Logika ogólna-pewna teoria języka, związków między zdaniami, pewien rodzaj teorii, procesów wiedzo twórczych.
Logika formalna-bada relacje wynikania, niezawodne schematy wnioskowania, schematy niezmienne.
Semiotyka (teoria znaczenia)-pewna ogólna formalna teoria języka rozumiana jako system znakowy.
formalna-nie skupia się na treści
ogólna-nie wgłębia się w szczegóły języków, nie zajmuje się konkretnymi językami
system znajowy-uporządkowanie
Jest systemem znakowym służącym komunikowaniu się.
Metodologia ogólna –nauka o metodach stosowanych powszechnie.
Metodologia szczegółowa – nauka o metodach stosowanych w poszczególnych rodzajach nauk.

Kultura logiczna – umiejętność posługiwania się językiem, umiejętność myślenia abstrakcyjnego, uogólniającego, analizowania ale też syntetyzowania.
Myślenie krytyczne – zdystansowanie się,umiejętność spojrzenia na jakieś zagadnienie z wielu punktów widzenia, właściwa argumentacja i wnioskowanie.

Przedmiot materialny obejmuje to, co jest do zbadania. Przedmiot formalny to aspekt, pod jakim kątem jest badane to, co jest do zbadania.

Działy semiotyki:
1. Semantyka-bada relacje między znakiem a światem pozajęzykowym; prawda, fałsz, oznaczanie, denotowanie. ZNAK->ŚWIAT POZAJĘZKOWY
2. Syntaktyka-bada relacje między znakami; wynikanie, zastępowanie, dowodzenie, tekst. ZNAK->ZNAK
3. Pragmatyka-relacje między znakiem a użytkownikiem tego znaku; rozumienie, komunikowanie, kontekst sytuacyjny, kulturowy

Język-zbiór znaków formalnych, scharakteryzowanych możliwie jednoznacznie za pomocą reguł używania i służących do komunikowania się.

Grupy nauk o języku:
1. Nauki humanistyczne-historia, socjologia, psychologia rozwoju.
2. Nauki formalne-języki pojmowane jako system sztucznie stwarzany np.język Morsea, esperanto.
3. Nauki filozoficzne-klasyczna filozofia języka, a także filofia języka idealnego i potocznego.
4. Nauki przyrodnicze-psychologia mowy, akustyka języka jako coś przynależne człowiekowi.

Funkcje języka:
1. Poznawcze-służy poznaniu, opisywaniu rzeczywistości
2. Poza poznawcze:
-ekspresywna: „psia krew!”-wyrażenie stanu psychicznego nadawcy, uczuć, emocji
-impresywna-wywoływanie przeżycia emocjonalnego u odbiorcy, np.” nie wychylać się”, „Zosiu, czytaj głośniej!”
-sugestywna-skłanianie odbiorcy do konkretnego zachowania się, np.”baczność!”
-perswazyjna-związana z przekonywaniem do działania, do zachowania, np.reklamy
-performatywna-spowodowanie stanu rzeczy, o którym mówi nadawca np. „Nadaję tobie imię Batory, płyń przez morza i oceany”, „Mianuję pana kierownikiem”
-interrogatywna-zadawanie pytań
-faktyczna-podtrzymywanie kontaktu, np. „Halo, czy mnie słyszysz?”, „Co u ciebie?”
-terapeutyczna-poprzez język staramy się komuś pomóc, np. „Wszystko będzie dobrze”
-ironiczna-drwić z kogoś poprzez język
-dydaktyczna-„Nie ‘poszedłem’, a ‘poszedłem’”

Typy języków:
1. Ze względu na genezę:
-spontaniczne-nie posiadają ścisłych reguł, wypowiadanie są często w formie żargonu
-sztuczne-np.język migowy, html
-mieszane
-socjolekty-język używany przez daną grupę społeczną np.żargon więzienny
-idiolekty-język konkretnej jednostki

2. Ze względu na najmniejszą jednostkę językową:
-obrazkowe
-pojęciowe
-sylabiczne
-literowe
-głoskowe

3. Ze względu na żywe(używane) i martwe(mniej używane)
4. Przedmiotowe-wyrażenie odnoszą się do świata; meta przedmiotowe-wyrażenie odnosi się do samego wyrażenia przedmiotowego.

