FAZA PRENATALNA ( od zapłodnienia do porodu)

ZAPŁODNIENIE = połączenie żeńskiej komórki rozrodczej (komórka jajowa) i męskiej (plemnik), w którego wyniku powstaje nowa komórka zwana zygotą wyposażona w geny pochodzące od obydwu organizmów rodzicielskich.

Zapłodniona komórka zaczyna się dzielić- powstaje zarodek, który wędruje przez jajowód do macicy gdzie zagnieżdża się w błonie śluzowej.

CZAS TRWANIA CIĄŻY= 40 tygodni= 9 miesięcy= 3 trymestry

I TRYMESTR- formują się główne narządy dziecka; płód rośnie bardzo szybko; pod jego koniec płód zaczyna się poruszać.

II TRYMESTR- następuje dalsze doskonalenie narządów; wykształcają się cechy specyficznie ludzkie; ruchy płodu są wyraźne; serce bije szybko; intensywnie rozwija się mózg; rosną włosy, brwi i paznokcie; płód może mieć czkawkę, ziewać czy przeciągać się.

III TRYMESTR- dalszy rozwój układu nerwowego, zwłaszcza centralnej części; powstają ośrodki słuchu, wzroku, powonienia; prawdopodobnie w tym okresie różnicuje się płeć dziecka; pod jego koniec ruchy płodu zmniejszają się, płód przyjmuje pozycję urodzeniową- główką do dołu.

WPŁYW CIĄŻY NA ORGANIZM KOBIETY

- nudności- nagły wzrost stężenia hormonów we krwi uaktywnia ośrodek wymiotny w mózgu

- kłopoty z układem moczowym- spowodowane rozluźnieniem mięśni gładkich przez progesteron. Ucisk powiększającej się macicy na pęcherz może powodować nietrzymanie moczu.

- kłopoty z układem pokarmowym- progesteron odpowiada za rozleniwienie jelit i stąd bierze się niestrawność, wzdęcia, zaparcia.

- przyspieszony metabolizm- przyspieszenie procesu przemiany materii (spalania kalorii) nawet o 25%

- zmiany w układzie krwionośnym- zwiększenie ilości krwi o połowę wpływa na zwolnienie tempa jej obiegu, nacisk powiększającej się macicy dodatkowo utrudnia jej przepływ- możliwe puchnięcie nóg.

- powiększanie się macicy- spowodowane powiększaniem się łożyska i płodu; rosnąca macica uciska na okoliczne narządy.

- problemy z układem kostnym- rozluźnienie stawów biodrowo-krzyżowych, powiększający się brzuch może wpływać na pogłębianie naturalnych krzywizn kręgosłupa.

- ciemna kreska na brzuchy- przejaw zmiany pigmentacji skóry pod wpływem progesteronu.

- pełniejsze piersi- biust staje się lekko obrzmiały i wrażliwszy na dotyk; piersi zaczynają wytwarzać pokarm, wzrasta poziom prolaktyny- hormonu odpowiadającego za laktację.

- wzmożona potrzeba snu i wypoczynku.

WPŁYW CIĄŻY NA PSYCHIKĘ KOBIETY

- huśtawka nastrojów- związana z „burzą hormonalną”.

- Baby blues- stan emocjonalny przypominający symptomami depresję poporodową, pojawiający się w 3-5 doby po porodzie, trwający do ok. 6 tyg., nie poddawany leczeniu farmakologicznemu. Objawy osiowe: nerwowość, lękliwość, smutek, rozkojarzenie, płaczliwość, niecierpliwość, zmęczenie, kłopoty ze snem. Czynniki: wahania hormonalne oraz psychika kobiety.

CZYNNIKI WYWIERAJĄCE NEGATYWNY WPŁYW NA ROZWÓJ PRENATALNY

- Niewłaściwa dieta- wymagane zbilansowanie węglowodanów, protein i tłuszczów; dieta powinna być pełnowartościowa, wysokoenergetyczna, zróżnicowana i urozmaicona; zalecane regularne spożywanie owoców, warzyw i produktów zbożowych.

- niedobór witaminy B12, C, E, K, D, B1

- niedobór żelaza, cynku, wapnia, jodu, kwasu foliowego

- nadmiar witaminy A

- alkohol- przenika do płodu w takim samym stężeniu w jakim występuje we krwioobiegu matki; może wywołać upośledzenia psychiczne i fizyczne płodu tzw. „ zespół alkoholowy płodu” (FAS).

- tytoń- jedna z przyczyn poronień i przedwczesnego porodu; dzieci palaczek mają z reguły niższą masę urodzeniową i częściej zapadają na choroby układu oddechowego.

- kofeina- nadmiar utrudnia wchłanianie żelaza, potrzebnego do prawidłowej produkcji hemoglobiny zawartej w czerwonych krwinkach.

- narkotyki- przenikając przez łożysko mogą je uszkadzać i przez zaburzać dopływ krwi do płodu; dziecko może urodzić się uzależnione.

- zwierzęta domowe- zagrożenie toksoplazmozą przenoszoną przez koty.

- choroby matki

- konflikt serologiczny- niezgodność między grupą krwi matki i ojca przyczyniająca się do uszkodzenia komórek płodu.

WŁAŚCIWOŚCI OKRESU PRENATALNEGO- PODSUMOWANIE

- następuje dziedziczne wyposażenie płodu,

- duże znaczenie odgrywają właściwości środowiska prenatalnego,

- następuje niezwykle szybki wzrost i rozwój.

1

---