Prędkość w ruchu jednostajnym:

gdzie: v – prędkość ciała

s – droga przebyta przez ciało

t – czas ruchu na drodze s

Prędkość średnia:

gdzie: v – prędkość ciała

s_c – całkowita droga przebyta przez ciało

t_c – całkowity czas ruchu na drodze s

Przyspieszenie:

gdzie; a - przyspieszenie

Δv - zmiana prędkości

t - czas

Prędkość końcowa w ruchu jednostajnie przyspieszonym bez prędkości początkowej:

gdzie: v_k - prędkość końcowa

a - przyspieszenie w tym ruchu t - czas ruchu

Droga przebyta w ruchu jednostajnie przyspieszonym bez prędkości początkowej:

gdzie: s - droga a – przyspieszenie t – czas

Ruch jednostajny po okręgu

gdzie: r – promień okręgu

T – okres obiegu dookoła okręgu

II zasada dynamiki

gdzie; a- przyspieszenie w ruchu

F - działająca stała siła

m - masa ciała

Siła grawitacji powszechnej:

gdzie: F - siła grawitacji

m₁,m₂ - masy ciał

r – odległość między środkami ciał

G - stała grawitacji powszechnej

Związek między masą ciała a siłą grawitacji działającą na dane ciało:

gdzie: F_g - siła grawitacji

m - masa ciała

g - stała grawitacji = przyspieszenie ziemskie= =10N/kg=10m/s²

Równanie dźwigni

gdzie: F₁,F₂ – siły działające po dwóch stronach dźwigni

r₁,r₂ – ramiona działania sił F₁,F₂

Pęd ciała:

gdzie: p - pęd ciała

m - masa ciała

v - prędkość ciała

Gęstość ciała

gdzie: m – masa ciała

V – objętość ciała

Ciśnienie

gdzie: F – siła parcia, która naciska na powierzchnię

S - powierzchnia

Równanie prasy hydraulicznej (zastosowanie prawa Pascala)

gdzie: S₁,S₂ powierzchnie tłoków

F₁,F₂ – siły działające na tłoki S₁,S₂

Ciśnienie hydrostatyczne

gdzie: p_h – ciśnienie hydrostatyczne

d – gęstość cieczy

g – stałą grawitacji

h – głębokość zanurzenia

Siła wyporu

gdzie: F_w – siła wyporu

g – stałą grawitacji V – objętość części zanurzonej ciała

Praca:

gdzie: W – praca F – działająca siła s – droga, na której nastąpiło przesunięcie

Uwaga!! Gdy przesunięcie jest prostopadłe do działającej siły, to wykonana praca wynosi 0

Energia kinetyczna:

gdzie: E_K – energia kinetyczna

m – masa ciała v – prędkość ruchu ciała

Energia potencjalna grawitacji:

gdzie: m – masa ciała

g – stałą grawitacji h – wysokość, na której znajduje się ciało

Uwaga!! Zawsze liczymy zmianę energii potencjalnej grawitacji względem ziemi; wysokość h oznacza zmianę wysokości ciała względem ziemi

Energia potencjalna sprężystości

gdzie: E_ps – energia potencjalna sprężystości k – stała sprężystości sprężyny x- wychylenie z położenia równowagi

Moc:

gdzie: P – moc W – praca t - czas

Zmiana energii wewnętrznej ciała:

gdzie: ΔE – zmiana energii wewnętrznej ciała

m – masa ciała

c – ciepło właściwe substancji, z której wykonane jest ciało

ΔT – zmiana temperatury ciała

Energia potrzebna do stopienia ciała w jego temperaturze topnienia:

gdzie: m – masa ciała L – ciepło topnienia substancji, z której wykonane jest dane ciało

Energia potrzebna do wyparowania cieczy w jej temperaturze wrzenia:

gdzie: m – masa ciała K – ciepło parowania cieczy w jej temperaturze wrzenia

Prawo Coulomba:

gdzie: Q₁, Q₂ – ładunki elektryczne r – odległość między ładunkami

k – stała proporcjonalności

Natężenie pola elektrostatycznego:

gdzie: E – natężenie pola elektrostatycznego

F – siła oddziaływania elektrostatycznego

Q - ładunek elektrostatyczny

Napięcie elektryczne:

gdzie: W – praca potrzebna na przeniesienie ładunku między dwoma punktami pola elektrostatycznego

