PRZESTRZEŃ WOLNOŚCI, BEZPIECZEŃSTWA I SPRAWIEDLIWOŚCI

ROZWÓJ PWBIS

• Grupa TREVI- powstała w 1975r. podczas nieformalnego spotkania ministrów spraw wewnętrznych państw UE w Rzymie.
  Cel- współpraca resortów spraw wewnętrznych i sprawiedliwości państw WE w dziedzinie zwalczania terroryzmu i przestępczości zorganizowanej. Grupa

• Układ z Schengen- układ o stopniowym znoszeniu kontroli na wspólnych granicach, podpisany został 14 czerwca 1985r. przez Belgię, Francję, Holandię, Luxemburg i RFN. Porozumienia te zakładały:
  1. zniesienie kontroli osobowej (paszportowej)

2. wprowadzenie ścisłej kontroli na granicach zewnętrznych obszaru Schengen,
3. zainstalowanie centralnego komputera, SIS,
4. ustanowienie wspólnej polityki azylowej (zawieranie umów readmisyjnych z państwami trzecimi),
5. Ustanowienie wspólnej polityki wizowej.

• Traktat z Maastricht- podpisany 7 lutego 1992r. wszedł w życie 1 listopada 1993r.
  Obejmował kwestie: polityka azylowa, migracyjna, zasady określające tryb przekraczania granic zewnętrznych UE, zasady pobytu obywateli państw trzecich na terytorium UE, współpraca policyjna, celna i sądowa, walka z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną.

• Traktat Amsterdamski- podpisany 2 października 1997r. wszedł w życie 1 maja 1999r. Zakładał on ustanowienie w UE obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

• Traktat z Lizbony- podpisany w Lizbonie 13 grudnia 2007r. wszedł w życie 1 grudnia 2009r. Zlikwidował on trójfilarową strukturę i zintegrował postanowienia z zakresu Przestrzeni, Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości z przepisami TFUE .

POJĘCIE I ZAKRES PRZEDMIOTOWY PWBIS

Obejmuje ona takie szczegółowe obszary aktywności Unii jak:
- polityka graniczna, wizowa, azylowa i imigracyjna
- współpraca sądowa w sprawach cywilnych,
- współpraca sądowa w sprawach karnych,
- współpraca policyjna oraz policyjna i sądowa w sprawach karnych.

Polityka w tych dziedzinach ma na celu:
- zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa obywatelom UE,
- koordynację i współpracę organów policyjnych i sądowych,
- realizację wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych i zbliżenie przepisów karnych,
- wzajemne uznawanie orzeczeń sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych.

NAJWAŻNIEJSZE WYZWANIA DLA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO UE

• terroryzm w każdej postaci

• przestępczość zorganizowana

• cyberprzestępczość

• zarządzanie granicami

• reagowanie w sytuacjach kryzysowych

NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY UE W DZIEDZINIE BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO

• Strategia Bezpieczeństwa Wewnętrznego UE: Dążąc do europejskiego modelu bezpieczeństwa- 2010r.

• Strategia Bezpieczeństwa Wewnętrznego w działaniu: Pięć kroków w stronę bardziej bezpiecznej Europy- 2010r.

• Strategia UE w zakresie zwalczania terroryzmu- 2005r.

ORGANY

Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych- w jej skład wchodzą ministrowie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych państw członkowskich UE. Jest to organ współlegislacyjny. Przyjmuje dyrektywy i rozporządzenia oraz podejmuje decyzje.
Grupy robocze i komitety zajmują się współpracą policyjną i sadową w sprawach karnych, prawem cywilnym, współpracą operacyjną w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego, terroryzmem, ochroną ludności, imigracją, granicami i azylem.

Europejski Urząd Policji (Europol)- powołany na mocy konwencji w 1995r.,porozumienie weszło w życie w 1998.
Zadania: wymiana informacji i danych wywiadowczych za pośrednictwem sieci oficerów łącznikowych delegowanych do Europolu.
Wykonuje analizy operacyjne, kryminalne, raporty strategiczne, udziela wsparcia technicznego organom policyjnym państw UE.
Zajmuje się: przemyt narkotyków, handel ludźmi, pranie brudnych pieniędzy, przemyt materiałów nuklearnych i substancji radioaktywnych, terroryzm, fałszerstwa banknotów, pornografia dziecięca. Europol posiada swój system informacyjny- komputerowy system Europolu-TECS

Europejska Agencja Zarzadzania Współpracą Operacyjna na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich UE (Frontex)- powołana w 2004 r., a rozpoczęła działalność w 2005r. Do jej głównych zadań należy: 1. Koordynowanie współpracy operacyjnej pomiędzy…

STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO UE

Strategia zatytułowana „Dążąc do europejskiego modelu bezpieczeństwa” jest częścią ESB z 2003 r.
SBW została przyjęta w marcu 2010 r, przez RE. Podzielona na 3 części.

Cześć 1 dotyczy: ochrony obywateli UE.

Realizacji podejścia ogólno unijnego ma służyć:

1. Analiza i ocena zagrożenia przez agencje unijne

2. opracowywanie programów i planów prac i strategii dla zwalczania poszczególnych zjawisk i patologii,

3. wdrożenie i korzystanie ze wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności w razie klęsk żywiołowych i katastrof,

4. funkcjonowanie wyspecjalizowanych unijnych instytucji do walki z przestępczością i terroryzmem (Europol), kooperacji wymiarów sprawiedliwości (Eurojust), współpracy na granicach zewnętrznych (Frontex).

