Rynek i jego elementy – ćwiczenia 24.10.2013

1. Proces wymiany w ujęciu historycznym.

a) gospodarka naturalna

b) gospodarka towarowo-pieniężna

2. Powstanie pieniądza, rozwój jego form i funkcji

3. Model gospodarki rynkowej- założenia i charakterystyka powiązań

pomiędzy podmiotami gospodarczymi nabywcami(gospodarstwa domowa) i

sprzedawcami (przedsiębiorstwa).

4. Rynek- definicje, klasyfikacje wg różnych kryteriów.

5. Cena jako kategoria rynkowa- struktura, rodzaje i funkcje cen oraz

dyferencjacja cen.

Literatura:

Z. Dach (2005) Mikroekonomia dla studiów licencjackich rozd. 3 (Proces wymiany w

ujęciu historycznym)

T. Gruszecki Teoria pieniądza i polityka pieniężna rozd. 3 Pieniądz powstanie, ewolucja i funkcje (dodatkowo)

B. Klimczak (2006) Mikroekonomia rozd. 5.1-5.4

S. Marciniak (1998) Makro i mikroekonomia. Podstawowe problemy rozd. 6-1-6.8, 6.5 (ceny administrowane) 6.8 ( funkcje cen)

R. Milewski, (2005) E. Kwiatkowski Podstawy ekonomii rozd. 2.1, 2.2.

P.A Samuelson, W.D.Nordhaus (2009) Ekonomia t.1, rozdz. 2.1, 2.2

Rynkowy mechanizm kształtowania cen w gospodarce. Równowaga rynkowa i przejawy jej braku – Ćwiczenia 31.10.2013 i 7.11.2013

1. Popyt jako kategoria ekonomiczna.

a) popyt – pojęcie i rodzaje

b) prawo popytu –ujęcie definicyjne i analiza graficzna

c) zależności pomiędzy kategoriami: popyt, potrzeby i zakupy

d) efekt dochodowy i substytucyjny zmiany cen

2. Determinanty popytu.

a) potrzeby, dochody, ceny innych dóbr, gusty i preferencje, liczba ludności jako determinanty popytu

b) analiza graficzna wpływu determinant popytu na wzrost lub spadek popytu

3. Nietypowe zachowania konsumentów (paradoks Giffena, efekt spekulacyjny, efekt Veblena, efekt snobizmu) – referat

4. Podaż jako kategoria ekonomiczna

a) podaż – pojęcie i rodzaje

b) prawo podaży –ujęcie definicyjne i analiza graficzna

c) zależności pomiędzy kategoriami: podaż, produkcja i sprzedaż

5. Determinanty podaży

a) koszty produkcji, technologia, polityka państwa, ilość przedsiębiorstw, warunki pogodowe, oczekiwania jako determinanty podaży

b) analiza graficzna wpływu determinant podaży na wzrost lub spadek podaży

6. Nietypowe zachowania producentów ( efekt zadłużenia, efekt spekulacyjny)

7. Wyznaczanie stanu równowagi

8. Niedobór i nadwyżka towarów jako przejawy nierównowagi rynkowej i procesy dostosowawcze

8. Cena równowagi a cena maksymalna i minimalna - referaty

Literatura:

Ten temat jest omówiony w każdym podręczniku do mikroekonomii, wybór zależy od Państwa. Może być jedynie problem z przygotowaniem punktu dotyczącego modelu pajęczyny do którego polecam B. Klimczak Mikroekonomia (2006) rozd. 7.4

Ćwiczenia Rynkowy mechanizm kształtowania cen 31.10.2013 i 7.11.2013

1. Przeczytaj siedem zacytowanych niżej tytułów artykułów z gazet, zdecyduj czy przedstawione w nich sytuacje mogą spowodować jakąkolwiek zmianę podaży na krajowym rynku samochodów. Jeżeli tak określ kierunek zmiany i zaznacz graficznie zmiany na wykresie. Za punkt wyjścia dla ilustracji graficznej przyjmij krzywą podaży oznaczoną literą C

Tytuł artykułu prasowego	podaż	wykres
„związki zawodowe największej polskiej fabryki samochodów zgadzają się na obniżkę płac realnych”
„nowa technologia skraca czas produkcji samochodów osobowych”
„ogólnokrajowy strajk pracowników fabryki samochodów rozpoczął się o północy”
„wyższe cła na import samochodów zmniejszają napływ zagranicznych samochodów”
„stal drożeje”
„bankructwo największej polskiej firmy produkującej samochody”
„nikt nie chce kupować nowych modeli samochodów”

Zmiany podaży na krajowym rynku samochodów

cena

samochodów

A B C D E

Ilość samochodów

2. Przeczytaj siedem zacytowanych niżej tytułów artykułów z gazet, zdecyduj czy przedstawione w nich sytuacje mogą spowodować jakąkolwiek zmianę popytu na krajowym rynku wołowiny. Jeżeli tak określ kierunek zmiany i zaznacz graficznie zmiany na wykresie. Za punkt wyjścia dla ilustracji graficznej przyjmij krzywą popytu oznaczoną literą C

Tytuł artykułu prasowego	popyt	wykres
„wkrótce czeka nas wzrost cen wołowiny”
„”przyrost naturalny jest w Polsce coraz wyższy”
„spadają ceny wieprzowiny”
„badania naukowe dowodzą, że jedzenie wołowiny może być szkodliwe dla zdrowia”
„wędrowne ptaki odlatują na południe – nadchodzi zima”
„stopa inflacji coraz wyższe – dochody realne Polaków znów zmniejszają się”
„hamburgery w modzie”