Znak-jest znakiem czegoś dla kogoś, coś poznawalnego zmysłowo przy pomocy czegoś ktoś poznaje coś innego niż sam znak, np. znak drogowy, krzyż,pierwsze liście, sygnał karetki, godło, hymn,śnieżący telewizor

Typy znaków:
-naturalne (ślady) np.opadające liście-znak jesieni
-konwencjonalne-fundamentem tego znaku jest umowa. Uderzenie pięścią w stół bywa znakiem stanowczości, uśmiech – znakiem sympatii lub dobrego humoru.
-ikoniczne-na pograniczu znaku naturalnego i konwecjolanego np.mapa
-instrumentalne-pełnią funkcję znaku o ile same zostaną poznane np.ślady
-formalne-odnoszą użytkownika wprost do przedmiotu użytkowego np. znaki językowe, są wielopostaciowe, są znakami czegoś dla kogoś.
dla kogoś
jest przeźroczysty-odnosi się do przedmiotu oznaczonego
jest wielopostaciowy-odbieramy na różne sposoby:słyszalny,widzialny,narysowany.

Kategorie składniowe
klasy wyrażeń językowych, kategorie syntaktyczne

Dwa wyrażenia należą do tej samej kategorii składniowej, gdy po zastąpieniu jednego przez drugi, otrzymujemy z wyrażeń sensownych znowu wyrażenia sensowne.
Do różnych kategorii, gdy po zastąpieniu jednego przez drugi, otrzymujemy z wyrażeń sensownych bezsensowne.
Podstawowe kategorie składniowe: kategorie zdań i kategorie nazw.
Nazwa-podmiot bądź orzecznik (każde wyrażenie, które może być podmiotem lub orzecznikiem) w zdaniu typu A jest B. np. Poznań jest miastem.

Desygnat-przedmiot oznaczony przez daną nazwę.
ze względu na ilość desygnatów wyróżnia się 3 nazwy:
-ogólne-mają wiecej niż jeden desygnat
-jednostkowe-mają dokładnie jeden desygnat np.wieża Eiffla, Lublin
-puste-nie mają żadnego desygnatu np.metro w Lublinie, kwadratowe koło

Zbiór desygnatów nazywany jest ZAKRESEM.
Drzewo: wierzba, sosna, dąb, jabłoń, grusza

Zmienne nazwowe to wyrażenia, pod które można podstawić jakąś nazwę, np. x-3 -> x jest zmienną, a, y
Funkcje nazwowe-wyrażenie składające się ze stałych nazwowych i zmiennych nazwowych, np. prezydent miasta x; ojciec osoby x.

Podział nazw:
-proste (składające się z jednego wyrazu np.skrypt) i złożone (składające się z więcej niż 1 wyrazu np. Student, który mieszka w Poznaniu)
-konkretne (odsyłają do konkretnej rzeczy lub osoby) i abstrakcyjne (stan rzeczy, wykazuję cechę wspólną np.białość, płacz, cisza, kradzież, lub relację między osobami np.miłość
-indywidualne (poszczególne konkretne przedmioty np.Zbyszek to łobuz.) i generalne (odnosi się do cech wspólnych przynależnych wszystkim np.Zofia ma imieniny 15 maja.)
-konstytutywne (najważniejsze, zespół cech,które pozwalają odróżnić desygnat danej nazwy od innych przedmiotów, np. za te cechy nazwy „kwadrat” możemy uznać czworoboczność, prostokątność i równoboczność) i konsekutywne(wynikają z cech konstytutywnych, np.równość przekątnych (w kwadracie))

Supozycja – rola znaczeniowa nazwy.
3 rodzaje:
-prosta-nazwa jest znakiem dla poszczególnego przedmiotu np. zając przebiegł mi drogę
-formalna-nazwa jest znakiem dla całego gatunku przedmiotu, np.zając jest pospolity w Polsce; kot jest ssakiem.
-materialna-analizuje wyraz, jego strukturę, a nie treść, np.wyraz zając zaczyna się na literę Z, „kot” ma 3 litery.

Zdanie-wyrażenie, które ma wartość logiczną prawdziwości i fałszywości.
Zdaniami w sensie logiki będą tylko zdania oznajmujące.
Sąd-znaczenie zdania.
Zdanie jest prawdziwe, gdy istnieje stan rzeczy, którego istnienie zdanie to powierdza.
Zdanie jest fałszywe, gdy nie istnieje taki stan rzeczy.
Prawdziwość i fałszywość to właściwości semantyczne, ponieważ odnoszą się do rzeczywistości, relacja znak-rzeczywistość.

