METODY NAUCZANIA WG. OKONIA
metody asymilacji wiedzy, zwane podającymi, słownymi – oparte głównie na aktywności poznawczej o charakterze reproduktywnym:
pogadanka – rozmowa nauczyciela z uczniem, gdzie nauczyciel zna odpowiedź, ma potrójne zastosowanie: wstępna, przedstawiająca nowe wiadomości, utrwalająca
dyskusja – wymiana zdań między nauczycielem i uczniami lub tylko uczniami, odbicie poglądów własnych lub odwołanie się do poglądów innych osób, odmienność stanowisk. Odmiany dyskusji: wspólne rozwiązywanie problemów, kształtowanie przekonań młodzieży, uzupełnienie własnej wiedzy
wykład – bezpośrednie lub pośrednie przekazywanie wiadomości. Sztuka wykładania – wiązanie treści wykładu z życiem, trafne przykłady, staranne wysławianie się, logiczna całość, systematyczna treść. Typy wykładów: konwencjonalny (treść przekazywana bezpośrednio w gotowej do zapamiętania postaci), problemowy (problem naukowy lub praktyczny), konwersatoryjny (przeplatanie fragmentów mówionych z wypowiedziami słuchaczy lub zadaniami teoretycznymi czy praktycznymi)
opis – wydarzenia historyczne, urządzenia techniczne, opis krajobrazu, gdy opisowi towarzyszy pokazywanie przedmiotu lub rysunku
opowiadanie – przedstawienie akcji przebiegającej w określonym czasie, przedstawienie biografii, wypraw geograficznych, odkryć naukowych
praca z książką – opanowanie sposobów posługiwania się książką oraz wykorzystywania środków masowych (czasopism, radio, telewizja, nagrania). Sposoby: uczenie się z podręcznika, sporządzanie notatek i posługiwanie się lekturą uzupełniającą.
metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy, zwane problemowymi, oparte na twórczej aktywności poznawczej, polegającej na rozwiązywaniu problemów. Umożliwiają funkcjonowanie wiedzy biernej, przekształcając ją w wiedzę czynną oraz sprzyjają wykrywaniu nowych wiadomości i stosowaniu ich w praktyce. Poziomy poznania: konkretów, modeli i teorii.
a) klasyczna metoda problemowa – dominacja uczenia się nad nauczaniem, cztery momenty wg Nawroczyńskiego: wytwarzanie sytuacji problemowej, formułowanie problemów i pomysłów ich rozwiązania, weryfikacja pomysłów rozwiązania, porządkowanie i stosowanie uzyskanych wyników w nowych zadaniach
b) metoda przypadków – polega na rozpatrzeniu przez grupę opisu jakiegoś przypadku
c) metoda sytuacyjna – wprowadzenie uczniów w jakąś złożoną sytuację
d) giełda pomysłów – zespołowe wytwarzanie pomysłów rozwiązania jakiegoś zadania
e) mikronauczanie – uczenie się złożonych czynności praktycznych
f) gry dydaktyczne – wspólna cecha: pierwiastek zabawy
waloryzacyjne zwane eksponującymi o dominacji aktywności emocjonalno-artystycznej
a) impresyjne- kształcenie odbywa się poprzez uczestnictwo w odbiorze dzieła np. czytamy literaturę, oglądamy wystawę,
b) ekspresyjne - sami uczestniczymy w wytwarzaniu
metody praktyczne – przewaga aktywności praktyczno-technicznej (na zajęciach zawodowych wychowanie przez pracę)
Metody ćwiczebne – usprawnienie do zadań wytwórczych
metody realizacji zadań wytwórczych – bezpośrednia realizacja