U – napięcie elektryczne

Q – ładunek elektryczny

Natężenie przepływu prądu elektrycznego:

gdzie: I – natężenie przepływu prądu elektrycznego

Q – przepływający ładunek

t - czas przepływu ładunku

Prawo Ohma:

gdzie: U – spadek napięcia na końcach przewodnika

R – opór elektryczny

I – natężenie prądu płynącego przez przewodnik

Często używanym przekształceniem prawa Ohma jest wyrażenie:

Praca prądu elektrycznego:

gdzie: W - moc

U – napięcie elektryczne

I – natężenie prądu

t – czas przepływu prądu przez przewodnik

Moc prądu:

gdzie: U – napięcie elektryczne

I – natężenie prądu

Często używamy też wzoru na moc: gdzie P – moc; W – praca; t – czas

Łączenie oporników:

szeregowe

gdzie: R_z – opór zastępczy

R₁, R₂ – poszczególne oporniki

równoległe

oznaczenia jak wcześniej przy szeregowym łączeniu oporników

Siła elektrodynamiczna

gdzie: B – indukcja pola magnetyczne, w którym znajduje się przewodnik I – natężenie prądu płynącego w przewodniku l –długość przewodnika w polu magnetycznym

Prędkość rozchodzenia się fali :

gdzie: v – prędkość rozchodzenia się fali w danym ośrodku λ – długość fali T – okres f – częstotliwość

Obowiązuje zależność:

Prędkość światła w próżni c=300000km/s = 3 10⁸ m/s

Równanie zwierciadła i soczewki

gdzie: f – ogniskowa

x – odległość przedmiotu

y – odległość obrazu

R=2f – zależność promienia krzywizny zwierciadła wklęsłego i jego ogniskowej

zdolność skupiająca soczewki Z (wyrażana w dioptriach), a jej ogniskowa f

Powiększenie zwierciadła i soczewki

gdzie: p – powiększenie h₁-wysokość obrazu h- wysokość przedmiotu x-odległość przedmiotu y- odległość obrazu

mikro	mili	centy	decy	deka	hekto	kilo	mega
μ	m	c	d	da	h	k	M

Wielkość	Jednostka
Odległość, długość, szerokość, wysokość	m	1km=1000m
czas	s	1min.=60s; 1h=3600s
prędkość	m/s	1m/s=3,6km/h
przyspieszenie	m/s^2
pęd	kgm/s
siła	N	1kN=1000N
praca	J
energia	J
moc	W
napięcie	V
natężenie	A
opór	Ω
okres	s
częstotliwość	Hz

Prawa i zasady

I zasada dynamiki Newtona

Jeżeli na ciało nie działają żadne siły lub siły działające się równoważą, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym po prostej.

II zasada dynamiki Newtona

Jeżeli na ciało działa stała niezrównoważona siła, to ciało porusza się ruchem jednostajnie zmiennym. Przyspieszenie w tym ruchu jest wprost proporcjonalne do działającej siły i odwrotnie proporcjonalne do masy ciała.

III zasada dynamiki Newtona

Jeżeli ciało A działa na ciało B pewną siłą, to zawsze ciało B działać będzie na ciało A siłą o takiej samej wartości, tym samym kierunku, różnym punkcie przyłożenia i przeciwnym zwrocie.

Zasada zachowania energii

Całkowita energia układu fizycznego izolowanego pozostaje stała

Zasada zachowania pędu

Całkowity pęd układu fizycznego izolowanego pozostaje stały

Zasada zachowania ładunku elektrycznego

Całkowity ładunek elektryczny układu fizycznego izolowanego pozostaje stały

Prawo powszechnej grawitacji

Każde dwie masy działają na siebie wzajemnie siłami grawitacyjnymi, których wartość jest wprost proporcjonalna do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między ich środkami

Prawo Coulomba

Każde dwa ładunki działają na siebie wzajemnie siłami elektrostatycznymi, których wartość jest wprost proporcjonalna do iloczynu ładunków i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między ich środkami

Prawo Pascala

W każdym punkcie naczynia zamkniętego z cieczą lub gazem panuje takie samo ciśnienie

Prawo Archimedesa

Na każde ciało zanurzone w cieczy działa ku górze siła wyporu równa ciężarowi cieczy wypartej przez to ciało

Prawo Ohma

Spadek napięcia na końcach przewodnika jest wprost proporcjonalny do natężenia prądu płynącego w tym przewodniku