Zmiany popytu na krajowym rynku wołowiny

cena

wołowiny

A B C D E Ilość wołowiny

3. Poniższa tabela zawiera dane o rozmiarach popytu i podaży pomidorów przy różnych poziomach cen.

a) sporządź wykres popytu i podaży, pamiętając o właściwym oznaczeniu

Cena (w zł)	Popyt (mln kg)	Podaż (mln kg)
8	70	10
16	60	30
24	50	50
32	40	70
40	30	90

b) jaka byłaby nadwyżka popytu lub podaży przy cenie równej 8 zł?

c) jaka byłaby nadwyżka popytu lub podaży przy cenie równej 32 zł?

d) wskaż cenę i ilość zapewniające równowagę na rynku

e) załóżmy, że w wyniku wzrostu dochodów konsumentów popyt na pomidory wzrósł o 15 mln kg rocznie przy każdej cenie. Podaj nową cenę i ilośc odpowiadającą równowadze

4. Musimy rozróżnić przesunięcia (przemieszczenia) krzywych popytu i podaży od przesunięć dokonujących się wzdłuż tych krzywych. W odpowiednich kolumnach poniższej tabeli umieść krzyżyki pokazujące efekty zmian każdego z wymienionych czynników przyjmowanych jako dane przy wykreślaniu krzywych popytu i podaży względem ceny.

Zmiana czynnika	Przesunięcie krzywej popytu	Ruch po krzywej popytu	Przesunięcie krzywej podaży	Ruch po krzywej podaży
Zmiana cen dóbr komplementarnych
Wprowadzenie nowej technologii produkcji
Zmiana dochodów konsumentów
Zmiana kosztów produkcji
Wprowadzenie dodatkowych obciążeń podatkowych
Intensywna reklama produktu w mediach

5. Pytania testowe

5.1 Które z poniższych czynników mogły spowodować przesunięcie krzywej podaży namiotów z położenia S0 do S ₁:

a. wdrożenie nowej metody produkcji namiotów

2. spadek cen uzupełniającego sprzętu turystyczno - campingowego

3. spadek stawek płac pracowników zatrudnionych przy produkcji namiotów

4. wzrost dochodów konsumentów ( załóżmy, że namioty są dobrem normalnym )

5. wzrost cen materiałów stosowanych do produkcji namiotów

cena namiotów

D So

 S₁

 

 

Ilość namiotów

5.2 Na wykresie krzywa popytu na pióra uległa przesunięciu z pozycji Do do D_1. Które z czynników mogły wywołać owo przesunięcie :

 cena

  piór Do D₁

 

S

 

  Ilość piór

a. spadek cen substytutów piór

b. spadek cen produktów komplementarnych

3. spadek cen surowców stosowanych do wyrobu piór

4. spadek dochodów konsumentów ( traktujemy pióra jak dobro niższego rzędu )

5. obniżka podatku od wartości dodanej VAT

5.3 Które z wymienionych czynników mogły spowodować przesunięcie w prawo krzywej popytu na aparaty fotograficzne:

2. spadek ceny aparatów fotograficznych

3. wzrost dochodów realnych

4. wzrost ceny filmów do aparatów fotograficznych

5. spadek cen kamer

6. żadna z powyższych

5.4 Które z poniższych czynników mogły wywołać wzrost cen domów i mieszkań :

a. spadek aktywności budowlanej

2. zwiększenie kredytów udzielanych nabywcom domów i mieszkań

3. wzrost oprocentowania kredytów hipotecznych

4. wyprzedaż mieszkań komunalnych ich dotychczasowym nabywcom

5. wszystkie

6. Poniższy rysunek przedstawia zmiany sytuacji na rynku pomarańczy. Jeżeli inne czynniki nie zmieniły się. Co możesz powiedzieć o cenie jabłek i o płacach w rolnictwie?

7. Równowaga na rynku chleba została zmieniona jednocześnie poprzez oddziaływanie dwóch czynników:

• Wzrost cen mąki

• Spadek cen bułek

Opisz ich wpływ na sytuację rynkową.

8.W jaki sposób zostanie zmieniona równowaga na rynku rowerów jeżeli równocześnie zadziałały dwa czynniki

a) wzrosły ceny czynników produkcji stosowane do produkcji rowerów

b) wzrosły ceny rowerów

Przedstaw również analizę graficzną.

9. Równowaga na rynku pomarańczy została zmieniona jednocześnie przez dwa czynniki:

a. Wzrosły ceny mandarynek

b. Przymrozki spowodowały zmniejszenie zbiorów pomarańczy

Opisz ich wpływ na równowagę na rynku pomarańczy.

10. Cena równowagi na rynku piłek tenisowych spadła, ilość równowagi nie zmieniła się. Co możesz powiedzieć o cenach surowców wykorzystywanych do produkcji piłek tenisowych oraz cenach rakiet tenisowych, jeżeli na analizowany rynek nie miały wpływu żadne inne czynniki? Uwzględnij analizę graficzną dla analizowanego rynku.

 

11. Dla każdej z wymienionych sytuacji określ, czy popyt wzrośnie czy spadnie ?

a. dochody konsumenta rosną, a produkt jest dobrem normalnym

2. cena substytutu rośnie

3. liczba konkurentów na ryku maleje

4. konsumenci spodziewają się spadku ceny w niedalekiej przyszłości

5. rosną preferencje konsumenta w zakresie danego towaru

6. dochody konsumenta maleją, a produkt jest dobrem niższego rządu

7. cena dobra komplementarnego rośnie

8. konsumenci spodziewają się spadku dochodu