Podział zdań:
1.analityczne-prawdziwość zdania jest przesądzona ze względu na samo znaczenie użytych w nich słów, np. Trójkąt ma 3 boki.
-wewnętrznie kontradyktoryczne – fałszywość jest przesądzona ze względu na samo znaczenie użytych w nich słów, np. sześcian jest linią; trójkąt ma 6 boków; Polska jest miastem
-syntetyczne-prawdziwość stwierdzamy na podstawie doświadczenia, np. W 1965r. był wielki mróz.
2.egzystencjalne-stwoerdzające istnienie lub nieistnienie czegoś
-atomiczne-oceniają przynależnośc rzeczy do klasy, gatunku, np. X zawiera się w A.; Ania jest szatynką.
-subsumcyjne-określają przynależnośc klasy, grupy do innej klasy, grupy, np. 1 grupa dziennikarstwa należy do kierunku dziennikarstwa.; Pies jest kręgowcem.

Zdania kwadratu logicznego:
Subiektum-podmiot
Predicatum-orzecznik

SaP-zdanie ogólno twierdzące, np. Każdy człowiek jest ssakiem., Każdy Polak jest europejczykiem,Wszystkie wróble są ptakami.
SeP-zdanie ogólno przeczące np.Ludzie nie są zwierzętami. Żaden wieloryb nie jest rybą. Żadna kobieta nie jest matematykiem. Żaden kruk nie jest biały. Żaden student nie jest nauczycielem.
SiP-zdanie szczegółowo twierdzące np.Niektórzy studenci lubią logikę. Pewien aktor jest muzykiem,Pewnie kobiety są blondynkami, Niektórzy matematycy są filozofami.
SoP-zdanie szczegółowo przeczące np. Niektórzy studenci nie lubią logiki. Pewne ssaki nie są ptakami, Niektóre książki nie są podręcznikami, Istnieją mężczyźni którzy nie są politykami.

Funktory- wyróżnienie, które nie jest ani zdaniem ani nazwą, ale wraz z innymi wyrażeniami tworzy wyrażenie bardziej złóżone.

Typy funktorów:
-nazwotwórcze,
od jednego argumentu nazwowego np. Dzień Babci
od dwóch argumentów nazwowych np. żołnierz i poeta.
-zdaniotwórcze,
od jednego argumentu zdaniowego, np. Jan śpi.
od dwóch argumentów zdaniowych, np. Jan śpi i Jan charpie.

Funktory prawdziwościowe-funktory zdaniotwórcze od argumentów zdaniowych, przy których na podstawie samej tylko wartości logicznej ich argumentów zdaniowych, a nie od treści tych zdań, można określić jaka jest wartość logiczna całego zdania zbudowanego za pomocą tego funktora.

Funktor negacji-jeśli zdanie prawdziwe p uzupełnimy funktorem negacji, to powstanie zdanie fałszywe; nie jest tak, że; nieprawda, że

• 3 zasady logiczne:
  -sprzeczności- ~(p^~p), zdania względem siebie sprzeczne nie mogą być względem siebie prawdziwe.
  -wyłączonego środka- zdania względem siebie sprzeczne, nie mogą być zarazem fałszywe
  -podwójnej negacji- negacja negacji jakiegokolwiek zdania ma taką samą wartość logiczną jak owe zdanie, które zostało poddane negowaniu.
  Jaka jest wartość logiczna negacja negacji tego zdania?: Moskwa leży nad Tamizą.
  Odp: Wartość logiczna wynosi 0, bo zdanie jest fałszywe.
  
  W zdaniach prawdziwych prawdziwość któregokolwiek ze zdań przesądza o fałszywości drugiego.
  Fałszywość którekolwiek ze zdań przesądza o prawdziwości drugiego.
  
  Spójniki mowy potocznej:
  KONIUNKCJA (i)
  jest prawdziwa, gdy wszystkie jej człony są prawdziwe. Wystarczy, że jeden człon jest fałszywy, wtedy jest już fałszywa.
  
