Pojęcie świta przedstawionego, główne elementy świata przedstawionego

IV. Kompozycja

1.Pojęcie świta przedstawionego, główne elementy świata przedstawionego (postać literacka, zdarzenie, fabuła, akcja, czas, przestrzeń).

Elementy świata przedstawionego traktujemy jako specyficzną formę znakową. Elementy tego świata tworzą całość, na podstawie której możemy określić znaczenie utworu, a następnie jego ideę.

Części składowe świata przedstawionego: postaci, motyw, zdarzenia.

POSTAĆ LITERACKA stanowi centralny element świata przedstawionego, jest przedmiotem uwagi podmiotu literackiego.

W utworze może być ich kilka i żadna z nich nie zajmuję pozycji dominującej mówimy wtedy o bohaterze zbiorowym.

Najbardziej charakterystyczną cechą postaci literackiej jest to, że nigdy nie jest dana od razu w całości, lecz powstaje w miarę rozwijania się opowieści o niej. Natura postaci literackiej jest zatem fragmentaryczna.

Na postać literacką składają się motywy (najmniejsze cząstki kompozycyjne świata przedstawionego) i sekwencje motywów – wątki.

MOTYW podstawowa cząstka morfologiczna budowy utworu, nie posiada stałych cech strukturalnych. Tworzy całości wyższego rzędu, takie jak wątek, postać literacka, fabuła i temat.

ZDARZENIE. WĄTEK

Wątek – ciąg zdarzeń, których podmiotem jest ta sama postać. Jako element składowy świata przedstawionego stanowi jednostkę konstrukcyjną fabuły. Tworzony przez zdarzenia, w których uczestniczy postać główna, nazywamy wątkiem głównym i wobec niego inne, które tworzone są przez zdarzenia dotyczące postaci ubocznych, nazywane wątkami ubocznymi. Ze względu na liczbę wątków realizowanych w utworze rozróżniamy:

Powtarzające się wątki – wątki obiegowe (np. wędrowca, żeglarza).

FABUŁA sekwencja zdarzeń przedstawionych w utworze. Rodzaje relacji między zdarzeniami:

Zdarzenia fabularne mają z reguły charakter celowościowo – teleologiczny. Zadanie zdarzeń epizodycznych polega na przedstawieniu tła działań, stworzeniu kolorytu lokalnego.

Przedakcja – relacje o zdarzeniach poprzedzających czas opowiadanych zdarzeń.

Poakcja –zdarzenia relacjonowane w narracji, a rozgrywające się poza ramą czasową opowiadanych zdarzeń.

AKCJA –typ fabuły, który powstaję w wyniku nagromadzenia motywów zdarzeniowych.

Fazy:

  1. Zawiązanie akcji

  2. Rozwinięcie

  3. Perypetie

  4. Rozwiązanie akcji

TEMAT – konstrukcja, która porządkuje świat przedstawiony i nadaję mu spójność. Zorganizowany zespół centralnych motywów świata przedstawionego (główny wątek utworu). Może być tożsamy z wątkiem głównym.

IDEA DZIAŁA LITERACKIEGO – świat przedstawiony dzieła literackiego i jego cząstki morfologiczne. Idea dzieła literackiego może być wyłożona expressis verbis lub mocno zakamuflowana. Wypowiedzieć ją może sam autor, podmiot literacki lub któraś z postaci świata przedstawionego.

Tendencja – idea utworu dająca się wyprowadzić z tak zorganizowanego materiału fabularnego, że daję jej ona status jedyności, wyłączności i niepodważalnej słuszności.

Najpopularniejszym przykładem pojawiania się tego rodzaju idei jest powieść tendencyjna. Idea może powtórzyć się w cyklu utworów o bardzo zróżnicowanych, odmiennych i oryginalnych tematach. (np. „Oczy i światło” Vercerosa)


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ELEMENTY ŚWIATA PRZEDSTAWIONEGO W TYM OBCYM OPRACOWANIE
Elementy świata przedstawionego w „Chłopcach z Placu Broni”, Chłopcy z Placu Broni
Podstawowe elementy utworu epickiego Elementy świata przedstawionego utworu
KAMELEON ELEMENTY ŚWIATA PRZEDSTAWIONEGO
ELEMENTY ŚWIATA PRZEDSTAWIONEGO W POWIEŚCI TEN OBCY OPRACOWANIE
Omów cechy gatunków noweli, obrazka, opowiadania powołując się na elementy świata przedstawionego w
Pojęcie i istota przedsiębiorczości, Przedsiębiorczość, Przedsiebiorczość, Przedsiebiorczość i podst
Pojęcia mat przedszkole
IV POJĘCIE I RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTWA
62 Krytyka pojęcia substancji przedstawiona przez Locke'a i?rkeley'a
20 Wyjaśnij pojęcie produktu i przedstaw jego klasyfikacje
Pojęcie i rodzaje Przedsiębiorstw, Pojęcie i rodzaje Przedsiębiorstw
Pojecie wartosc i przedsiebiorstwa, Finanse przedsiębiorstwa UG
pojęcie kultury przedsiębiorstwa, zarzadzanie
Handlowe wyklady pytania, 1) PRAWO HANDLOWE, semestr zimowy - pojęcie i charakterystyka przedsiębior

więcej podobnych podstron