ZARZĄDZANIE KADRAMI - POLITYKA KADROWA

Hierarchia w zarządzaniu kadrami i personelem

1. polityka kadrowa (założenia i wartości)

2. strategia kadrowa (zarządzanie strategiczne - cele i sposoby ich osiągania)

3. sterowanie kadrami (zarządzanie operacyjne - realizacja procesu kadrowego)

4. administrowanie kadrami (obsługa logistyczna polityki, strategii, sterowania)

Polityka kadrowa

• działalność polegająca na pozyskiwaniu, utrzymywaniu i zmianie władzy nad kadrami w celu kształtowania ich zdolności do realizacji zadań pod względem stanu (cechy), gotowości (motywacja) i sytuacji (warunki pracy)

• określa wartości związane z kadrami, wynikające z wartości nadrzędnych przedsiębiorstwa

• określa podstawowe problemy kadrowe i zasady ich rozwiązania

• zarysowuje ramy strategii kadrowej

• służy realizacji zadań przedsiębiorstwa

Składniki polityki kadrowej

• podmioty z ich zadaniami i uprawnieniami (tablica kompetencyjna)

• cele polityki i zasady jej prowadzenia

• kryteria ocen i wyborów dokonywanych w ramach uprawiania polityki

• metody i instrumenty

• organizacja funkcji kadrowej

Uwarunkowania zarządzania kadrami

1. wewnętrzne:

• ogólne cechy przedsiębiorstwa: program działania, technologia wytwarzania/świadczenia usług, rola w gospodarce

• sposób zorganizowania: struktura organizacyjna, liczba kierowników, identyfikacja stanowisk i ich profile osobowe, organizacja pracy (czas pracy, zmianowość, wartościowanie i normowanie pracy), warunki pracy, koordynacja

• efektywność organizacji: jakość produkcji. Możliwości płacowe, poziom kwalifikacji personelu, dyscyplina pracy, motywacja do pracy

2. zewnętrzne:

• sytuacja na rynku pracy (popyt-podaż, organizacje związkowe)

• sprawność pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego

• konkurencja innych przedsiębiorstw (płace i kariera zawodowa)

• szkolnictwo i oświata (jakość potencjalnego personelu)

• ustawodawstwo pracy

• demografia i migracje

• kultura, system wartości społecznych, aspiracje społeczne

• system polityczno-gospodarczy

Zadania realizowane w ramach funkcji kadrowej

1) dopływ kadr

• analiza potrzeb kadrowych i możliwości ich zaspokojenia

• planowanie kadrowe

• dobór kadr (rekrutacja, selekcja i adaptacja)

2. transformacja kadr:

• organizacja pracy

• rozwój pracowników

• ocena pracy

• zmiany roli organizacyjnej (awanse, przeszeregowania, degradacje)

• bezpośrednie kształtowanie świadomości (kultura organizacyjna)

• stosunki społeczne

• motywowanie do pracy

• warunki pracy

• kontrola procesu kadrowego

2. odpływ kadr:

• absencje

• zwolnienia

• utrzymywanie związków z otoczeniem

Modele organizacyjne funkcji kadrowej

Modele przedsiębiorstw jednopodmiotowych

Model tradycyjny
Przełożony: przyjmowanie do pracy wynagradzanie bezpośrednie kierowanie ludźmi zwalnianie	Komórka personalna: sprawy administracyjne sprawy socjalno-bytowe
Model funkcjonalny
Przełożony: bezpośrednie kierowanie ludźmi współdziałanie w realizacji funkcji personalnej	Komórka personalna: planowanie personalne rekrutacja personelu rozwój personelu wynagradzanie pracowników zwalnianie pracowników sprawy administracyjne sprawy socjalno-bytowe

Modele ugrupowań gospodarczych

Model dywizjonalny
Przełożony: bezpośrednie kierowanie ludźmi współdziałanie w realizacji funkcji personalnej	Komórka personalna jednostki: dobór, wynagradzanie, rozwój, przemieszczenia, zwalnianie personelu doradztwo personalne dla przełożonego lub kierownictwa jednostki		Centralna służba personalna: planowanie personalne sprawy administracyjne i obrachunkowe sprawy socjalne
Model zintegrowany
Przełożony: bezpośrednie kierowanie ludźmi samodzielne podejmowanie decyzji personalnych współdziałanie w kreowaniu polityki personalnej		Centralna służba personalna: polityka personalna controlling personalny rozwój kadry menedżerskiej bank informacji personalnej doradztwo personalne obsługa administracyjna