  ALTERNATYWA NIEROZŁĄCZNA (lub)
  jest prawdziwa, gdy chociaż jeden jej człon jest prawdziwy np. Jan śpiewa lub tańczy. Jest fałszywa gdy całe zdanie jest fałszywe.
  
  ALTERNATYWA ROZŁĄCZNA (albo)
  jest prawdziwa, gdy jeden jej człon jest prawdziwy a drugi fałszywy lub pierwszy jest fałszywy a drugi prawdziwy, np. Jan śpiewa albo tańczy.
  
  DYSJUNKCJA (bądź, bądź)
  jest prawdziwa, gdy chociażby jedna jej część jest fałszywa, np. Jan bądź śpiewa bądź tańczy.
  
  RÓWNOWAŻNOŚĆ (wtedy i tylko wtedy)
  są prawdziwe gdy mają tą samą wartość logiczną.
  Równoważność ma taką samą wartość logiczną.
  Równoznaczność ma takie samo znaczenie.
  Równoważność formalna-dotyczy prawideł istniejących w przyrodzie, w naturze.
  Równoważność materialna-dotyczy konkretnych przypadków.
  
  IMPLIKACJA (jeżeli, to…)
  jest fałszywa tylko w jednym przypadku: gdy poprzednik jest prawdziwy a następnik fałszywy,
  Typy relacji między zdaniami składowymi w implikacji:
  -przyczynowy-relacje naturalne, związane z naturalnymi prawami, z przyrodą
  -strukturalny-relacja wynika z rozmieszczenia przedmiotów w przestrzeni i czasie
  -tetyczny- relacja wynika z nakazu, z czyjegoś ustanowienia
  -analityczny- relacja wynika z sensu słów użytych w implikacji, np. Jeżeli Piotr jest starszy od Pawła, to Paweł jest młodszy od Piotra.
  
  Zasady racjonalnej współpracy konwersacyjnej Paula Grice’a:
  1. Jakości-nie wygłaszaj twierdzeń uważanych za fałszywe ani też poglądów, które nie mają uzupełnienia
  2. Ilości-nie udzielaj informacji ani mniej ani więcej niż to, co jest konieczne
  3. Istotości-mów na temat, nie wygłaszaj poglądów nieistotnych
  4. Sposobu-mów w sposób zrozumiały, uporządkowany, krótko i jednoznacznie
  
  Przyczyny nieporozumień słownych:
  -problem wieloznaczności słów-może wynikać nie tylko z tego, że posiada ono więcej niż jedno znaczenie. Również sposób użycia tego słowa czy kontekst może być źródłem wieloznaczności. Np. Mama nie wypuściła mnie z powodu ciemnoty .
  -błąd ekwiwokacji-wyrażenie, które jest użyte co najmniej dwukrotnie w zdaniu , za każdym razem w innym znaczeniu, a rozumiane w jednym. Np. Każdy metal jest pierwiastkiem (sens chemiczny).
  Mosiądz jest metalem, a więc jest pierwiastkiem. (sens fizykalny)
  Każda kobieta jest kurą domową, a każda kura domowa jest opierzona; zatem każda kobieta jest opierzona.
  -wieloznaczność wypowiedzi złożonych
  -błąd amfibolii – wieloznaczność składniowa, to znaczy wadliwa budowa wypowiedzi. Jeśli ktoś wypowiada zdanie wieloznaczne składniowo i nie uświadamia sobie tego, to popełnia błąd amfibolii. Np. Na łące leżała Zosia, a przez jej środek płynął strumyk. Lato mile spędzę w górach u kuzynek, z których zjadę dopiero po wakacjach. Danusia ratując Zbyszka przed napaścią dzikiego zwierza zabiła go.
  -błąd myślenia figularnego-pewne zwroty obrazowe rozumie się w znaczeniu dosłownym. Np. Grażyna stanęła do walki z odkrytą piersią. ,Komisja Edukacji Narodowej obejmowała wszystkie dziewczęta.
  
  Eufemizm-wyraz luz zwrot zastępujący inne wyrażenia m.in. z powodu ich drastyczności lub dosadności, łagodzący wymowę danego stwierdzenia. Np. ale jest brzydki-nie grzeszy urodą., o złodzieju-ma lepkie ręce, gruby-puszysty, kłamać-mijać się z prawdą, chory psychicznie-ma żółte papiery, leniwy-urodzony w niedzielę.