Diagnoza przemocy w rodzinie

Przemoc w rodzinie

J. Brągiel (1996) Przemoc wobec dziecka rozumieć należy jako nieprzypadkowe działania wykraczające poza społeczne zasady wzajemnych relacji, a godzących w zdrowie, rozwój i wolność dziecka.

Możemy mówić o dwóch rodzajach specyficznych objawów świadczących o stosowanej przemocy:

Fizyczne

Behawioralne

Objawy fizyczne

• Powtarzające się, niewyjaśnione obrażenia

• Nietypowa co do obrażeń lokalizacja (czaszka, oczy, usta, uszy,

• Siniaki (kształt)

• Długie głębokie zadrapania i cięcia

• Podbite oczy

• Ślady duszenia czy krępowania

• Poważne urazy głowy, zwłaszcza u małych dzieci

• Ślady oparzeń

• Ślady ugryzień

• Łysienie dziecka

• Liczne złamania

• Bardzo niska higiena osobista dziecka

• Niska waga i wzrost

• Dziecko jest zawsze głodne

• Zmęczenie, apatia

Objawy behawioralne

• Zwracanie na siebie uwagi

• „Lepienie się” do dorosłych

• „Zimne wyczekiwanie” modyfikowanie zachowań

• „ Niemądry uśmiech”

• Brak radości

• Ciągłe narzekanie

• Postawa pasywna

• Zachowania agresywne

• Pospieszne przepraszanie

• Lęk przed rozebraniem się

• Lek przed powrotem do domu

• Moczenie się

• Unikanie dotyku

Czynniki ryzyka występowania przemocy w rodzinie

1. Czynniki związane z osobą rodzica:

• Cechy osobowości (niski poziom tolerancji na frustrację, niskie poczucie własnej wartości)

• Wysoki poziom agresji i niska kontrola impulsów

• Niedojrzałość emocjonalna, nieradzenie sobie z problemami

• Niski poziom kompetencji wychowawczych

• Choroby psychiczne

• Brak akceptacji dziecka w rodzinie

• Cechy osobowości autorytarnej

2. Czynniki tkwiące w rodzinie:

• Zakłócona struktura rodziny

• Słaba sytuacja materialna

• Zaburzone relacje

• Osłabione więzi emocjonalne

• Brak wsparcia między współmałżonkami

• Nieprawidłowe postawy wychowawcze

• Styl wychowania

• Zaburzenia w komunikacji interpersonalnej

• Problemy uzależnieniowe

• Czynniki wyzwalające np. nieprzyjemne zdarzenia

3. Czynniki tkwiące w dziecku:

• Niesprawność dziecka i brak jego akceptacji ze strony rodziców

• Sprawianie kłopotów wychowawczych

• Słabe oceny w nauce i niespełnienie oczekiwań rodziców

• Choroby dziecka

• Cechy dziecka (np. upór)

Działania diagnostyczne

1. Działania wstępne (rozpoznanie)

2. Podejrzenie występowania przemocy

3. Ocena sytuacji i powiadomienie wymiaru sprawiedliwości

4. Przeprowadzenie rozmów z rodzicami i innymi osobami

5. Analiza dostępnej dokumentacji

6. Specjalistyczne badania dziecka

7. Wywiad z rodzicami

Jak rozmawiać z dzieckiem- ofiarą przemocy?

• Warunki przeprowadzenia rozmowy (czas, miejsce, atmosfera, wiek dziecka)

• Zaufanie

• Spokój

• Zaczynamy od pytań ogólnych

• Uwzględniamy rytm dziecka, nie naciskamy

• Wspólne nazewnictwo dotyczące części ciała

• Nie obiecuj, że nikt się nie dowie

• Upewnij dziecko, że dobrze robi mówiąc o przemocy

• Nie osądzaj, nie demonizuj

• Nie udawaj ,że wszystko jest w porządku

• Nie kreuj atmosfery wyjątkowości wydarzenia

• Nie krytykuj i nie osądzaj agresora

• Nie dla obecności rodziców