mocodawca) – dłużnik (agent)

Bank jako kredytodawca staje wobec problemu selekcji negatywnej wynikającej z braku dostatecznej wiedzy na temat klienta

Relacja: deponent (mocodawca) – bank (agent)

Klient jako deponent staje wobec problemu ryzyka nadużycia wynikającego z dokonywania ryzykownych inwestycji przez bank

Bankowość relacyjna

Oparta na stałych, również kapitałowych, powiązaniach między bankami i przedsiębiorstwami:

• Relacja pomiędzy bankiem i klientem oparte na długookresowych umowach

• Stały proces świadczenia usług przez bank

• Systematyczny przepływ informacji pomiędzy bankiem a klientem

Bankowość transakcyjna anglosaski

Oparta na kontraktach rynkowych między niepowiązanymi stronami:

• Dla realizacji transakcji klient dokonuje wyboru pomiędzy ofertami wielu banków

• Warunki transakcji są negocjowane w ramach danego kontraktu

• Przepływ informacji między stronami jest znacznie ograniczony