Przez podziemne uzbrojenie terenu rozumiemy istniejące w terenie urządzenia sieci przewodów: wod., kanal., ciepln., gaz., elektr., telekom. i innych. Urządzenia te, zgodnie ze standardami, powinny być geodezyjnie zinwentaryzowane w trakcie prac, przed ich zasypaniem.
Inwentaryzacji urządzeń (przewodów) podziemnych dokonuje się na dwa sposoby:
-pomiar w wykopie,
-pomiar na podstawie wskazań aparatury wykrywającej przewody podziemne.
Przekopy wykonuje się w sytuacji występowania zakłóceń pola elektromagnetycznego przewodów i niemożności określenia ich położenia wykrywaczem oraz przy dużej liczbie przewodów na różnych głębokościach, równoległych i krzyżujących się.
Wykrywacze mogą działać na różnych zasadach, ale najpopularniejsza jest metoda indukcyjna.
Nadajnik lokalizatora (postawiony nad przewodem) wytwarza zmienne pole magnetyczne, które jest zakłócane przez badany przewód, lokalizacja położenia przewodu polega na przemieszczaniu anteny ustawionej pionowo w dół, nad powierzchnią terenu i śledzenie reakcji odbiornika.
Gdy antena lokalizatora przybliża się do miejsca, pod którym znajduje się przewód, odczyt wskaźnika potencjometru wzrasta, a sygnał dźwiękowy staje się bardziej intensywny. Następnie, gdy antena jest już nad przewodem zarówno wskaźnik potencjometru, jak i sygnał dźwiękowy maleją do minimum. W ten sposób określamy miejsce, pod którym znajduje się przewód.
Aby określić głębokość zalegania przewodu, ustawiamy antenę pod kątem 45° stosunku do poziomu i przesuwamy nad terenem, aż do uzyskania efektów jak przednio. Ponieważ antena ustawiona była pod kątem 45° w stosunku do poziomu to odległość anteny od osi przewodu jest identyczna jak głębokość zalegania przewodu (bo tangens 45°=1). W celu sprawdzenia tych wskazań powinniśmy czynność powtórzyć z drugiej strony lokalizowanego przewodu