Inne instytucje zaangażowane w funkcję kadrową

• związki zawodowe

• PIP

• NIK

• doradcy personalni

NAJWYŻSZA IZBA KONTROLI (ustawa z 23.12.1994r.):

1. podlega Sejmowi

2. kontroluje działalność administracji rządowe, NBP, państwowych osób prawnych, samorządu terytorialnego, jednostek komunalnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych

3. inne jednostki kontroluje w zakresie, w jakim te jednostki:

• wykonują zadania zlecone lub powierzone przez państwo

• wykonują zamówienia publiczne na rzecz państwa

• organizują lub wykonują prace interwencyjne lub roboty publiczne

• działają z udziałem mienia państwowego lub komunalnego albo rozporządzają nim

• korzystają z indywidualnie przyznanej pomocy lub samorządu terytorialnego

• wywiązują się ze zobowiązań finansowych na rzecz państwa

PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY (ustawa z 06.03.1981r. o PIP):

1. hierarchia władzy:

• Sejm

• Rada Ochrony Pracy

• PIP

• Główny Inspektorat Pracy

• Okręgowe Inspektoraty Pracy

• Inspektorzy Pracy

1. zadania PIP dotyczą wszelkich zagadnień bhp odnośnie do wszystkich pracowników, uczniów praktykujących itp., wszelkich świadczeń wynikających ze stosunku pracy, orzekanie w sprawach wykroczenia przeciw prawom pracownika itp., opiniowanie projektów prawa pracy

2. pracownicy PIP mają prawo do kontroli bez uprzedzenia o każdej porze dnia i nocy, po okazaniu legitymacji służbowej

3. PIP zajmuje się również nadzorowaniem uprawnień rzeczoznawców do spraw bhp

4. nadzorem i kontrolą PIP objęte są wszystkie zakłady pracy oraz inne podmioty, na rzecz których jest świadczona praca przez osoby fizyczne

5. w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy organy PIP mają prawo nakazać zmianę działalności, zlikwidowanie błędu, skierować pismo do jednostki nadrzędnej lub innego organu

6. pracownikiem PIP może być osoba o wyższym wykształceniu, znająca zagadnienia PIP, która zdała egzamin państwowy przed komisją

ZWIĄZKI ZAWODOWE (ustawa o związkach zawodowych z 23.05.1991r.):

1. zz jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy bez względu na rodzaj stosunku pracy (również emeryci, renciści i bezrobotni)

2. zz są niezależne od pracodawców, administracji państwowej i samorządu terytorialnego

3. w zakresie praw i obowiązków zbiorowych reprezentują wszystkich pracowników, a w sprawach indywidualnych swoich członków

4. zz powstaje z mocy uchwały o jego utworzeniu, podjętej przez co najmniej 10 osób uprawnionych do utworzenia zz, które następnie uchwalają statut i wybierają komitet założycielski (3-7 osób), zz podlega zarejestrowaniu w ciągu 30 dni od podjęcia uchwały, tzn. w tym okresie musi być złożony wniosek o rejestrację w sądzie wojewódzkim

5. zz reprezentuje interesy pracowników także na forum międzynarodowym

6. zadania zakładowej organizacji związkowej:

• zajmowanie stanowiska w indywidualnych i zbiorowych sprawach pracowniczych

• kontrola przestrzegania prawa pracy w zakładzie pracy

• kierowanie społeczną inspekcją pracy i współdziałanie z PIP

• zajmowanie się warunkami pracy życia emerytów i rencistów

• uzgadnianie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, systemu wynagradzania, regulaminu pracy, czasu pracy

• nadzór społeczny na d pracowniczymi kasami zapomogowo-pożyczkowymi

1. uprawnienia zz:

• opiniowanie założeń i projektów aktów prawnych związanych z zadaniami zz i występowanie o ich zmianę

• prowadzenie rokowań zbiorowych oraz zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień

• konsultowanie regulacji płac i warunków pracy nie objętych układami zbiorowymi

• wnoszenie rewizji nadzwyczajnych w sprawach prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

• występowanie do Sądu Najwyższego z wnioskami o wyjaśnienie przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych

• kontrola i nadzór nad przestrzeganiem prawa pracy

• występowanie do właściwego organu z żądaniem usunięcia nieprawidłowości

---