5. ułatwianie współpracy operacyjnej i wymiany informacji w oparciu o europejski nakaz aresztowania, system informacyjny Schengen.

Cześć 2. Realizacji strategicznych wytycznych tj.:

1. współpracy na szczeblu międzynarodowym, unijnym, regionalnym, krajowym i lokalnym,

2. skutecznego nadzoru demokratycznego i sadowego nad działaniami z zakresu bezpieczeństwa,

3. koncentracji na analizie wywiadowczej i wymianie informacji wśród członków UE,

4. zintegrowaniu unijnych baz danych,

5. rozwijaniu współpracy operacyjnej,

6. pogłębianiu współpracy organów sadowych,

7. zintegrowaniu zarzadzania granicami,

8. rozwijaniu współpracy z państwami trzecimi (kooperacja z Interpolem)

Cześć 3 określa, ze organami odpowiedzialnymi za realizacje SBW będą Komisja Europejska oraz Stały Komitet Współpracy Operacyjnej ds. Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

STRATEGIA UE W DZIEDZINIE ZWALCZANIA TERRORYZMU

Przyjęta w 2005r. -zwalczanie terroryzmu w skali światowej przy poszanowaniu praw człowieka. Opiera się na 4 filarach:
- zapobieganie, - ochrona,- ściganie i reagowanie

Kluczowe priorytety w ramach filaru zapobieganie obejmują:

1. stworzenie wspólnych sposobów wykrywania zachowań problemowych (niewłaściwe wykorzystywanie Internetu),

2. rozwiazywanie problemu podżegania i rekrutacji(więzienia) przez wprowadzenie przepisów uznające to za przestępstwo,

3. propagowanie dobrych rządów demokracji, edukacji i rozwoju gospodarczego

4. rozwijanie dialogu miedzy kulturami,

5. analizowanie, prowadzenie badań przyczyń terroryzmu i wyciąganie wniosków

Kluczowe priorytety w ramach filaru ochrona obejmują :

1. poprawę bezpieczeństwa unijnych paszportów przez wprowadzenie danych biometrycznych,

2. stworzenie systemu informacji wizowej i systemu informacji Schengen

3. ocena rzeczywistego zagrożenia granic zew UE

4. wprowadzenie standardów bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego, ochrony portów i bezp morskiego,

5. uzgodnienie europejskiego programu ochrony infrastruktury strategicznej.

Kluczowe priorytety w ramach filaru ściganie obejmują:

1. walki z terroryzmem

2. pełne wykorzystanie Europolu i Eurojustu

3. wprowadzenie europejskiego nakazu dowodowego

4. wymiana informacji o potencjalnych terrorystach oraz osób deportowanych za przestępstwa związane z terroryzmem

5. pozbawienie terrorystów dostępu do broni i materiałów wybuchowych,

6. likwidację źródeł finansowania terrorystów i wprowadzenie unijnego ustawodawstwa, dot. prania brudnych pieniędzy oraz transferów gotówkowych

Kluczowe priorytety w ramach filaru reagowanie obejmują:

1. wykorzystywanie przez UE do walki z terroryzmem struktur reagowania kryzysowego oraz wypracowanie wspólnych procedur operacyjnych

2. przegląd prawodawstwa dot. wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności

3. zwiększenie zdolności państw UE do reagowania w sytuacjach kryzysowych

4. poprawa koordynacji działań z organizacjami międzynarodowymi w dziedzinie zarządzania reakcjami na ataki terrorystyczne i inne sytuacje kryzysowe

5. wypracowanie wspólnego podejścia odnośnie udzielania pomocy ofiarom terroryzmu i ich rodzinom.

STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Z 2014R.

Przyjęta przez Radę Ministrów 21 października 2014r. zatwierdzona przez Prezydenta RP 5 listopada 2014r.
Dokument ten zastąpił Strategię bezpieczeństwa Narodowego RP wydaną w 2007r.

Podsystemy operacyjne- zapewnienie bezpieczeństwa militarnego i pozamilitarnego

Podsystem obronny - składa się z profesjonalnych sił zbrojnych; działania obronne, militarne, wywiadowcze, kontrwywiadowcze

Podsystem ochronny tworzony jest przez wymiar sprawiedliwości, służby specjalne, służby policyjne, służby ratownictwa i ochrony ludności, firmy ochroniarskie; ochrona porządku konstytucyjnego, rozpoznanie zagrożeń, utrzymanie porządku publicznego, ochrona informacji niejawnych, ratownictwo, ochrona ludności, ochrona granicy państwowej

Podsystem społeczny, - edukacja,, ochrona tożsamości narodowej, działania mediów, bezpieczeństwo socjalne,

Podsystem gospodarczy -mierzony wielkością produktu PKB. ; bezpieczeństwo finansowe, energetyczne, żywnościowe, środowisko

PRIORYTETY POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA WG STRATEGII Z 2014R.

1. zapewnienie gotowości i determinacji do działania i obrony.

2. Wspieranie wzmocnieniu zdolności NATO do obrony,

rozwój wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE, .

1. Wspieranie i udział w działaniach społeczności międzynarodowej realizowanych na podstawie norm prawa międzynarodowego, w celu zapobiegania powstaniu nowych źródeł zagrożeń, reagowanie na zaistniałe kryzysy i przeciwdziałanie ich rozprzestrzenianiu się.

Zgodnie z przyjętymi priorytetami Polska prowadzi i organizuje strategiczne działania obronne, ochronne, a także działania w sferze bezp. społecznego i gospodarczego.